مسعود بختیاری (زاده ۲۵ آبان ۱۳۲۰ تهران)
نظامی بازنشسته ،مدرس دانشاه و نویسنده ایرانی است، که در خلال جنگ ایران و عراق از فرماندهان ارشد ارتش جمهوری اسلامی ایران و ریاست عملیات نیروی زمینی ارتش را بر عهده داشت. بختیاری فعالیت در ارتش شاهنشاهی ایران را از سال ۱۳۳۸ اغاز کرد او از طراحان عملیات بیت المقدس بود.
مصاحبه امیر مسعود بختیار:
-)ایا ضعف ارتش بود که باعث ناکامی و عدم موفقتی ما در سال اول جنگ شد؟
+)ما ظرف ۲ تا ۶ ماه اول جنگ جلوی ارتش مجهز عراق ایستادیم. این اسمش موفقیت نیست که توانستیم با ارتشی که داشتیم ، ارتش عراق رو قبل از اینکه به اهداف خودش برسپ در بیابان های خوزستان ، در کوه های ایلام و کردستان متوقف کنیم.
ارتش عراق اهداف بلندی داشت اومده بود مسجد سلیمان و بهبهان و خوزستان را از ایران جدا کند ولی نتوانست چون در مقابلش مقاومت شد.
امروزه در ادبیات نظامی تعریفی که از پیروزی می کنند این است که: شما مانع از این می شوید که دشمن به اهداف استراتژی خودش برسد و ارتش ایران مانع از این شد
(وقتیکه امیر مسعود بختیار بر واژه ارتش ایران تاکید می کند این است که:) نیروهای بسیج مردمی فاقد اموزش ، فاقد سلاح و مهارت هستند.در واقع در اغاز جنگ در ۲-۳ ماه اول بود که سپاه پاسداران هم فرماندهیش رو کامل کرد
و تا قبل از ان سپاه به صورت شورایی بود
در شهریور و یا مرداد ماه بود که اقای محسن رضایی به عنوان فرمانده کل سپاه انتخاب شد .
در شورای فرمانده سپاه تعدادی از ان ۵-۶ نفری اولی که شورای فرماندهی سپاه را به عهده داشتند مخالف این بودند که سپاه وارد جنگ خارجی بشود و می گفتند سپاه طبق قانون اساسی مامور امنیت داخلی است و همچنین طبق اساس نامه خودشان و لذا کسی که جلوی عراق را گرفته ارتش است.
اما یه نکته ای که وجود دارد این است که ایثار سر جای خودش ، فداکاری سر جای خودش ، روحیه ، انگیزه ، همه چی همین طور ولی ایا در مقابل تشکیلات مدرن با سینه باز و پر از احساس و دست خالی می توان جوابگو بود؟
یعنی زمانی که ۱۹۲ فروند هواپیما از پایگاه عراق به قصد بمباران بلند شدند ، توپخانه عراق فعالیت خودش را شروع میکند و نیروهای زرهی وارد خاک ایران می شوند ، تنها با انگیزه خالی میشود کار کرد؟
قطعا نه هرکدام نیروی مشابه خودشان را میخواهد نیروی هوایی باید جواب نیروی هوایی را بدهد ، توپخانه باید جواب توپخانه را بدهد و نیروی زرهی میخواهد که جواب ان توپخانه را بدهد
و لذا چه کسی این توانایی را داشته است؟ ارتش
اگر ارتش این توانایی را داشته مهارت و تخصص ان را هم در کاربرد داشته است. در ۳۱ شهریورماه بعد ار ظهر همان روزی که عراق به ما حمله میکند ، حدود ۴ ساعت بعد از شروع جنگ هواپیما های ما پایگاه شعیبیه را بمباران کردند و روز بعد یعنی در اول مهر ماه ، ما ۱۴۰ فروند در ۳۰۰ سورتی پرواز انجام دادیم و این شوکی که به صدام حسین وارد شد باعث شد که تفکر ان ها از هم متلاشی شود.این مقاومت باعث شد که در روز ششم جنگ صدام حسین تقاضای اتش بس بکند چون متوجه شده بود در این جنگ پیروز نیست.
موفقیت های ما در سال اول جنگ از دیدگاه امیر مسعود بختیار:
در مقابل ارتش عراق مقاومت و ایستادگی کردیم.
