برای اینکه سنگ های قیمتی ایران را بهتر بشناسیم باید بدانیم سنگ ها و کانىهاى قیمتى از دیر باز در بین اقوام گوناگون جامعه بشرى از اهمیت خاصى برخوردار بودهاند. زیبایى این کانىها به حدى اهمیت داشت که مردم قدیم اعتقاد به قدرتهاى ماورایى مانند راز جوانى ابدى، طلسمهاى شفا بخش،بخت و اقبال در ذهن خود داشتند.
یکی از سنگهای زیبای ایران فیروزه میباشد فیروزه: نام این سنگ از کلمه فرانسوى Turquoise به معنی سنگ ترکی گرفته شده است. هر چقدر فیروزه صافتر و بزرگتر باشد، ارزش آن بیشتر است. همچنین رنگ این سنگ از آبى سبز رنگ تا زرد کم رنگ تغییر مىکند. فیروزه در آریزونا، نیومکزیکو، ایالات متحده، استرالیا، افغانستان و ایران( نیشابور و دامغان) یافت مىشود؛ فیروزه عجمی و شجری نیشابور نه تنها در کشور بلکه در سطح جهان به دلیل کیفیت عالیاش بسیار معروف است؛ فیروزه عجمی گرد و درشت است و رنگ خالص آن ( آبی سیر) به عنوان گران قیمتترین نوع فیروزه برای ساخت انگشتر استفاده میشود.
فیروزه رگهدار را نیز شجری میگویند؛ این نوع فیروزه از اجتماع چند دانه فیروزه در داخل سنگ تشکیل میشود.
بر مبنای سه ویژگی زیر که به صورت کلی برای انواع سنگ فیروزه تعریف شده اند قیمت سنگ فیروزه اصل تعیین می شود:
* براساس رنگ:
این گوهر طیف رنگی بسیار گسترده ای دارا می باشد و در رنگ های آبی تیره، آبی کمرنگ تا سبز پررنگ موجود می باشد. هر چه رنگ آبی تیره در این گوهر به رنگ سبز غالب تر باشد، انگشتر فیروزه اصل ارزش و قیمت بیشتری پیدا می کند.
براساس معدن:
محل استخراج سنگ و هویت آن عاملی مهم در تعیین قیمت فیروزه اصل و انواع سنگ فیروزه می باشد. در بسیار از نقاط زمین این سنگ استخراج می گردد اما در ایران، تبت، آمریکا، مصر مهم ترین معادن این گوهر در سرتاسر جهان موجود می باشد و مهم ترین معادن آن در ایران در شهرهای نیشابور، دامغان و کرمان موجود هستند اما نوع نیشابوری با ارزش ترین نوع در دنیا از نظر تجاری می باشد. فیروزه کرمان و دامغان و دیگر انواع سنگ فیروزه نسبت به نوع نیشابور و مصری از کیفیت پایین تر و قیمت کمتری برخوردار می باشند. بدلیل همین کیفیت قیمت فیروزه نیشابور اصل از انواع دیگر فیروزه بسیار بیشتر است و این سنگ از محبوبیت بیشتری نزد مردم برخوردار می باشد. متاسفانه روش غیراصولی استخراج از معادن نیشابور باعث شده رگه های فیروزه نیشابور اصل تا ۵ سال آینده ناپدید شود.