فیلتر ممبران اصلی ترین و مهم ترین قطعه در دستگاه آب شیرین کن صنعتی به شمار میرود، و طول عمر فیلتر ممبران از دغدغه های اصلی بهره برداران RO به شمار میرود.
در ابتدا باید گفته شود مهم ترین عامل در افزایش طول عمر فیلتر ممبران RO، طراحی اصولی دستگاه RO صنعتی و سیستم پیش تصفیه آن است که با توجه به آنالیز آب خام صورت میگیرد. سپس استفاده از فیلتر ممبران اصلی میباشد. چرا که اگر حتی سیستم آب شیرین کن و سیستم پیش تصفیه به درستی طراحی شده باشد، استفاده از ممبران های غیر اصل کارکرد آن را به زیر یک سال کاهش میدهد.
در ادامه به بررسی مشکلات اساسی در ممبران های آب شیرین کن صنعتی می پردازیم تا با عیب یابی درست شاهد افزایش طول فیلتر ممبران باشیم.
بیشتر بدانیم:
کاهش دفع نمک توسط فیلتر ممبران اسمز معکوس یکی از بارزترین و مشخص ترین علایم مشکلاتی است که بهره بردارهای RO با آن مواجه میشوند.
عواملی که موجب کاهش دفع نمک میشوند باید مشخص شده و در اسرع وقت نسبت به برطرف کردن آن ها اقدام شود. از علایم کاهش دفع نمک میتوان به کاهش کیفیت آب محصول اشاره کرد. حتی کاهش ناچیزی در میزان دفع نمک ممکن است حاکی از شروع یک خرابی، گرفتگی و یا مشکلات رسوب در فیلتر ممبران باشد.
کاهش درصد دفع نمک خواسته یا ناخواسته، موجب تغییراتی در سایر پارامترها نظیر دبی نرمال شده آب محصول و اختلاف فشار میشود. این تغییرات بستگی به این دارد که چه عواملی، موجب تغییر در کارایی فیلتر ممبران یا همان غشاء شده است.
افت شدید عملکرد سیستم RO، نشان دهنده بروز مشکل یا خرابی در سیستم پیش تصفیه یا واحد RO میباشد و ضروری است هر چه سریعتر در جهت عیب یابی دستگاه اسمز معکوس اقدام گردد. زیرا هر گونه تاخیری احتمال برگشت عملکرد واحد تصفیه آب صنعتی را کاهش میدهد.
غشاءهای ابتدایی یک سیستم اسمزمعکوس به ممبرانهایی اطلاق میشود که آب خوراک، ابتدا وارد این فیلتر ممبرانها میشود. غشاءهای انتهایی سیستم به ممبران هایی اطلاق می شود که آب دور ریز توسط آن ها از سیستم خارج میشود.
اسید به دلیل جلوگیری از تشکیل رسوب کربنات کلسیم در پیش تصفیه آب شیرین کن تزریق می شود. غلظت بیش از حد اسید موجب تسریع هیدرولیز و در نتیجه موجب کاهش دفع نمک می شود.
غلظت بیش از حد اسید می تواند به علت تنظیم نامناسب پمپ تزریق مواد شیمیایی اتفاق بیفتد.
وجود کلر آزاد یا سایر عوامل اکسید کننده در تماس با فیلتر ممبران اسمزمعکوس موجب از بین رفتن ممبران می شود. در این حالت احتمال از بین رفتن ممبران های ابتدایی سیستم آب شیرین کن بیشتر است.
علت این اتفاق کوچک بودن حجم فیلتر کربن فعال و یا استفاده از کربن اکتیو نامرغوب و یا عدم تزریق محلول متا بی سولفیت سدیم می باشد.
اگر پمپ فشار قوی RO، قبل از اینکه زمان لازم برای پر شدن سیستم سپری شود، استارت گردد، ممبرانهای ابتدایی در معرض سرعت بیش از حد طبیعی جریان آب قرار میگیرند. این کار باعث ضربه به ممبرانها و خرابی مکانیکی آن ها میشود.
اصولا ممبران هایی که تلسکوپی میشوند قابل بازیابی و تعمیر نیستند و میبایست ممبران تعویض گردد تا ظرفیت سیستم آب شیرین کن بهبود یابد.
یک اشتباه بسیار کوچک در بهره برداری از سیستم اسمزمعکوس با توجه به بازدهی مطلوب، می تواند موجب عواقب وخیمی شود. فرض کنید یک شیر به طور صحیح کار نکند و یا یک فلومتر کالیبره نباشد به طوری که سیستم RO به جای کارکرد با GPM10 آب دور ریز با GPM5 کار کند. این کاهش در دبی آب دور ریز موجب می شود که بازدهی سیستم افزایش یابد.
رسوب، بسته به طبیعت تشکیل آن، ممکن است قابل کنترل باشد یا نباشد، به طوری که اگر اجازه داده شود که بعضی از رسوب ها نظیر سولفات یا سیلیس ته نشین شوند، از بین بردن آن ها بی نهایت مشکل خواهد بود. تشکیل چنین رسوب هایی می تواد سریعا خرابی ممبران شود. پتانسیل تشکیل چنین رسوب هایی باید باید با سیستم های پیش تصفیه مناسب، تعیین دبی مناسب و تزریق آنتی اسکالانت مناسب کنترل شود.
در سیستم هایی که بایوساید به آب خوراک تزریق نمی شود و اگر هم تزریق شود، مقدار آن ناچیز است، احتمال رشد بیولوژیکی زیاد وجود دارد. اگر سیستم RO به طور پیوسته در سرویس نباشد و برای مدت مدیدی به حال سکون باشد، این رشد شدیدتر می شود.
این کاهش معمولا نتیجه گرفتگی یا فولینگ ممبران های RO است. دلایل این عمل، غالبا بهره برداری از سیستم RO با بازدهی زیاد، عدم تنظیم pH آب خوراک، کافی نبودن مقدار تزریق آنتی اسکالانت و یا وجود باکتری های بیش از حد است.
زمان شستشو شیمیایی فیلتر ممبران با توجه موارد زیر متفاوت است:
اما به طور کلی، شستشوی ممبران دستگاه آب شیرین کن RO زمانی که عملکرد آن به میزان 10 درصد تغییر کند می بایست صورت گیرد.
جمع بندی و نتیجه گیری
شرکت ایمن آب کاژه تولید کننده انواع آنتی اسکالانت جهت جلوگیری از رسوب در ممبرانهای دستگاه آب شیرین کن صنعتی میباشد.
توانمندی کارکنان شرکت ایمن آب کاژه و امکانات کارگاهی و آزمایشگاهی این شرکت امکان فعالیتهای گستردهای را به این مجموعه داده است، که از آن جمله می توان به بررسی و ارزیابی اشکالات موجود در فیلتر ممبران دستگاه تصفیه آب صنعتی اشاره کرد، تا بهره برداران RO شاهد افزایش طول عمر فیلتر ممبران های خود باشند.