فن لپ تاپ یکی از قطعاتی است که بدون وجود آن عمر لپ تاپ ما یا حداقل عمر چیپ های آن چندان به درازا نخواهد کشید. این قسمت از داغ شدن و سوختن دو چیپ مهم سی پی یو و جی پی یو جلوگیری کرده و ما را از تعمیر و تعویض چیپ گرافیک لپ تاپ و تعمیر و تعویض سی پی یو لپ تاپ بی نیاز میکند. در ادامه به نحوه خنک شدن چیپ های لپ تاپ توسط فن و همچنین نحوه تعمیر و تعویض فن لپ تاپ میپردازیم.
فن های لپ تاپ برای انجام وظیفه خنک کاری خود مراحل متعددی را طی میکند. این مرحله از انتقال حرارت از چیپ ها به خمیر سیلیکون شروع شده و در زمان خروج حرارت از شکاف های لپ تاپ، پایان می یابد. برای آگاهی بیشتر در مورد مراحل انجام خنک کاری توسط لپ تاپ با ما همراه باشید.
انتقال حرارت از چیپ ها به خمیر سیلیکون
اولین مرحله از پروسه خنک کاری لپ تاپ، انتقال حرارت از چیپ ها به خمیر سیلیکون است، خمیر سیلیکون به دلیل ساختار ویژه شیمیایی خود نقش خوبی در انتقال حرارت ایفا میکند. خمیر سیلیکون در صنایع الکترونیکی به عنوان رسانایی جهت واسطه گری بین چیپ ها و فن خنک کننده استفاده میشود. این ماده، حرارت چیپ ها را بین 10 تا 20 درجه سانتیگراد کاهش میدهد.
هیت سینک و سفر به سوی فن
پس از خمیر سیلیکون، حالا این هیت سینک ها هستند که وظیفه ادامه جریان پرتاب حرارت به سوی بیرون از لپ تاپ را دارند. وظیفه هیت سینک ها آن است که حرارت چیپ ها را که از خمیر سیلیکون دریافت کرده به سوی فن ها هدایت کند. جنس هیت سینک ها معمولا از مس است و به دلیل خصوصیت ذاتی مس در انتقال حرارت هیت سینک ها به خوبی از عهده این وظیف بر می آیند. خرابی هیت سینک به دلیل ساختار ساده و مستحکم آن امری بسیار نادر است؛ اما در صورت بالا رفتن حرارت لپ تاپ یکی از دلایل میتواند خرابی پایه های سینک باشد که تعمیر و تعویض هیت سینک لپ تاپ هزینه و فرآیند مخصوص به خود را دارد.
فن لپ تاپ، پایان راه
حالا، در ایستگاه پایانی پرتاب حرارت، نوبت فن لپ تاپ است. این قسمت از لپ تاپ که مقاله امروز ما درباره آن است. نقش نهایی و همچنین مهمترین نقش را در این فرآیند دارد.
لپ تاپ ها معمولا با یک یا دو فن ساخته میشوند. برخی از لپ تاپ های قدرتمند گیمینگ با 3 یا حتی 4 فن نیز ساخته میشوند. در لپ تاپ های که 4 فن دارند، بر روی هر یک از 4 چیپ شمالی، جنوبی، CPU، GPU یک فن جهت به حداکثر رساندن جریان خنک کاری تعبیه شده.
حالا که نگاهی اجمالی به فرآیند خنک کاری لپ تاپ توسط فن ها انداختیم. باید به عوامل آسیب زا و دلایل خرابی فن لپ تاپ نیز توجه کنیم. در ادامه به کارهایی میپردازیم که برای جلوگیری از خرابی، نباید با لپ تاپ خود انجام دهید.
ضربه فیزیکی به قاب پائینی لپ تاپ
ضربه فیزیکی یکی از شایع ترین دلایلی است که موجب شکستن، منحرف شدن و یا ازکار افتادن فن لپ تاپ میشود. برای جلوگیری از نیازمند شدن به تعمیر و تعویض فن لپ تاپ بهتر است کمی محطاتانه تر با لپ تاپ خود برخورد کنید.
نفوذ گرد و غبار به محفظه فن
قراردادن فن لپ تاپ بر روی سطوح آلوده و سطوح دارای الیاف همانند فرش و لباس و پارچه میتواند به مرور زمان باعث نفوذ گرد و غبار به محفظه فن لپ تاپ شده باعث خرابی و یا از کار افتادن فن لپ تاپ بشوند.
برای جلوگیری از این اتفاق، فن های لپ تاپ خود را در نزد یک مرکز معتبر تعمیرات لپ تاپ به صورت مرتب سرویس کنید.
استهلاک و فرسودگی
مانند هر قطعه دیگری، فن لپ تاپ نیز در طولانی مدت دچار فرسودگی و خرابی خواهد شد. گرچه سرویس به موقع و منظم فن های لپ تاپ این اتفاق را به تعویق می اندازد. اما قطعات الکترونیکی هر کدام عمر مشخصی داشته و نمی توان از آنان توقع عمر جاویدان داشت.
نیاز به تعمیر و تعویض فن لپ تاپ پیشآمدی است که ممکن است برای هر لپ تاپی اتفاق بیفتد. این کار پروسه ایست تخصصی که تمام مراحل آن، از جمله عیب یابی، تامین قطعه و تعویض فن نیازمند سالها تجربه و تخصص است.