اگر تمام تحریمها علیه ایران بهطور کامل برداشته شوند، این موضوع میتواند اثرات بسیار گسترده، مثبت (و تا حدی چالشبرانگیز) در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و حتی فرهنگی داشته باشد.
به شرح ذیل :
1. افزایش درآمدهای نفتی و ارزی
2. رشد سرمایهگذاری خارجی
3. کاهش هزینه واردات و افزایش رقابتپذیری
4. اتصال دوباره به سیستم مالی جهانی
5. افزایش تعاملات بینالمللی و گردشگری
در ادامه،
تأثیرات مهم و قابلانتظار رفع کامل تحریمها را بررسی میکنیم:
1. افزایش درآمدهای نفتی و ارزی
دسترسی کامل به بازار جهانی نفت و گاز
صادرات آزادانه به مشتریان جدید
بازگشت سرمایههای بلوکهشده ایران در بانکهای خارجی (دهها میلیارد دلار)
ورود ارز خارجی به کشور و کاهش وابستگی به ارزهای واسطه
گشایش اعتبارات اسنادی خارجی
نتیجه: تقویت ذخایر ارزی بانک مرکزی، ثبات نسبی نرخ ارز و کاهش فشار تورمی
2. رشد سرمایهگذاری خارجی
بازگشت شرکتهای بزرگ بینالمللی (مثلاً توتال، رنو، بویینگ، ایرباس)
توسعه زیرساختها در حوزه انرژی، حملونقل، صنعت و فناوری
ورود فناوریهای روز و بهبود بهرهوری صنایع داخلی
نتیجه: رشد تولید ناخالص داخلی (GDP)، افزایش اشتغال، انتقال تکنولوژی
3. کاهش هزینه واردات و افزایش رقابتپذیری
واردات قطعات، ماشینآلات، دارو و مواد اولیه بدون محدودیت
رقابت برندهای بینالمللی در بازار داخلی
افزایش کیفیت خدمات و محصولات ایرانی
نتیجه: بهبود رفاه عمومی، تنوع کالاها، کاهش هزینه زندگی
4. اتصال دوباره به سیستم مالی جهانی
اتصال به سوئیفت و انتقال راحت پول بینالمللی
باز شدن مسیر پرداختهای ارزی تجار و مسافران
امکان جذب سرمایه از طریق بازارهای جهانی سرمایه
نتیجه: افزایش اعتماد خارجی به اقتصاد ایران، شفافتر شدن نظام بانکی
5. افزایش تعاملات بینالمللی و گردشگری
بهبود روابط سیاسی و بازگشت ایران به صحنه بینالمللی
توسعه صنعت گردشگری (بهویژه با توجه به جاذبههای تاریخی و طبیعی ایران)
افزایش تبادل علمی، فرهنگی و دانشگاهی
نتیجه: درآمدزایی پایدار از گردشگری و تبادلات فرهنگی
««««««««چالشهای احتمالی»»»»»»»»
ورود ناگهانی کالاهای خارجی ممکن است به صنایع داخلی آسیب بزند.
نیاز به مدیریت دقیق منابع ارزی برای جلوگیری از ریختوپاش مالی
احتمال افزایش وابستگی به اقتصاد جهانی اگر استراتژی نداشته باشیم
جمعبندی
رفع کامل تحریمها برای ایران میتواند همانند یک احیای اقتصادی و سیاسی بزرگ باشد؛ اما شرط کلیدی این است که با برنامهریزی دقیق، شفافیت اقتصادی، و اصلاح ساختارها همراه باشد تا فرصتها به دستاوردهای ماندگار تبدیل شوند.
سلمان کوهی اصفهانی