بهترین درمان کودکان فلج مغزی جیست؟ شاید این سوال والدینی باشد که کودک فلج مغزی یا سی پی دارند. پزشکان و درمانگران از روش های مختلفی برای درمان کودکان سی پی استفاده می کنند. اما کدام روش اثر بخشی بهتری دارد و مورد تائید متخخصصین این حوزه است؟
فلج مغزی شایع ترین اختلال حرکتی دوران کودکی است. در فلج مغزی قسمت هایی از مغز کودک که مسئول حرکت هستند، آسیب می بینند. با توجه به این که کدام قسمت های مغز دچار آسیب شده باشد، انواع مختلف فلج مغزی را شاهد هستیم.
بدن برخی از این کودکان سفت است (اسپاستی سیتی دارند) و برخی از آن ها شل هستند. در برخی از این کودکان یک طرف بدن درگیر است و برخی دیگر کل بدن درگیر است. در برخی از کودکان دستها مشکلی ندارند و فقط پاها درگیر است و برخی دیگر پاها مشکل ندارند و دستها درگیر است.
مشکل اصلی کودکان فلج مغزی حرکت است، اما علاوه بر مشکلات حرکتی، ممکن است برخی مشکلات دیگر مانند تشنج، مشکلات دهان و دندان، مشکلات شناختی و … نیز همراه با این کودکان به صورت همزمان وجود داشته باشد.
درمان های توانبخشی
توانبخشی یکی از پایه ای ترین روش های درمانی کودکان سی پی است. استفاده از درمان های توانبخشی همواره مورد تاکید متخصصان بوده است و به جرات می توان گفت مداخلات توانبخشی ثابت شده ترین و رایج ترین درمان کودکان فلج مغزی است.
به جرات می توان گفت، هنگامی که در مورد درمان کودکان فلج مغزی صحبت می کنیم، همواره کاردرمانی مورد تاکید متخصصان است. در واقع درمان فلج مغزی فیلد کاردرمانی است.
در کشور ایران حرکت درمانی این کودکان را بیشتر کاردرمانگران انجام می دهند. کاردرمانگران از روش های خلاقانه برای تسهیل مراحل حرکتی این کودکان استفاده می کنند. در کاردرمانی استفاده از فعالیت های هدفمند که باعث بهبود مهارت های حرکتی و تقویت عضلات به صورت عملکردی می شوند؛ مورد تاکید هستند.
به عبارت دیگر، در کاردرمانی به تمرینات بدون گریه تاکید می گردد. پس هر قدر کودک در طی جلسه درمانی گریه نکند، مغز او پذیرای تمرینات کاردرمانی خواهد بود. در این حالت انگیزه کودک برای انجام تمرینات کاردرمانی بیشتر خواهد بود.
کاردرمانگران برای تسهیل مراحل حرکتی کودکان فلج مغزی از رویکردهای مختلفی استفاده می کنند. در ادامه سه مورد از رایج ترین رویکردهای درمانی این کودکان را به صورت خلاصه بیان می کنیم
رویکر درمانی بوبت:
در این رویکرد درمانی به تسهیل مراحل حرکتی، تسهیل واکنش های حفاظتی و تعادلی و مهار رفلکس ها و تون عضلانی پرداخته می شود و به پوزیشن دهی صحیح کودک در طول شبانه روز تاکید می گردد.
رویکرد درمانی رود:
این رویکرد درمانی به فشارهای ملایم مفاصل (مانند تمرینات تحمل وزن) جهت تعدیل تون عضلانی تاکید می کند.
رویکرد یکپارچگی حسی:
برخی از کودکان فلج مغزی که مشکل در یکپارچگی حسی دارند (مثلا ترس از ارتفاع دارند) می توانند از تمرینات یکپارچگی حسی جهت رشد حسی خود بهره ببرند.
در کاردرمانی علاوه بر تسهیل مراحل حرکتی، به استقلال کودک در انجام فعالیت های روزمره زندگی نیز تاکید می شود. مثلا آیا کودک می تواند به صورت مستقل غذا بخورد؟ آیا کودک می تواند به صورت مستقل نظافت شخصی خودش را انجام دهد؟ و …
برای بهبود عملکرد کودک در انجام فعالیت های روزمره(ADL) ، از روش های مختلفی استفاده می شود.
یکی از این روش ها آموزش کودک است، با توجه به این که انجام فعالیت های روزمره زندگی برای یک کودک فلج مغزی دشوار است، می توان یک فعالیت را به مراحل ساده تر تقسیم کرد و فعالیت را به صورت مرحله به مرحله به کودک یاد داد.
یکی دیگر از روش های بهبود فعالیت های روزمره زندگی، مناسب سازی محیط و تطبیق وسایل منزل است. مثلا ظروف غذا و قاشق و چنگال را به گونه ای بسازیم که قابل استفاده برای این کودکان باشد. مثلا قطر قاشق و یا چنگال را قطور کنیم تا گرفتن آن برای کودک آسان تر شود.
.
