هر سال وقتی بلک فرایدی از راه میرسد، انگار همه چیز در اطرافمان تغییر میکند. تخفیفهای بزرگ، بنرهای رنگارنگ و ساعتشمارهای وسوسهانگیز که در گوشهوکنار سایتها میبینیم، ذهنمان را پر از سوال میکنند:
این ماجرا برای شما هم آشناست، نه؟ در این مقاله، میخواهم از زاویهای متفاوت به داستان نگاه کنیم؛ از نگاه مصرفکنندهای که وسط هیاهوی تخفیفها گیر کرده و ابزاری مثل اسنپپیکه میتواند به کمکش بیاید.
بلک فرایدی فقط روز تخفیف نیست؛ بلکه یک شو روانشناسی رفتار مصرفکننده است! تخفیفهای بزرگ مثل چراغ جادویی عمل میکنند. به محض دیدن عددهای خطخورده و برچسبهای %50 یا حتی %70، مغزمان به ما میگوید:
این یه فرصت طلاییه. اگه الان نخری، دیگه تمومه!
بزرگترین حراج سال!
چند ساعت بیشتر نمونده!
این فرصت رو از دست نده!
تخفیف از این داغتر نمیشه!
اما پشت پرده چه خبر است؟
این هیجان ناشی از چیزی است که روانشناسان به آن FOMO یا ترس از دست دادن فرصت میگویند. کمپینهای تبلیغاتی بلک فرایدی عمداً شما را در وضعیتی قرار میدهند که حس کنید باید سریع تصمیم بگیرید؛ وگرنه دیگران زودتر دست به کار میشوند و سهم شما از بین میرود.
FOMO مستقیماً با سیستم "پاداش" مغز ما در ارتباط است. وقتی چیزی "محدود" یا "کمیاب" معرفی میشود، مغزمان بهطور ناخودآگاه آن را ارزشمندتر ارزیابی میکند. به همین دلیل وقتی تخفیفها را با عباراتی مثل "فقط امروز"، "موجودی محدود" یا "تا اتمام موجودی" میبینیم، عجولانه تصمیمگیری میکنیم.
یکی از جالبترین مفاهیم روانشناسی رفتار مصرفکننده در بلک فرایدی، تقابل بین دو بخش مغز است:
بلک فرایدی عمداً مغز هیجانی را تحریک میکند. وقتی برچسبهای تخفیف بزرگ و رنگهای قرمز و زرد در تبلیغات میبینیم، مغز هیجانی فعال میشود و منطقیترین فرد را هم به خرید وسوسه میکند.
تکنیکهای مورد استفاده:
بلک فرایدی، حس رقابت اجتماعی را نیز تحریک میکند. وقتی میبینید افراد دیگر در حال خرید هستند یا کالاهایی که خیلی سریع "تمام شده" نمایش داده میشوند، مغز ما بهطور ناخودآگاه وارد حالت رقابتی میشود. این اثر اجتماعی باعث میشود تصمیمگیریهایمان تحت تأثیر رفتار دیگران قرار بگیرد.
نمونه عملی:
فرض کنید وارد سایت فروشگاهی میشوید و میبینید که نوشته:
۲۰ نفر همین حالا در حال مشاهده این محصول هستند.
این پیام، بهطور ناخودآگاه شما را درگیر میکند و احساس فوریت خرید را تقویت میکند .حالا تصور کنید که در دوران بلک فرایدی، چقدر از نزدیکان خود می شونید که تبلیغات فلان برند را دیده اند و قصد خرید دارند؟
تأثیر بلندمدت: چرخه لذت و حسرت
بعد از بلک فرایدی، بسیاری از ما درگیر احساسی به نام حسرت خریدار (Buyer’s Remorse) میشویم. این حسرت زمانی اتفاق میافتد که متوجه شویم کالایی که خریدهایم:
چرخه لذت و حسرت چگونه عمل میکند؟
بیایید صادق باشیم: ما گاهی در بلک فرایدی چیزی میخریم که واقعاً به آن نیازی نداریم. تخفیفات گاهی آنقدر هیجانانگیز است که پشت سر هم پیامک رمز دوم برایمان ارسال می شود! نتیجه؟ استرس مالی و اضطراب بعد از خرید، چیزی که به آن حسرت خریدار میگویند.
یکی از بزرگترین چالشهای بلک فرایدی که بسیاری از ما با آن مواجه میشویم، عدم شفافیت در تخفیفهااست. این مسئله بهقدری فراگیر شده که گاهی به جای اینکه احساس کنیم در حال بهرهمندی از یک فرصت واقعی هستیم، با نوعی بازی قیمتی مواجه میشویم. بیایید این موضوع را با جزئیات بیشتر بررسی کنیم.
فروشندگان و برندها گاهی از تکنیکهای خاصی استفاده میکنند تا تخفیفهای بزرگتر و جذابتری به نظر برسند. در ادامه به چند مورد از این تاکتیکها اشاره میکنیم:
یکی از رایجترین شیوهها این است که قیمت یک محصول را چند روز یا چند هفته قبل از بلک فرایدی افزایش میدهند و سپس در روز تخفیف، درصد تخفیف زیادی روی آن اعمال میکنند. نتیجه؟ قیمت نهایی محصول همان قیمتی است که قبلاً بوده یا حتی گرانتر از آن.
