مدل آلتمن در پیش‌بینی ریسک ورشکستگی شرکت‌ها

‏Altman Z-Score فرمولی است که توسط ادوارد آلتمن در دهه 1960 مطرح شد؛ برای پیش‌بینی احتمال ورشکستگی یک شرکت طی دو سال آتی!

‏Altman Z-Score به پنج جز اصلی تقسیم می‌شود:

1- نسبت سرمایه در گردش به کل دارایی‌ها - معیار نقدینگی

2- نسبت سود انباشته به کل دارایی‌ها - معیار سودآوری

3- نسبت سود قبل از بهره و مالیات به کل دارایی‌ها - معیار کارایی عملیاتی

4- نسبت ارزش بازار حقوق صاحبان سهام به کل بدهی‌ها - معیار توانایی پرداخت بدهی‌ها

5- نسبت فروش به کل دارایی‌ها - معیار گردش دارایی‌ها

با استفاده از این مولفه‌ها، می‌توانید متوجه شوید که آیا ریسک ورشکستگی یک شرکت به دلیل مسائل مربوط به نقدینگی، سودآوری، کارایی عملیاتی، توانایی پرداخت بدهی یا استفاده از دارایی است یا خیر.

مدل آلتمن به صورت زیر تعریف می‌شود:

(Z=(1.2*A + 1.4*B + 3.3*C + 0.6*D + 1.0*E
A: نسبت سرمایه در گردش به کل دارایی‌ها
B: نسبت سود انباشته به کل دارایی‌ها
C: نسبت سود قبل از بهره و مالیات به کل دارایی‌ها
D: نسبت ارزش بازار حقوق صاحبان سهام به کل بدهی‌ها
E: نسبت فروش کل به کل دارایی‌ها

تفسیر نتایج Altman Z-Score:
- ناحیه قرمز (0 تا 1.8): بحران مالی و احتمال ورشکستگی بالا
- ناحیه خاکستری (1.8 تا 3): شانس ورشکستگی متوسط
- ناحیه سبز (بالاتر از 3): ناحیه امن و احتمال ورشکستگی پایین

مثال:
سرمایه در گردش = 2,000 دلار
کل دارایی‌ها = 10,000 دلار
- نسبت سرمایه در گردش به کل دارایی‌ها: 20%

سود انباشته = 3,000 دلار
- نسبت سود انباشته به کل دارایی‌ها: 30%

سود قبل از بهره و مالیات = 2,500 دلار
- نسبت EBIT به کل دارایی‌ها: 25%

ارزش بازار حقوق صاحبان سهام = 12,000 دلار
کل بدهی‌ها = 5,000 دلار
- نسبت ارزش بازار حقوق صاحبان سهام به کل بدهی‌ها: 2.4

فروش = 20,000 دلار
- نسبت فروش کل به کل دارایی‌ها: 200%

𝗔𝗹𝘁𝗺𝗮𝗻 𝗭-𝗦𝗰𝗼𝗿𝗲 = (1.2 × 20%) + (1.4 × 30%) + (3.3 × 25%) + (0.6 × 2.4) + (200%) = 4.925

4.925 = منطقه امن