جلیل آهنگرنژاد
جلیل آهنگرنژاد
خواندن ۲ دقیقه·۲ ماه پیش

چرا در فضای مجازی کوردی نمی‌نویسیم؟ / جلیل آهنگرنژاد


سرمقاله صدای آزادی
این طنز تلخ را بخوانیم: امروزه کم نیستند افرادی که در طول عمرشان، حتی جمله‌ای با اقوام و نزدیکانشان به زبان فارسی تکلم نکرده‌اند اما وقتی به تلگرام، واتساپ، اینستا و یا هر پلتفورم دیگری مراجعه می‌کنند، به شکلی خنده‌دار! حتی از فارسی معیار جبری می‌گذرند و همان لهجه‌ی تهرانی را برای ارتباط با برادر، خواهر، فامیل، هم‌آبادی و همشهری کورد خود برمی‌گزینند.

در این که شبکه‌های مجازی، فرصت‌های تازه‌ای را برای برقراری ارتباط بین افراد جامعه فراهم کرده‌اند، شکی وجود ندارد. اما این ارتباط در بین دوزبانه‌ها (بنا به تعاریف آموزشی سیستم‌ها)  دچار اختلال شدیدی شده‌است. آنهایی که زبان مادری‌شان متفاوت از زبان رسمی است، دچار دوگانگی و سپس بیگانگی با زبان مادری شده‌اند و این تیری است که هویت آنها را نشانه گرفته است...

بارزترین نشان بی‌هویتی، پشت کردن به زبان مادری است و این آغاز تهی‌شدگی انسانی است که بدون دانش کافی از دامن فرهنگ خود فراری می‌شود. این اتفاق تلخ، ناخواسته گریبان بسیاری را در شبکه‌های مجازی گرفته‌است.

چرا چنین شده‌ایم؟ براستی بخش عمده‌ای از دلایل به سیستمی برمی‌گردد که با وجود «قانون آموزش به زبان مادری»،  همه را قطعه‌های گوشت یکدست و متحدالشکل می‌خواهد و بیش از یک قرن است که در پی چنین یکسان‌سازی سیستماتیکی است.

بخش دیگرش به کوتاهی کنشگران فرهنگی_اجتماعی جامعه‌ی هدف مربوط است. در چنین شرایطی، با زایش هر امکان تکنولوژیک تازه، بایستی راهکارها و رویکردهای تازه‌ای ارائە کنند تا آسیب‌ها کمتر شوند.

آیا می‌دانید آموزش رسم‌الخط کوردی برای همه در کمتر از یک ساعت قابل انجام است؟ کم نیستند آنانی که هر روزه ساعت‌ها در فضای مجازی می‌گردند. اگر ساعتی از آن گردش‌های سرگرم‌کننده‌ را به چنین آموزشی اختصاص دهند، می‌توانند ضمن بهره‌مندی از گنجینه‌های ناب مکتوب ادبیات کوردی، با هم‌زبانان خود نیز ارتباط شیرین‌تری بگیرند و به هویت زبانی خود پایبندتر بمانند.

در این میان، فعالان فرهنگ کوردی بویژه در استان‌های کرماشان و ایلام، وظیفه‌ی مهم‌تری دارند و بایستی نقشی انگیزاننده در چنین مسیری داشته‌باشند و بجای خودشیفتگی‌های احتمالی! در چنین دنیایی، با ترغیب مخاطبان به چنین وظیفه‌ی خطیری، غبارها را از هویت زبانی گویشوران بزدایند.

این جایگزین‌ها را هم می‌شود جدی گرفت: می‌توانیم بجای نوشتن به زبانی دیگر،  صدای‌مان را به همان زبان مادری که شناسنامه‌ی جمعی ماست، به اشتراک بگذاریم. همین صدا می‌تواند بسیار صمیمانه‌تر، تأثیرگذارتر و ماندگارتر باشد. پس با صدای‌مان می‌توانیم شور و شوق و مزه‌ی زبان شیرین مادری را به دیگر هم‌نوعان‌مان بچشانیم.

حتی اگر رسم الخط را هنوز نیاموخته‌ایم، تا زمان آموختن آن می‌توانیم به هر شکلی که با نوشتن سر و کار داریم، واژه‌ها، اصطلاحات و جملات کوردی را به مخاطبان‌مان برسانیم.

حالا همزبان من!

در این کارزار جدی برای توجه به زبان مادری، با فعالان فرهنگ کوردی همراه شو و اولین جملاتت را به زبان کوردی بنویس!. این آغازی تازه برای حفظ هویت ماست.

«همراه شو ای عزیز

کاین درد مشترک

هرگز جدا جدا درمان نمی‌شود...»


فضای مجازیجلیل آهنگرنژادکوردی کلهریکرماشان و ایلام
روزنامه نگار / شاعر
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید