رابطه معاضدت قضایی با حقوق عامه
دکتر حسن خلیل خلیلی
وکیل پایه یک دادگستری
اصل ۳۵ قانون اساسی در فصل سوم و راجع به حقوق ملت آمده است. بدیهی است وقتی سخن از حقوق ملت در قانون اساسی به میان می آید، مراد حقوق ملت نسبت به ملت یا حقوق ملت نسبت به نهادها و سازمانهای مردم نهاد نیست، بلکه مراد از حقوق ملت، حقوق ملت ایران نسبت به حاکمیت و دولت است. همانگونه که دولت و حاکمیت نسبت به مردم حقوقی دارد، به همین نسبت تکالیفی نیز دارد که در قالب «حقوق ملت» در فصل سوم قانون اساسی مطرح شده است.
اصل ۳۵ قانون اساسی تصریح دارد که: «در همه دادگاه ها طرفین دعوی حق دارند برای خود وکیل
انتخاب نمایند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند باید برای آنها
امکانات تعیین وکیل فراهم گردد».
عبارت «باید برای آنها
امکانات تعیین وکیل فراهم گردد» در ذیل اصل ۳۵ ناظر به تکلیف دولت در مقابل مردم است. یعنی: دولت جمهوری اسلامی ایران مکلف است امکانات تعیین وکیل را برای تک تک مردم ایران از پیر و برنا، فقیر و غنی، زن و مرد و در یک کلام برای همه ملت ایران فراهم آورد.
این که، امروز این تکلیف دولت بر دوش مرکز وکلا نهاده شد، موضوعی است که بیشتر باید مورد بررسی قرار گیرد و دلایل و توجیهات آن باید مورد توجه قرار گیرد.
