مقدمه
سرتان بسیار شلوغ است و وقت کافی برای رفتن به بازار و خرید اجناس مورد نیاز خود ندارید، یا به دلیل آلودگی‌های هوا و ترافیک شهر ترجیح می‌دهید قید خرید را بزنید! شاید هم از بس خیابان‌ها را پیموده اید و کالای مورد نیاز خود را پیدا نکرده‌اید خسته شده‌اید. در چنین شرایطی واقعا عالی است که با چند کلیک بتوانید تمام خریدهای خود را در چند دقیقه انجام دهید و حتی ناهارتان را هم سفارش دهید! «تجارت الکترونیک» پدیده‌ای که به سرعت درحال فراگیر شدن است، توانسته این امکان را در اختیارمان بگذارد. در این مقاله می‌خواهیم تجارت الکترونیک را بهتر بشناسیم و با مزایا و معایبش آشنا شویم. شاید روزی خواستید برای یک‌بار هم که شده از فروشگاه‌های اینترنتی خرید کنید!
تجارت الکترونیک چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟
تجارت الکترونیک، به معنیِ انجام معاملات تجاری، از طریق ابزارهای الکترونیکی مانند اینترنت، تلفن، تلویزیون و کامپیوتر است.
تجارت الکترونیک، برای نخستین بار در دهه‌ی ۱۹۶۰ و از طریق یک مبادله‌ی الکترونیکی داده‌ها (EDI) بر روی شبکه‌های ارزش افزوده (VANs) معرفی شد و با افزایش دسترسی به اینترنت و ظهور فروشندگان آنلاینِ محبوب در دهه‌ی ۱۹۹۰ و اوایل دهه‌ی ۲۰۰۰، رشد کرد. برای نمونه، وبسایت آمازون، کار خود را در سال ۱۹۹۵ و در گاراژ جف بزوس (Jeff Bezos) به عنوان کسب‌و‌کار حمل‌و‌نقلِ کتاب شروع کرد. یا وبسایت EBay که امکان خرید و فروش آنلاین میان مصرف‌کنندگان را فراهم می‌کند، در سال ۱۹۹۵ مزایده‌های آنلاین را به جهان معرفی کرد و در سال ۱۹۹۷ و با استقبال شدید از عروسک‌های Beanie Babies، شهرت و محبوبیت بسیار زیادی یافت. با افزایش تعداد کاربران اینترنتی، بسیاری بر این باورند که به زودی تجارت الکترونیک به روش اصلیِ انجام معاملات تجاری مبدل می‌شود.
تجارت الکترونیک نیز، مانند هر تکنولوژی دیجیتالی یا بازار خریدِ دیگری که بر مصرف‌کننده استوار است، در طول سال‌ها تکامل یافته است. با محبوب‌تر شدن دستگاه‌های تلفن همراه، تجارت گوشی همراه نیز بازار مختص خود را پیدا کرده است. با ظهور سایت‌هایی مانند فیس‌بوک و پینترست (Pinterest)، شبکه‌های اجتماعی به محرک مهمی برای تجارت الکترونیک مبدل شده‌اند. برای نمونه، بر اساس Paymill، از سال ۲۰۱۴، در فروش‌های انجام شده بر روی پلت‌فرمِ تجارت الکترونیکِ Shopify ، که به دلیل تبلیغات موجود بر روی شبکه‌های اجتماعی بوده است، در ۸۵ درصد موارد خریداران با استفاده از تبلیغات موجود بر روی فیس‌بوک به این پلت‌فرم هدایت شده‌اند.
بازارِ در حالِ تغییر، فرصت بزرگی را برای کسب‌و‌کارها فراهم می‌کند تا ارتباط خود با مشتری را بهبود دهند و بازار خود را در دنیای آنلاین گسترش دهند. بر اساس Statista، تا سال ۲۰۱۳، میزان فروش جهانیِ تجارت الکترونیک، به ۱.۲ تریلیون (۱۰۰۰ میلیارد) دلار رسید و میزان فروش گوشی تلفن همراه در ایالات متحده نیز، به ۳۸ میلیارد دلار رسید. بیش از ۴۰ درصد از کاربران اینترنت (در مجموع ۱ میلیارد نفر)، کالاهایی را به صورت آنلاین خریداری کرده‌اند. این ارقام همچنان به رشد خود ادامه خواهند داد، زیرا استفاده از گوشی همراه و اینترنت، هم در ایالات متحده و هم در بازارهای در حال توسعه در سراسر جهان، در حال گسترش است.
طبقه بندی تجارت الکترونیکی براساس ارتباطات (چارچوب، ماهیت و تاریخچه)
گستره تجارت الکترونیکی بسیار متنوع بوده و فعالیت ها، واحدهای سازمانی و فناوری های بسیاری را در بر می گیردد. بنابراین استفاده از چارچوبی خاص برای توضیح در مورد محتوای آن مفید است.
شرکت ها برای اجرای این عملکردها به اطلاعات، زیرساخت و خدمات پشتیبانی صحیحی نیاز دارند. در شکل کاربردهایی از تجارت الکترونیکی را می بینید که توسط زیرساخت و با استفاده از پنج ناحیه پشتیبانی می شوند.?
مردم: فروشندگان، خریداران، واسطه ها، متخصصین سیستم های اطلاعات، سایر کارمندان و هر فردی که به نحوی در بخش پشتیبانی نقشی را ایفا می کند.
تدابیر عمومی: قوانین حقوقی و سایر نکات اصولی مانند حمایت از حریم خصوصی و اخذ مالیات که توسط دولت در مورد آنها تصمیم گیری می شود. ازجمله قوانین دولتی میتوان به استانداردهای فنی اشاره کرد که توسط دولت یا گروه های سیاست گذار صنعتی تدوین می شوند.
بازاریابی و تبلیغات: مانند هر کار دیگری، تجارت الکترونیکی نیز به پشتیبانی بازاریابی و تبلیغات نیاز دارد. این ویژگی بخصوص برای معاملات Online در بخش B2C اهمیت بیشتری دارد که در آن فروشندگان و خریداران معمولا یکدیگر را نمی شناسند.
خدمات پشتیبانی: خدمات زیادی برای پشتیبانی از تجارت الکترونیکی مورد نیاز هستند. این ویژگی در تمام مراحل کار از ایجاد محتوا گرفته تا پرداخت ها و ارسال سفارشات اهمیت فراوانی دارد.
مشارکت تجاری یا شرکای تجاری: فروش زنجیره ای، مبادله کالا و مشارکت تجاری در تجارت الکترونیکی امری کاملا طبیعی است. از این ویژگی ها در تمام مراحل زنجیره تامین (مانند معاملات صورت گرفته بین شرکت و تولیدکنندگان، مصرف کنندگان و سایر شرکا) استفاده می شود.
در انتهای شکل زیرساخت تجارت الکترونیکی را می بینید. این زیرساخت در مورد سخت افزار، نرم افزار و شبکه هایی توضیح می دهد که در تجارت الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرند.
این شکل را میتوان به عنوان چارچوبی برای شناخت بیشتر ارتباط بین کاربردهای تجارت الکترونیکی و سایر مولفه های تجارت الکترونیکی و نیز برای انجام تحقیقات در زمینه تجارت الکترونیکی در نظر گرفت.
معمولا طبقه بندی تجارت الکترونیکی از روی ماهیت معاملات یا ارتباطات اعضای تجاری صورت می گیرد. انواع مختلف تجارت الکترونیکی به راحتی قابل تمایز بوده و عبارتند از:
تمام اعضای این دسته تاجر یا سازمانهای تجاری هستند. برای مثال برخی از برنامه های کاربردی وبسایت Dell و Marks and Spencer از روش B2B برای برقراری ارتباط با تولیدکنندگان قطعات مورد نیاز خود استفاده می کنند. امروزه بیش از ۸۵ درصد از تجارت الکترونیکی به شکل B2B صورت می گیرد.
این مدل شامل معاملات خرده فروشی محصولات یا خدمات از طریق تجار به تک تک خریداران است. منظور از خریدار همان مشتری یا مصرف کننده است. این روش با نام e-tailing نیز شناخته می شود. به عنوان مثال میتوان به تجارت Amazon.com اشاره کرد.
بین شما و تمام کالاهای موجود در دنیای اینترنت تنها چند ضربه انگشت، فاصله است. کافی است نام کالای مورد نیاز خود را در موتور جستجوی محبوبتان تایپ کنید تا کم تر از چند ثانیه یک لیست بلند بالا اما مرتب و منظم از گزینه های ممکن در پیش چشمانتان ظاهر شود.
با وجود تجارت الکترونیک دیگر نیازی نیست ساعت ها رانندگی کنید و به امید یافتن مایحتاج خود کل شهر را زیر و رو کنید. فروشگاه ها تمامی محصولات خود را به صورت آنلاین عرضه می کنند و به جای ویترین ها و سالن های نمایش پر زرق و برق، انبارهای خود را گسترش می دهند.
بدون آن که نیاز باشد از این فروشگاه به فروشگاه دیگر بروید و ساعت ها وقت و انرژی خود را هدر دهید و در آخر گیج و خسته به خانه باز گردید، می توانید به سادگی محصولات مختلف را با هم مقایسه کنید و به وجه تمایز آن ها پی ببرید. ببینید کدام فروشگاه قیمت های بهتری پیشنهاد می دهد و گزینه های بیشتری برایتان دارد. در فروشگاه های غیرمجازی و حقیقی فضا محدود است ولی در فروشگاه های اینترنتی مشابه خبری از این محدودیت ها نیست و شما به یک انبار کامل دسترسیدارید.
به راحتی می توانید محصولات مختلف را در کنار هم قرار داده، باهم مقایسه کنید. زمانی که کالاها به صورت آنلاین ارائه می شوند، تمامی ویژگی ها و خصیصه های خود را در سبد اخلاص گذاشته و تقدیم بازدیدکنندگان می کنند و به صراحت از شما می خواهند تا به مقایسه آن ها با سایر گزینه های موجود بپردازید، برتری خود را به رخ می کشند و به شما گوشزد می کنند که این بهترین گزینه ایست که پیش رویتان است.
