بلک فرایدی Black Friday یا جمعه سیاه در واقع یک رویداد تجاری بسیار پرطرفدار در ایالات متحده آمریکا است که طبق سنت، هر ساله در آخرین جمعهی ماه نوامبر، یعنی فردای روز شکرگزاری، برگزار میشود. این رویداد به عنوان آغاز فصل خرید سال نو در آمریکا شناخته میشود. تاریخچه بلک فرایدی به دههی 1960 برمیگردد؛ زمانی که تعدادی از فروشگاههای زنجیرهای آمریکا تصمیم میگیرند در این روز تخفیفات ویژهای را برای خریدهای کریسمسی مشتریان ارائه دهند. چند سالی میشود که حراج جمعه سیاه در ایران نیز به صورت غیر رسمی و در قالب فروش ویژه شب یلدا برگزار میشود. تاریخ دقیق جمعه سیاه امسال در کشور، سوم آذر ۱۴۰۲ میباشد.
جمعه سیاه تنها یک روز یا به عبارتی۲۴ ساعت به طول میانجامد. با این حال، بسیاری از فروشندگان علاقه دارند تا تخفیفات خود را برای کل هفته یا حتی کل ماه نوامبر ادامه دهند. بسیاری از افراد نیز میتوانند در دوشنبه مجازی یا دوشنبهی سایبری به خریدهای شگفت انگیز خود ادامه دهند. دوشنبه مجازی یا سایبرماندی یک روز پر از تخفیفهای ویژه، اما صرفا برای فروشگاههای اینترنتی میباشد. فروشگاههای آنلاین در جهت فروش بیشتر و انبارگردانی، همانند جمعه سیاه، برروی کالاهای خود تخفیف قرار میدهند. دوشنبه مجازی، اولین دوشنبه بعد از روز شکرگذاری میباشد و اولین بار توسط چندین فروشگاه اینترنتی آمریکایی در سال ۲۰۰۵ آغاز شد.
یکی از مهمترین نکاتی که خریداران باید به آن توجه داشته باشند، مقایسه قیمت کالاها با قبل است. گاهی فروشگاهها قیمت برخی محصولات را اندکی بالا میبرند و سپس روی آن، تخفیف ویژه اعمال میکنند. علاوه براین، خرید آنی و تحت تأثیر قرار گرفتن توسط تبلیغات نیز یکی از معایب بلک فرایدی محسوب میشود. بسیاری از مردم تحت تأثیر شور و احساسات، کالاهایی را میخرند که در واقع اصلا نیازی به آنها ندارند. همچنین خرید از وبسایتهای معتبر و رسمی فروشگاهها نیز یکی از مهمترین نکات قابل توجه در خریدهای اینترنتیِ بلک فرایدی است.
بلک فرایدی میتواند تأثیرات مثبت و منفی زیر را بر کسب و کارها داشته باشد:
تاثیرات مثبت
تاثیرات منفی
منبع: