بیماری Hpv چیست؟
تقریبا 100 درصد موارد سرطان دهانه رحم با ویروس پاپیلومای انسانی در ارتباط است. این ویروس که به آن HPV گفته میشود، شایعترین عفونت مقاربتی است. متأسفانه اکثر بیماران آلوده به عفونت HPV، اطلاعی از بیماری خود ندارند. اگرچه مکانیسم های دقیق انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر هنوز شناخته نشده است اما معمولاً از راه تماس جنسی به خصوص تماس تناسلی یا مقعدی منتقل میگردد. البته احتمال انتقال ویروس از راه ارتباط دهانی- تناسلی نیز امکان پذیر است.
افراد مبتلا میتوانند سالها بدون علامت باشند و در این مدت، ویروس را به شریک جنسی خود منتقل کنند. امکان دارد یک فرد بیش از یک نوع ویروس HPV مبتلا شود.
علایم بالینی مبتلا به HPV: اکثریت مبتلایان بی علامت هستند و در صورت سالم بودن سیستم ایمنی، 90% موارد HPV از بدن مبتلایان پاک خواهد شد. در حال حاضر هیچ روش پیشگیری کنندهای وجود ندارد که بتواند افراد مبتلا را به دو گروه تقسیم کند، گروهی که HPV از بدن آنها دفع میشود و گروهی که HPV باقیمانده و سبب تغیر سلولی غیر طبیعی و یا زگیل میشود. ولی تغییرات سلولی بوجود آمده در آزمایش پاپ اسمیر قابل مشاهده است.
تعدادی از انواع HPV تناسلی عامل ایجاد زگیل تناسلی میشوند و تعدادی دیگر میتوانند سلولهای طبیعی را غیر طبیعی نموده و سبب سرطان شوند. انواع HPV که باعث زگیل تناسلی میشود با انواعی که سبب سرطان میشود متفاوت است.
الف. زگیل تناسلی به صورت تودههای کوچک مجزا یا به هم متصل در نواحی تناسلی ایجاد میشود. زگیل میتواند کوچک و بزرگ، برجسته، مسطح یا شبیه گل کلم باشد. تشخیص زگیل بالینی بوده و با مشاهده میتوان آن را تشخیص داد .معمولاً طی چند هفته تا چند ماه پس از تماس جنسی فرد با فرد مبتلا در بدن فرد رشد میکند. باید توجه کرد زگیل تبدیل به سرطان نمیشود.
ب. سرطان دهانه رحم 7/99% با HPV همراهی دارد و معمولاً تا مراحل پیشرفته بدون علامت است و همچنین متأسفانه در مراحل پیشرفته بسیار سخت درمان میشود. لذا مهمترین مسئله در کنترل سرطان سرویکس، غربالگری منظم کلیه خانمهای واجد شرایط میباشد. سرطان سرویکس دومین سرطان شایع در میان زنان جهان است.
درمان: اگر زگیل در ناحیه تناسلی پیدا شود، میتوان اصلاً درمان نکرد ولی روشهای درمانی متعددی دارویی و جراحی وجود دارد که در حال حاضر هیچکدام به دیگری ارجحیت ندارد.
در رابطه با سرطان دهانه رحم، اگر در غربالگری روتین، پاپ اسمیر غیر طبیعی وجود داشته باشد معمولاً در طول زمان خود به خود برطرف میشود. لذا بر اساس راهنمایی بالینی موجود با پاپ اسمیر غیر طبیعی برخورد میشود.
تشخیص آزمایشگاهی: از آنجا كه كشت سلولي و روشهاي سرولوژيك در شناسايي اين ويروس و انواع آن فاقد ارزش هستند، اهميت روشهاي ملكولي از جمله واكنش زنجيرهاي پليمراز (PCR) در تشخيص قطعي و زودرس اين ويروس آشكار ميگردد.
پیشگیری: در سرطان دهانه رحم بيش از هر نوع بدخيمي ديگري، اثرات پيشگيري، تشخيص زودرس و درمان به موقع بر كاهش ميزان مرگ و مير مشهود است. این امر میتواند با انجام دورهای تست پاپ اسمیر صورت پذیرد. انجام واکسیناسیون در برخی کشورهای پیشرفته باعث کاهش قابل توجهی در ابتلاء افراد به ویروس شده است.