مثال:
فرض کنید یک گوشی موبایل معمولاً با قیمت ۱۰میلیون تومان فروخته میشود. فروشنده قیمت را به ۱۳ میلیون تومان افزایش میدهد و سپس با برچسب "تخفیف %۳۰" آن را با قیمت ۹.۱ میلیون تومان ارائه میکند. به نظر جذاب میآید، اما در واقع شما نه تنها تخفیف خاصی نگرفتهاید، بلکه شاید هنوز گرانتر از بازار خرید کرده باشید.
گاهی فروشگاهها تخفیفهای جذابی مثل "۵۰٪تخفیف" یا "۷۰٪تخفیف" نمایش میدهند، اما این اعداد واقعی نیستند. ممکن است فقط تعداد محدودی از یک محصول خاص با این تخفیف فروخته شود و باقی محصولات با قیمت عادی عرضه شوند.
مثال:
یک فروشگاه آنلاین ممکن است تبلیغ کند: "لباسهای زمستانی با ۷۰٪ تخفیف". اما وقتی وارد سایت میشوید، متوجه میشوید که تنها چند کالای خاص این تخفیف را دارند و بقیه محصولات با تخفیفهای ناچیز مثلاً ۱۰٪ عرضه میشوند.
برخی فروشندگان قیمت محصول را با رقمی به نام "قیمت اولیه" یا "قیمت قدیمی" مقایسه میکنند که در واقع اصلاً وجود نداشته است. این روش باعث میشود تخفیف ارائهشده بسیار جذابتر به نظر برسد.
مثال:
یک تلویزیون در سایت فروشگاهی با قیمت ۱۵میلیون تومان عرضه میشود، اما قیمت قبلی آن بهصورت خطخورده "۲۵ میلیون تومان" نمایش داده شده است. در حالی که این تلویزیون هیچگاه با این قیمت فروخته نشده و ۱۵ میلیون تومان قیمت واقعی آن بوده است.
· ذهن ما طوری طراحی شده که به اعداد بزرگ جذب شود. وقتی میبینیم تخفیف ۵۰٪یا ۷۰٪ ارائه شده، تصور میکنیم که در حال گرفتن یک فرصت طلایی هستیم، بدون اینکه قیمت واقعی را بررسی کنیم.
· اضافهشدن عنصر زمان به این تخفیفها (مثل "فقط امروز" یا "زمان باقیمانده: ۲ ساعت") ما را تحت فشار قرار میدهد که سریع تصمیم بگیریم و وقت کافی برای بررسی واقعی بودن تخفیفها نداشته باشیم.
یکی از بهترین راهها برای جلوگیری از فریب این است که چند هفته قبل از بلک فرایدی، قیمت محصولاتی که قصد خریدشان را دارید بررسی کنید. میتوانید از وب سایت هایی مانند ترب برای بررسی روند قیمت استفاده کنید.
فروشگاههای معتبر معمولاً شفافیت بیشتری در ارائه تخفیفها دارند. حتی اگر تخفیفهای جذابتری در سایتهای ناشناس مشاهده کردید، دقت کنید که ممکن است این قیمتها غیرواقعی یا حتی کالاها تقلبی باشند.
گاهی اوقات کاربران دیگر، تجربیات خود از تخفیفها یا قیمتهای ارائهشده را در فضاهایی مانند توییتر به اشتراک میگذارند. خواندن نظرات و بررسیهای کاربران میتواند به شما کمک کند که بهتر تصمیم بگیرید.
اگر قرار باشد یک ابزار خرید را معرفی کنم که هم شما را از استرس مالی نجات دهد و هم تجربه خریدتان را آسان کند، آن ابزار اسنپپی است. اما چطور؟ بیایید دقیقتر ببینیم.
یکی از خدمات برجسته اسنپپی، امکان خرید اقساطی است. با استفاده از این سرویس، کاربران میتوانند محصولات مورد نیاز خود را در لحظه تهیه کرده و هزینه آن را در پایان ماه یا بهصورت اقساطی طی چند ماه پرداخت کنند. این روش پرداخت، بهویژه در زمانهایی مانند بلک فرایدی که تخفیفهای گستردهای ارائه میشود، میتواند فشار مالی را کاهش داده و تجربه خرید را لذتبخشتر کند.
اسنپپی با ارائه فرآیندی ساده و سریع برای دریافت اعتبار، کاربران را از مراحل پیچیده و زمانبر دریافت وامهای سنتی بینیاز میکند. فعالسازی سرویس اعتباری برای بیش از ۱۲ میلیون نفر از کاربران سوپر اپلیکیشن اسنپ انجام شده است و این کاربران میتوانند با اعتبار مشخصی که در ابتدای ماه به آنها تخصیص داده میشود، خدمات و محصولات مختلف را خریداری و هزینهی آن را در آخر ماه یا به صورت اقساطی پرداخت کنند.
یکی از دغدغههای اصلی کاربران در خریدهای اقساطی، شفافیت در شرایط و هزینههاست. اسنپپی با ارائه اطلاعات کامل و واضح درباره مبلغ اقساط، تعداد و تاریخ سررسید آنها، به کاربران اطمینان میدهد که هیچ هزینه پنهانی وجود ندارد و تمامی شرایط بهصورت شفاف ارائه میشود.
اسنپپی با همکاری با بیش از ۴۵۰ فروشگاه آنلاین و ۵۰۰ فروشگاه حضوری، امکان خرید اقساطی بدون سود و بدون چک و سفته را برای کاربران فراهم کرده است. همچنین امکان خرید حضوری و پرداخت آخر ماه در تمامی شعب هایپراستار در سراسر کشور با اسنپپی وجود دارد. این همکاریها به کاربران امکان میدهد تا از تخفیفهای ویژه و پیشنهادات اختصاصی بهرهمند شوند.