وقتی از بامبو برای نماد توسعه و رشد فردی استفاده میکنند؛ میدونید چرا؟
دانه بامبو ۵ سال زیر خاک می ماند و رشدش دیده نمی شود. اما در سال پنجم، ۲۵ متر رشد می کند.
کمی صبور باشیم، موفقیت یکشبه به دست نمیاد.
تکه ای از داستان بامبو و سرخس...
... در سال پنجم جوانه کوچکی از بامبو نمایان شد. در مقایسه با سرخس کوچک و کوتاه بود اما با گذشت ۶ ماه ارتفاع آن به بیش از ۱۰۰ فوت رسید. ۵ سال طول کشیده بود تا ریشههای بامبو به اندازه کافی قوی شوند. ریشههایی که بامبو را قوی میساختند و آنچه را برای زندگی به آن نیاز داشت را فراهم میکردند.
خداوند در ادامه فرمود: آیا میدانی در تمامی این سالها که تو درگیر مبارزه با سختیها و مشکلات بودی در حقیقت ریشه هایت را مستحکم میساختی. من در تمامی این مدت تو را رها نکردم همانگونه که بامبوها را رها نکردم.
هرگز خودت را با دیگران مقایسه نکن . بامبو و سرخس دو گیاه متفاوتند اما هر دو به زیبایی جنگل کمک میکنند. زمان تو نیز فرا خواهد رسید تو نیز رشد میکنی و قد میکشی!
29 شهریور، 18 سپتامبر، "روز جهانی بامبو" در دنیا نام گذاری شده است.
در سلسله مقالات هنر ژاپن، با توجه به رواج استفاده از بامبو در خانهها بهعنوان گیاهی خوش اقبال، به سراغ این گیاه همیشه سبز رفتهایم و وضعیت و شناخت آن را در زمینههای مختلف از جمله؛ بحث گیاهشناسی، تاریخچه انواع بامبو ژاپنی، کارآیی، موارد مصرف وسایل بامبویی، اشارهای مختصر بهکاربرد آن در انرژی بخشی طبیعی و بامبوی امروز ژاپن خواهیم پرداخت.
این گیاه به آسانی در باد و حتی در زیر برف خم میشود و بعد از آب شدن برف نیز به زودی به حالت اول خودش بر میگردد. میزان رشدش افسانهای است و ناظران رشدی برابر با 4 فوت در یک روز را نیز ارزیابی کردهاند.
بعضی از مردم با جدیت و قاطعیت ادعا میکنند که رشد بامبو را در مقابل چشمشان دیدهاند!
گیاهان همیشه سبز از خانواده Gramineae که در سرتاسر ژاپن بهصورت خودرو و هم چنین به علت کارایی و استفادههای زیاد آن، کشت میشود. تقریبأ 500 -400 گونه (بالاتر از 1000 گونه در سرتاسر جهان) در نواحی زیر استوایی و معتدل ژاپن مشاهده شده است.
لغت انگلیسی «بامبو» احتمالأ از زبان مالایا آمده، یعنی bambu و با یک اختلاف جزئی در زبان انگلیسی آورده شده است. اگر چه بعضی از آمریکاییها ممکن است دلتنگ خاطرات چوبهای بامبوی ماهیگیری دوران کودکیشان بشوند، یا برخی صداهای جهان ممکن است ایجاد خاطرهای از انعکاس زدن طبل در میان یک دره جنگل مرطوب را بکنند. بنابراین تورهای گردشی که به نواحی شمالی بیرونی شهر در ژاپن میروند، تقریبأ از دیدن ساقههای بامبو که با برف پوشیده شدهاند، شگفتزده میشوند که هیچ کدام بههم شبیه نیستند.
اما این حقیقت شگفتانگیزتر است که بامبو، جزء لازم و ضروری از زندگی مردمان ژاپن و بیشتر آسیاییها است.
بامبو، گیاهی کاملأ مفیدی است که برای ساختههای بشری شناخته شده است.
قدیمیترین نمونه پیدا شده از محصولات بامبویی در ژاپن در حفاریهای kare kawa، توسط موسسه Aomori بهدستآمده است. که سبدی بافته شده با رشتههای محکم و نازک و بلند است. مکان باستانی karekawa به زمان قدیم دوره «جومون» Jomon مربوط به سال (300 ق. م.– 1000م .) بر میگردد و این قطعه بافت سبدهای بامبویی را از زمانهای قدیم نشان میدهد و این قطعه از پیشرفتی از قبل تا به امروز داشته است.
تکنیک سنتی بافتن بامبو، در چین و کره در قرن اول بعد از میلاد معرفیشده است. قدیمیترین اشیاء بامبویی بهدستآمده در ژاپن در «شوسوئین»Shosoin (گنجینه سلطنتی) در نارا Nara نگهداری میشود که متعلق به قرن 8 م. است.
زمانیکه مهمانی چای در دوره «مومویاما» Momoyama (1603-1573 م.) عمومیت پیدا کرد، صنایعدستی بامبویی بهعنوان ظروفی ارزشمند در این مراسم استفاده میشد . «سن- نو– ریکیو» Sen-no-Rikyu (1592-1522 م.)، پدر استاد چای، cha-Wabi ظروف بیتجمل مثل گلدانهای گل بریده شده از بامبو را میپسندد. در بین دورههای «باکو ماتسو» Bakumatsu (1867-1853 م.) و «میجی» Meiji (1912- 1868 م.) روشی از مهمانی چای شناخته شده cha –sen را به اوج شهرت خودش در میان ادبا و فضلا در کیوتو و اساکا رسانده بود. آنها شیوۀ زندگی ادبای چینی را به کمال رسانده بودند و بهطور طبیعی ظروفی را بیشتر دوست داشتند که از چین وارد کرده بودند یا از روی آن کپیبرداری کرده بودند. در بین تنوع زیاد صنایعدستی بامبویی که در مراسم sen-cha استفاده میشود، سبدهای گل دستساز زیبایی که براساس ابتکارات چینی ساخته شده است با ارزشترین چیز محسوب میشود.
هیچ قسمت از این گیاه دور ریختنی نیست و جوانههایش نیز در مشرق زمین خورده میشود و از ساقههایش ابزار مختلفی ساخته میشود. مثل: ظروف غذاخوری آشپزخانه، آلات موسیقی و جاروی بادبزن (اسکلت چوبی بادبزن)، نردهها و پلها و لولههای آب. برگهای بامبو برای پوشش یا تزئین غذا استفاده میشود و خود گیاه، ماده لازم و ضروری کاربردی در تأثیرات زیباییشناسی در هنر «ایکه بانا» Ikeabana میباشد.
(برای آگاهی بیشتر به کتاب "سادگی و سکوت در هنر ژاپن"/ نویسنده ندا زرندی میتوانید مراجعه کنید.)
بامبو، رشد سریعی دارد. احداث بیشههای بامبو در محلهای مناسب به جلوگیری از ریزش زمین یا فرسایش خاک بسیار کمک میکند.
"مجله موفقیت" مقاله
بامبوی ژاپنی، مهمانی سبز در ایران
در این روزها از من چاپ کرده است که لینک و شرح بیشتر از این گیاه میتوانید در اینجا بخوانید.
(شاید یه سری از مفاهیم جا بیفته و ابهامات از این گیاه زیبا و سبز از ذهن پاک بشه!؟)