خشک کردن تبریدی در درایر تبریدی فرآیندی است که در آن، هوای فشرده در قسمت مبدل حرارتی (heat exchanger) یک خشک کن، سرد شده و رطوبت موجود در هوا تقطیر و ته نشین می گردد.
درایر تبریدی در یک فرآیند کارآمد با انرژی و با اختلاف فشار نسبتاً کم، رطوبت را از هوای فشرده خارج می کنند. این درایرها در دو سیکل یا مرحله متفاوت مجزا عمل می کنند. یک سیکل مربوط به خشک کردن هوای فشرده مرطوب و سیکل دیگر مربوط به گاز مبرد بوده که عمل خشک کردن گاز فشرده را انجام می دهد. بنابراین خواهیم داشت:
در شـكل زیر نمونه ای از یك سیستم رطوبت زدائی با استفاده از سیستم تبرید و نحوه عملکرد درایر تبریدی نشان داده شده است.
?
در این مسیر ابتدا کمپرسور دما و فشار مبرد را به شدت بالا برده و آن را به سمت کندانسور هدایت می کند. در کندانسور گاز مبرد به صورت مایع شده و حرارت آن دفع می گردد. در ادامه، مبرد با دمای کمتر، از فیلتر مخصوص عبور کرده و به محفظه انبساط می رسد. در این مرحله دما و فشار مبرد کاهش یافته و با کسب توانایی جذب حرارت، حرارت گاز فشرده مرطوب را کاهش می دهد. مایع مبرد سپس به اواپراتور رفته و حرارت را از هوای فشرده در مسیر مقابل جذب می کند و مایع مبرد با دما و فشار بالاتر به سمت محفظه جدا کننده مایع هدایت می شود. بین کمپرسور و کندانسور تجهیزی به نام شیر بای پس وجود داشته که فشار خط را ثابت نگه می دارد. از طرفی این شیر مانع از یخ زدگی مسیر در مواقع افت فشار می شود.
در سیکل مربوط به هوای فشرده، هوای فشرده مرطوب (1) در ابتدای ورود به درایر وارد یك مبدل حرارتی(2) شده و در این محفظه در تبادل حرارتی و تماس غیر مستقیم با هوای فشرده خروجی (گاز خشک شده) (5) كه دمای آن حدود ٢-٤ درجه سانتیگراد می باشد، قرار گرفته و با کاهش دما، رطوبت آن کم می شود. در ادامه مسیر، بخشی از رطوبت موجود در گاز مرطوب در همین مرحله میعان شده و توسط تله رطوبت گیر (4) از گاز مورد خشك كردن جدا می شود. در ادامه فرآیند رطوبت زدائی گاز وارد تبخیركننده یا اواپراتور (3) گردیده و توسط مبرد خنك شده و دمای آن به حدود 2 درجه سانتیگراد كاهش داده می شود. در این مرحله مجددا بخشی از رطوبت موجود در گاز به مایع تبدیل شده و گاز خشك با نقطه شبنم حدود ٢درجه سانتیگراد بعد از عبور از مبدل حرارتی كه نقش Economizer را ایفاء می كند بـه قسمت مصرف كننده ارسال می شود.
سیستم تبرید و مسیر گاز مبرد از یك كمپرسور (6)،كندانسر (8)، شیر انبساط (12)، تبخیركننده (3) و مبرد تشكیل شده است. تا قبل از پدیده تخریب لایه اوزون عموما از R-12 و یاR-22 به عنوان مبرد در سیكل تبرید استفاده می شد. ولی امروزه اكثر سازندگان این وسیله ترجیح می دهند كه از R-134a به عنوان مبرد در سیستم تبرید استفاده نمایند. بهره برداری آسان، عدم حساسیت به حضور روغن در گاز مورد خشك كردن نظیر هوا و… باعث شده كه این سیستم برای دستیابی بـه نقطه شبنم بالای ٢ درجـه سـانتیگراد روش مناسبی باشد. این روش برای كمپرسورهای روانكاری شونده بویژه از نوع اسکرو بسیار مناسب می باشد.
?
نحوه قرارگیری درایر تبریدی
در یک سیستم تولید هوای فشرده، خشک کن تبریدی را می توان قبل یا بعد از مخزن ذخیره هوا قرار داد. هیچ گونه نظر کلی درباره نحوه قرارگیری وجود ندارد و هر روش معایب و مزایای خاص خود را داراست.
مزایا قرار گیری خشک کن قبل از مخزن در درایر تبریدی:
– هوای خشک در داخل مخزن: بدون ته نشین شدن آب تقطیر شده در مخزن.
-پایداری کیفیت هوای فشرده : نقطه شبنم هوای فشرده ثابت خواهد ماند.
معایب قرار گیری خشک کن قبل از مخزن در درایر تبریدی:
جمع بندی: این نوع قرارگیری به ندرت پیشنهاد می شود. این قرارگیری تنها برای هنگامی که استفاده ناگهانی از کمپرسور نیاز است و کیفیت هوا باید ثابت بماند مورد استفاده قرار می گیرد.
مزایا قرار گیری خشک کن بعد از مخزن در درایر تبریدی:
معایب قرار گیری خشک کن بعد از مخزن در درایر تبریدی:
جمع بندی: در بیشتر موارد این نوع قرارگیری پیشنهاد می شود.
مزایا درایر تبریدی:
معایب درایر تبریدی:
زاگرس کمپرسور ایرانیان