قوانین و قواعد مناظره

خیلی از ماها دیدیم که بعضی از افراد با خواندن یک یا دو کتاب فکر میکنند که دانشمند شدن و در قضای مجازی با افرادی از علوم مختلف یا ادیان و مذاهب مختلف سروکله میزنند و هم اعصاب خود و طرف مقابل را داغون میکنن و در اخر با قطع مناظره یا بهتره بگیم مشاجره امتازی به طرف مقابل میدهند

و در حالی که فکر میکنن طرف مقابل چیزی نمیفهمه و خود برنده هستند مکان را خالی میکنن.

اولا نبایست در علومی که در آن سررشته ندارید بحث و مجادله کنید چون طرف مقابل مثل شما متعصب نیست که با چند کلمه میدان را خالی کند

دوم اینکه هیچ وقت وارد بحث با کسی که مناظره بلد نیست و فقط تعصب دارد دارد نشوید چون هیچ نتیجه ای نمیگیرید.

سوم اینکه در حد و توان و رشته خود بحث کنید در کاری که سالها در آن تجربه کسب کردید و احیانا اگر به جایی رسیدید که در رشته شما نیست فرصت سوال کردن از متخصص داشته باشید

سعی کردم قوانین و قواعد را در 15 مورد بنویسم و اینها را هم از خودم ننوشتم بلکه از خواندن مناظره ائمه معصومین با طرف مقابل آنها برداشت کردم

قواعد مناظره ابتدا از طریق مناظره هایی که

ائمه اطهار با طرف خود داشتند. رنگ حقیقت

به خود میگیرد و آشکارا به طرف مقابل میرسد

لذا خواندن بعضی از آنها میتواند کمک به آموزش

و یادگیری اداب و قوانین مناظره شود

دین مبین اسلام همواره به عنوان تفکر زنده و پویا شناخته شده و به علت دارا بودن پایه‌های استوار و منطق، از مصاف و تعامل با افکار و عقاید متفاوت

و یا حتی متضاد، ابایی ندارد.

مناظره و احتجاج یکی از بهترین راه‌های تعامل

بین ادیان و مکاتب است که اگر درست و اصولی

انجام گیرد، می‌توان امیدوار بود که از رهگذر آن،

به سرمنزل هدایت و سعادت رهنمون شد.

معصومان(ع) به علت عصمت ذاتی از هرگونه خطا و اشتباه مبری بوده و مناظرات ایشان نیز به عنوان بهترین نمونه در این زمینه مطرح است. از آنجا که درونمایه شبهات در طول تاریخ ثابت و حداقل دارای کمترین تغییر است، بررسی شبهات و سوالات از صدر اسلام و مناظرات معصومان(ع) در این زمینه، از نظر قالب و محتوا بسیار کارگشا و مفید می‌باشد.

در این مقاله سعی شده است، به روش توصیفی-تحلیلی، آداب مناظره از برخورد و نحوه رفتار اولیای دین(ع) با مخاطبان و از قواعد مناظره، و نیز بررسی عدم مغالطه در مناظره پرداخته شود.

مناظره علاوه براینکه باید دارای محتوای عقلانی و منطقی باشد، باید در قالب زیبا و مناسب نیز ارائه گردد. رعایت اخلاق و سلوک معصومان(ع) باعث نرمی قلوب و افزایش تأثیرگذاری بر مخاطب می‌گردد و از عداوت و لجاجت وی می‌کاهد. همچنین نباید در مناظره مغالطه و سفسطه وجود داشته باشد و استفاده از این دو در اثبات حق و حقیقت نیز مورد تأیید معصومان(ع) نبوده است. ایشان(ع) در مواجهه با مغالطه، ابتدا وقوع آن را هشدار داده و با استفاده از روش‌های متفاوت به تبیین مسئله و هدایت مخاطب می‌پرداختند».

در بخشی از این مقاله، «برخورد خیرخواهانه با مشرکان»، «عدم پاسخ به توهین‌ها»، «خطاب طرف مقابل با نیکوترین عبارات و رعایت ادب»، «آرامش»، «تواضع»، «نفی تحقیر»، «اجتناب از توهین و دشنام»، «احترام به مقدسات طرف مقابل»، «توجه به زمان و مکان»، «محسوس نمودن امور معقول» «سوال برای هدایت؛ اجتناب از لجاجت» و «اولویت مناظره» به عنوان اخلاق مناظره در روایات معصومین(ع) ذکر شده است

پس میتوان گفت قوانین و قواعد مناظره بر این چند اصل

اصل استوار میشود

1- اولویت مناظره

2- آرامش

3- تواضع

4- خطاب طرف مقابل با نیکوترین عبارات و رعایت ادب

5- برخورد مصلحت خواهی و خیر خواهی

6- اجتناب از توهین و دشنام

7- عدم پاسخ به توهین‌ها

8- نفی تحقیر

9- احترام به مقدسات طرف مقابل

10- سوال برای هدایت؛ اجتناب از لجاجت

11-تسلط کامل بر منابع طرفین

12- توجه و استفاده از مبانی طرف مقابل

13- توجه به زمان و مکان

14- مثال نقض در احتجاج

15- محسوس نمودن امور معقول

16- استناد به قرآن(اگر مسلمان باشند)

ادامه دارد

To BE CONTINUE