از آنجاییکه بازار رقابت داغ داغ است، شرکت های آنلاین از شما می خواهند نظر سایر مصرف کنندگان را در خصوص کالای مورد نیاز خود بخوانید. نظرات خوب و بد در سطح اینترنت پخش شده اند و شما می توانید ببینید کدام کالا محبوب تر است و دلایل محبوب یا منفور بودن آن ها چیست.
تمامی فروشگاه های آنلاین برای جذب شما سر و دست می شکنند و این به معنای کارت های تخفیف و حراجی های بیشتر برای جلب رضایت شماست و تمامی این ها به نفع خریداران تمام می شود. شما می توانید از سایت های بزرگ تر که حکم همان فروشگاه های عمده فروش را دارند، تا ۸۰ درصد تخفیف بگیرید. از رقابت میان آن ها نهایت استفاده را ببرید و کالایتان را به پایین ترین بهای ممکن خریداری نمایید.
دغدغه اصلی تمام شرکت ها توسعه دادن پایگاه مشتریانشان است، فرقی نمی کند تجارت آن ها آنلاین باشد یا آفلاین. فروشگاه های آنلاین نگران این نیستند که از پتانسیل های شهر خود نهایت استفاده را ببرند چرا که خاطری آسوده دارند که مردم در سرتاسر دنیا به محصولات آن ها دسترسی داشته و می توانند هر زمان که بخواهند به آن ها مراجعه کنند.
تجارت شما دیگر به ویترین فروشگاهتان محدود نمی شود و شما می توانید با حجم فروش آنلاین خود را افزایش داده و درصد سود بیشتری به جیب زنید. شرکت ها می توانند با تزریق دوباره پول به سیستم خود، تجربه خرید مصرف کنندگان را بهبود بخشیده، تسریع کنند. از سوی دیگر شما می توانید در بازارهای بین المللی عرض اندام کنید و این معنایی ندارد جز فروش بیشتر.
هیچ اهمیتی ندارد که برف می بارد و جاده ها بسته است یا هوای تابستان آن قدر گرم و مرطوب است که نمی توان از خانه بیرون آمد یا یک روز تعطیل است و تمام فروشگاه ها تعطیلند، فروشگاه آنلاین شما بی وقفه در خدمت مصرف کنندگان است. درب فروشگاه شما هیچ گاه و تحت هیچ شرایطی بسته نمی شود و این یعنی سود بیشتر و بیشتر!
بدون شک مفیدترین ومؤثرترین ابزار اینترنت مترجم است. فروشگاه های آنلاین نیازی ندارند سایت خود را به تمامی زبان ها ترجمه کنند. اگر در امر بازاریابی موفق عمل کنید، تمام مصرف کنندگان در اقصی نقاط دنیا می توانند سایت، محصولات و اطلاعات مربوط به شما را پیدا کنند، بدون اینکه از جای گرم و نرم خود در منزل تکان بخورند.
کار بسیار ساده ای خواهد بود. کافی است اندکی در اینترنت جستجو کنید تا یک سیستم باز پرداخت مبالغ دریافتی برای کسب و کار خود دست و پا کنید. سرویس دهنده ای بیابید که نیازهای تجری شما را به بهترین نحو برآورده می سازد، برای صدور صورتحساب و دریافت مبالغ نیز می توانید به همین ترتیب عمل کنید.
در تجارت الکترونیک دیگر نیازی نیست مدت ها منتظر وصول چک هایتان بمانید یا ۳۰ روز صبر کنید تا مبالغ پرداختی در حساب شما بنشینند. تمامی مبادلات پولی فوراً انجام شده و پول به حسابتان واریز می شود، البته در برخی سیستم های بانکی با گذشت ۲ یا نهایت ۳ روز پول در حسابتان قرار می گیرد
پیش از آنکه اقدام به خرید کنید یا مبلغی را به صورت آنلاین بپردازید، گواهی امنیت سایت را چک کنید و از بالا بودن ضریب ایمنی آن اطمینان حاصل کنید. درست است که خرید کردن آنلاین بسیار ساده و راحت است اما هیچ کس دوست ندارد دیگران به اطلاعات شخصیش دسترسی یابند. بسیاری از سایت ها خوش آوازه و قابل اطمینان می باشند اما احتیاط شرط عقل است، بهتر است پیش از انجام هر خریدی در خصوص ضریب امنیت سایت مورد نظر خود تحقیق و تفحص نمایید.
تجارت الکترونیک دسترسی به انواع و اقسام کالاها را میسر ساخته اما مشتریان نمی توانند پیش از تحویل گرفتن هیچ کالایی درب منزل، آن را لمس کرده و از کیفیت آن اطمینان یابند. از این رو می بایست قبل از هر خریدی سیاست های فروشنده را در خصوص پس گرفتن کالا مطالعه کنید. همیشه مطمئن شوید که امکان پس دادن کالای خریداری شده وجود دارد تا بعداً به مشکل بر نخورید.
برگرفته از:
