بازرسی سازمان تامین اجتماعی یکی از اجزای جدایی ناپذیر سازمان سازمان تامین اجتماعی به شمار می آید که لازم است هر فردی که با بیمه سازمان تامین اجتماعی سروکار دارد اهمیت بسیار زیادی را برای آن قائل باشد و نکات و معلومات حداقلی آن را بداند و اجرا کند.
در این مقاله به بررسی نکاتی درخصوص بازرسی سازمان تامین اجتماعی از بنگاه افتصادی بیمه‌ای می‌پردازیم که اطلاع از این نکات کلیدی و مهم می‌تواند نقش کلیدی و تعیین کننده‌ای در بهبود عملکرد سازمان مالی هر فعالیت اقتصادی اعم از حقیقی یا حقوقی داشته باشد و دانش به این نکات و اجرای عملی راه‌کارهای ذکر شده می‌تواند از بروز چالش‌های بزرگ و جرایم پیش بینی نشده‌ای جلوگیری کند.
بازرسی اولیه از بنگاه افتصادی زمانی محقق می‌شود که برای اولین بار جهت تشکیل پرونده بیمه‌ای و اخذ کدبنگاه افتصادی یک فعالیت اقتصادی اقدام نموده‌ایم و یکی از مراحل اخذ کد بنگاه افتصادیی، بازرسی اولیه از بنگاه افتصادی می‌باشد.
این بازرسی درواقع به این منظور انجام می‌شود که ابزاری برای تشخیص سازمان سازمان تامین اجتماعی درخصوص اینکه آیا آن بنگاه افتصادی بیمه‌ای حداقل آیتم‌های لازم را برای اخذ کد بنگاه افتصادیی دارد یا خیر، و برخی از این حداقل‌ها شامل احراز هویت بنگاه افتصادی، کنترل مدارک ارائه شده در زمان ثبت نام تشکیل کد بنگاه افتصادی اعم از محل وقوع ملک و احراز هویت مدیر می‌باشد و همچنین در بازرسی اولیه کارگران یا کارمندانی که در محل فعالیت حضور دارند در گزارش بازرسی اولیه قید می‌شود.
اطلاعات اولیه‌ای که برای کارگران یا کارمندان در لیست گزارش بازرسی قید می‌شود شامل نام ومشخصات کارگران یا کارمندان و تاریخ شروع به کار و شغل و میزان حقوق و دستمزد قانونی آنهاست.
تاکید می‌شود که گزارش بازرسی اولیه از بنگاه افتصادی بسیار مهم و حائز اهمیت است چرا که اولین لیست ارسالی بیمه بنگاه افتصادی باید از هرجهت مطابق لیست گزارش بازرس باشد. در مواردی در برخی بنگاه افتصادی‌های بیمه‌ای مشاهده کرده‌ام که گزارش بازرسی اولیه توسط بازرس محترم سازمان تامین اجتماعی انجام شده است ولی مدیر دقتی به افراد قید شده در لیست گزارش بازرس ننموده است و در اولین لیست ارسالی به سازمان تامین اجتماعی فرد یا افرادی از کارگران یا کارمندان را به هر دلیل از قلم انداخته است که در این حالت بعد از گذشت چندماه از سوی سازمان سازمان تامین اجتماعی مطالبه‌ای برای آن بنگاه افتصادی صادر شده است.
این را همیشه به یاد داشته باشید که گزارش بازرس‌های سازمان تامین اجتماعی از مهمترین عوامل تشخیص حضور یا ترک کار نیروی کار هر بنگاه افتصادی می‌باشد.
به عبارتی ملاک مهمی برای مطالبات و اجراییات سازمان سازمان تامین اجتماعی می‌باشد و به عبارتی بازرسان به منزله چشم ناظر و معتمد سازمان هستند پس باید دقت زیادی در گزارش بازرسی انجام شده و مطابقت آن با لیست‌های بیمه ارسالی ماهانه داشته باشیم.
در مواردی بازرسی سازمان تامین اجتماعی و درج گزارش از بنگاه افتصادی و تعداد و مشخصات کارگران یا کارمندان در برگه‌های فیزیکی انجام می‌شد که در حال حاضر مدتی است که تعداد زیادی از شعب سازمان تامین اجتماعی مجهز به تبلت‌هایی شده‌اند که گزارش مقرر را به صورت الکترونیکی تهیه و تنظیم می‌کنند و در نهایت به تایید مدیر یا نماینده وی می‌رسانند. در این حالت می‌توانیم جهت اطمینان از نحوه انجام گزارش بازرسی انجام شده چند روز بعد از انجام بازرسی به واحد بازرسی شعبه بیمه مراجعه کرده و درخواست دهیم تا گزارش بازرس را به‌صورت پرینت در اختیارمان قرار دهند تا از مطابقت لیست‌های بیمه ارسالی و گزارش بازرسی سازمان تامین اجتماعی اطمینان حاصل کنیم.
در موارد قبلی که گزارش بازرس به صورت الکترونیکی ثبت نمی‌شد، گزارش دربرگه‌هایی درج می‌شد که یک نسخه از آن بعد از بازرسی دراختیار مدیر قرار می‌گرفت و همان برگه که نسخه دوم اصل گزارش بازرسی بود ملاک عمل چک و کنترل‌های مدیر قرار می‌گرفت.
بازرسی اولیه همواره در زمان ثبت نام و تشکیل پرونده کد بنگاه افتصادی صورت می‌پذیرد اما به‌جز این نوع بازرسی، بازرسی‌های دیگری هم در دستور کار بازرسان سازمان تامین اجتماعی و شعبه بیمه قرار میگیرد.
بازرسی‌های سرزده از بنگاه افتصادی نوع دیگری از بازرسی است که در این حالت بازرسان به‌صورت سرزده و بدون هرگونه هماهنگی قبلی به محل فعالیت مدیر مراجعه می‌کنند و گزارشی از فعالیت و تعداد افراد و مشخصات کارگران یا کارمندان شاغل تهیه می‌کنند که این گزارش هم از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و همواره باید از حاصل و نتیجه این بازرسی‌ها مطلع بود تا تفاوتی میان این گزارش و لیست بیمه ارسالی از سوی مدیر نباشد.
توجه داشته باشید که بازرسی‌های کشفی نوع دیگری از بازرسی بیمه سازمان تامین اجتماعی بازرسی‌های کشفی می باشد که در این حالت بازرسان به محل‌های فعالیت اقتصادی مختلف به‌صورت سرزده ورود می‌کنند و چنانچه آن محل فعالیت در جهت ثبت نام و تشکیل پرونده و اخذ کدبنگاه افتصادیی اقدام ننموده باشد لیست کارگران یا کارمندان شاغل را تهیه می‌نمایند و مدیر آن محل فعالیت ملزم است در اسرع وقت نسبت به ارائه مدارک و تشکیل پرونده برای بنگاه افتصادی خود اقدام نموده و لیست بیمه ماهانه کارگران یا کارمندان را از آن پس ارائه و حق بیمه مربوطه و جرایم احتمالی را که ناشی از تاخیر در بیمه نمودن کارگران یا کارمندان است را پرداخت نماید.
بازرسی تحقیقی نوعی دیگری از بازرسی سازمان تامین اجتماعی است که معمولا در صورت درخواست مدیر یا اداره کار و یا پیرو شکایت کارگران یا کارمندان صورت می‌پذیرد که به هرحال ناشی از یک درخواست از واحد بازرسی شعبه سازمان تامین اجتماعی می‌باشد. در این حالت از سوی واحد بازرسی باز هم به صورت سرزده به محل فعالیت مورد تقاضا مراجعه می‌شود و گزارش بازرسی با محوریت نوع تقاضا و درخواست موضوعه تهیه و تنظیم می‌شود.
یک نمونه از درخواست بازرسی تحقیقی که اکثرا انجام می‌شود به این نحو است که ممکن است طی یک بازرسی سرزده قبلی فرد یا افرادی از کارگران یا کارمندان در لیست گزارش بازرسی قبلی درج شده باشد ولی آن فرد یا افراد به هر دلیلی در لیست بیمه بنگاه افتصادی قید نشده باشند و بعد از انجام بازرسی مذکور محل فعالیت را بدون ثبت نام و نامنویسی بیمه در کدبنگاه افتصادی قطع همکاری نمایند، در این حالت مدیر به هیچ عنوان نمی‌تواند شروع و ترک کار آن فرد را به صورت سیستمی در لیست بیمه اعمال نماید و می‌تواند به واحد بازرسی شعبه بیمه مربوطه مراجعه کرده و درخواست انجام بازرسی تحقیقی و ثبت ترک کار فرد مذکور را توسط بازرس بدهد که در این حالت چنانچه واحد بازرسی، با درخواست مدیر موافقت نماید طی یک مراجعه به محل فعالیت مدیر ثبت ترک کار فرد مذکور را انجام می‌دهد.
منبع: مقاله انواع بازرسی تامین اجتماعی