برتری نیروی هوایی خود را نسبت به نیروی هوایی عراق به دست اوردیم.( نیروی هوایی عراق را از اون فعالیت انداختیم.)
نیروی دریایی در ۶۷ روز اول جنگ نیروی دریایی عراق را از صحنه جنگ در خلیج فارس خارج کرده ، و اسکله های البکر و الامیه را منهدم کرده و صدور نفت عراق را قطع کرد.
در کنار این ها فتح تپه های الله اکبر ، فتح ارتفاعات میمک ، فتح سرپل هایی در غرب رودخانه کرخه که زمینه ساز عملیات فتح المبین می شود.
-)در واقع نقشه ارتش پیروزی نبود؟ ارتش نقشه ای طراحی کرده بود که بصره وارد عملیات شود؟
+)چرا طراحی کرده مثلا از من میپرسد تا کجا میخواستی پیش بروی میگویم تا لب کرخه
متعجب میگوید همین مقدار کم را؟ در حالی که من مطابق توان خودم میبینم تا اینجا میتوانم بروم.
-)خب شما که نیروی کلاسیک بودید چرا زیر بار رفتید؟
+)در تحلیل جنگ ایران و عراق و فضای انقلابی حاکم بر کشور اگر ان شور انقلابی و ان فضای هیجان زده نبود و اگر همه وسط نبودند در تحلیلاتتون دخالت ندهید چون تمام تفسیرات و تعبیراتتون لنگ میزند.بنابراین من زیر بار فشار افکار عمومی روی نقشم طرحی میکشم که سر فلش من تا بصره رفته است ، ولی فلش من از کرخه کور تا بصره خط چین است و همه این ها معنی دارد اگر شد تا انجا پیش می روم.
-)امیر عبدالحسین مفید فرمودند که ما قبل از جنگ ایراد رو به فرماندهی و راس کار گرفتیم ولی شما گفتید ما در سال اول جنگ موفق بودیم در صورتیکه که فرماندهی تغییر نکرد ؟
+)نه من حرف ایشان را نقض نمیکنم حرف من این است در ان شرایط به درستی تصویب نکردند.
-)پس بسته به شرایط موفق میدانید نه اینکه نقضی وارد نکنید
+)شما فکر میکنید موفقیت این است که ارتش عراق را از ایران بیرون کنیم درحالی که با ۴ تا لشکری در دست باقی مانده و چند سیاهی لشکر نمیتوان ۱۲ اشکر عراقی را از خاک ایران بیرون کرد.
-)امیر عبدالحسین مفید فرمودند که ما قبل از جنگ ایراد رو به فرماندهی و راس کار گرفتیم ولی شما گفتید ما در سال اول جنگ موفق بودیم در صورتیکه که فرماندهی تغییر نکرد ؟
+)نه من حرف ایشان را نقض نمیکنم حرف من این است در ان شرایط به درستی تصویب نکردند.
-)پس بسته به شرایط موفق میدانید نه اینکه نقضی وارد نکنید
+)شما فکر میکنید موفقیت این است که ارتش عراق را از ایران بیرون کنیم درحالی که با ۴ تا لشکری در دست باقی مانده و چند سیاهی لشکر نمیتوان ۱۲ لشکر عراقی را از خاک ایران بیرون کرد.
در طول ۸ سال جنگ با عراق ۲ میلیون و ۴۵۰ هزار نفر از جوانان ارتش جمهوری اسلامی ایران به صورت سرباز وظیفه با افسر وظیفه خدمت کردند بدون اینکه اجباری در کار باشد و ۳۵ هزار شهید از میان این سربازان وظیفه دادیم این جوانان همگی با شور و اشتیاق امدند. گرچه میگوییم جوانان فعلی ما این گونه نیستند ولی هم اکنون بسیاری از انان در بیابان ها و مرزها در حال خدمت هستند .
امیر مسعود بختیار در پایان مصاحبه خود میگوید:
البته که جان فشانی انسان هرگز چیزی نیست که منکر ان شد.
_گردآورنده: سارا یغمایی
_استاد راهنما: استاد علی اکبر حسنوند
_دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران مرکز
_دفاع مقدس