شاخص فرآیند Indicator
شاخصهای امکان قضاوت را به نقشهای فرآیندی میدهند. همچنین مبنای سنجشی برای اندازه گیری فرآیند است. اثربخشی، کارایی و بهره وری سه شاخص برای سنجش فرآیندها هستند
اندازه گیری فرآیند Measurement
برای اندازه گیری فرآیند لازم است مقدار کمی یا کیفی به شاخصهای تعریف شده، اضافه کرد. شیوه اندازه گیری فرآیند میتواند دستی یا سیستمی باشد.
پایش فرآیند Monitoring
در پایش فرآیند طی یک بازه زمانی به کنترل و نظارت فرآیند پرداخته میشود تا از طریق تحلیل روندها، داده به دست آید.
ارزیابی فرآیند Evaluation
در فواصل زمانی مشخص، نتایج حاصل از پایش فرآیند با شاخصهای تعریف شده مقایسه میشود. این امر میتواند ورودی بهبود فاز فرآیند باشد.
مثال: فرآیند سفارش غذای اینترنتی را در نظر بگیرید. تاخیر در ارسال سفارش به عنوان شاخص تعریف میشود. برای اندازه گیری از واحد زمان استفاده میشود.شیوه اندازه گیری میتواند از طریق نرم افزار سفارش گیری به صورت سیستمی محاسبه شود. فاصله زمان ثبت سفارش و زمان تحویل سفارش توسط پیک ثبت میشود. در ادامه طی یک بازه زمانی مثلا ماه مهر تا دی، اندازه گیری فرآیند انجام میشود. تحلیل روند نشان میدهد در با سرد شدن هوا، تاخیر در ارسال سفارشها ده درصد افزایش مییابد. در بحث ارزیابی فرایند، فاصله زمانی ثبت شده با شاخصهای معیار مقایسه میشود. نتیجه حاصل میتواند راهکاری برای بهبود فرآیند باشد.در فصول سرد پیک بیشتر جذب نماید تا تاخیر در ارسال کاهش یابد.
سه مفهوم ذیل در اندازه گیری فرآیند اهمیت بالایی دارد.
اثربخشی با رسیدن به هدف در ارتباط است که میتواند سطوح مختلفی داشته باشد. اثربخشی را میتوان انجام کار درست در نظر گرفت.
مثال اثربخشی: در فرآیند قرارداد خرید، موفق شدن به انعقاد قرارداد اثربخشی معنا میشود.
کارایی با مصرف منابع در ارتباط استکارایی را میتوان انجام درست کار در نظر گرفت.
مثال کارایی: در فرآیند قرارداد خرید، خرید کالا با قیمت مناسب و کیفیت مطلوب کارایی معنا میشود.
بهره وری، ترکیبی از کارایی و اثربخشی است که منابع را در راستای اهداف به درستی مصرف میکند. بهره وری را میتوان درست انجام دادن کار درست در نظر گرفت.
برای مطالعه بیشتر: