سیستم مدیریت فرآیندهای کسب و کار (BPMS)، ابزاری برای طراحی و بهینه سازی سیستماتیک فرآیندهای کسب و کار است. این ابزار قادر به مدل سازی، پیاده سازی و خودکارسازی فرآیندهای کسب و کار با هدف ایجاد حداکثر کارایی و اثربخشی، حداقل خطا و جلوگیری از گم شدن روابط هستند. با بلوغ سیاست های BPM، ابزارهای متنوعی برای سازمان ها در سطح جهان ارائه شده است. همزمان با ظهور این ابزارها و تنوع بالای فواید و قابلیت های هرکدام، چالش پیدا کردن مناسب ترین BPMS همواره خودنمایی می کند.
در این مطلب سعی داریم تعدادی از محبوب ترین و معروف ترین ابزارهای BPMS جهانی را معرفی کنیم و سپس مقایسه ای بین این ابزارها از نظر متریک های مقایسه ای ارائه دهیم. این مقایسه در انتخاب ابزار مناسب با نیازها و ویژگی های بومی BPMS، کمک شایانی به خریداران و استفاده کنندگان نرم افزار BPMS خواهد کرد.
امروزه اکثر BPMS ها قادر به پشتیبانی از پیچیدگی های مورد نیاز و ویژگی های جدید و عمومی مثل user-friendly بودن، مبتنی بر cloud بودن و پشتیبانی از یکپارچه سازی با ابزارهای مختلف هستند، اما باز هم از جهت برخی خصوصیات کلیدی و جزيی تفاوت هایی بین آنها وجود دارد.
مطالعه G2 Crowd مروری جامع و مقایسه ای بر روی رایج ترین ابزارهای BPMSدنیا با توجه به نوع سازمان ها انجام داده است. بر این اساس و با توجه به ماهیت سازمان، انتخاب ابزار مناسب کاری آسان خواهد بود.
پنج ابزاری که به عنوان محبوب ترین BPMS های جهانی شناخته شده اند، به قرار زیر هستند:
１- Bizagi:
یک سیستم قدرتمند مدیریت فرآیند است که سه محصول مجزا ارائه می دهد: Bizagi modeler, Bizagi studioو Bizagi engine. دارای آیتم on-premise است و از cloud هم پشتیبانی می کند. مدل سازی این ابزار هم بر مبنای BPMN2 است که یک گزینه مناسب برای طراحان فرآیند می باشد. برنامه های Bizagi Studio و Bizagi Modeler رایگان هستند، اما Bizagi Engine براساس تعداد کاربر دارای هزینه است.
２- ProcessMaker:
ابزاری برای طراحی، خودکارسازی و استقرار فرآیندهای کسب و کار و جریان کارها است. این ابزار دارای سه ویژگی شاخص متن باز بودن (open source)، on-premise بودن و پشتیبانی از cloud است. در میان ابزارهای دیگر BPMS به ندرت می توان ابزاری را یافت که از هر سه این ویژگی ها پشتیبانی کند. ProcessMaker یک گزینه خوب برای استفاده شرکت ها، ارگان های دولتی و سازمان های آموزشی است. طراحی فرآیند بر اساس استاندارد BPMN2 انجام می شود که برای اکثر فعالان این حوزه آشنا و قابل فهم است.
این ابزار دارای دو نسخه Community و Enterprise است که اولی رایگان و دومی غیررایگان می باشد. ویژگی متن باز بودن ProcessMaker این امکان را برای سازمان ها فراهم می سازد تا بتوانند آن را به عنوان به راحتی خصوصی سازی نمایند. با توجه به رایگان و متن باز بودن، این ابزار برای سازمان های ایرانی (در شرایط فعلی تحریم ها) می تواند یکی از بهترین گزینه ها به حساب رود.
３- Kissflow:
ویژگی شاخص این ابزار، راحتی استفاده از آن به دلیل عدم وابستگی به کم ترین میزان کد نویسی است. در واقع برای کار با این ابزار، نیاز به دانستن و مهارت در هیچ زبان برنامه نویسی نیست. تمام کدها را حذف کرده و قابلیت استفاده برای هر کسی را دارد. طراحی جریان کارها به وسیله drag and drop انجام می شود و نیاز به دانستن هیچ زبانی برای طراحی فرم و فرآیند نیست. واسط کاربری بسیار راحت و روانی دارد و می تواند انواع چالش های فرآیند را پاسخ گو باشد (مثل قابلیت یکپارچه سازی و شرایط خاصی برای تنظیمات سفارشی)
４- ZohoCreator:
یک ابزار low-code برای سکوهای موبایل تبلت و وب است. این ابزار برای محصولات مبتنی بر cloud بسیار شناخته شده است و می تواند فرآیندها را خیلی راحت و با کد بسیار کم ایجاد نماید.
５- Nintex:
یک ابزار مبتنی بر Sharepoint برای طراحی وخودکارسازی فرآیندها است. طراحی فرایند در این ابزار مبتنی بر BPMN نیست. به تازگی نیز از آیتم Cloud پشتیبانی می کند.
