میلگرد از آن دسته محصولات فولادی است که کاربرد فراوانی در ساخت‌و‌سازها به خصوص پروژه‌های عمرانی شهری و ساختمانی دارد. بنابراین قیمت میلگرد در بهای تمام‌شده یک پروژه موثر است. از همین رو، قیمت میلگرد همواره مورد توجه مجریان پروژه‌های عمرانی قرار دارد. نرخ میلگرد از عوامل مختلفی تاثیر می‌پذیرد و در این مقاله قصد داریم تا با برخی از مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت میلگرد آشنا شویم.
عوامل مختلفی بر قیمت میلگرد اثرگذار هستند. تولید میلگرد پروسه‌ای است که از استخراج سنگ آهن شروع می‌شود و در نهایت طی فرایند عرضه، به دست مصرف‌کننده می‌رسد. از همین رو، می‌توان اولین عامل موثر بر قیمت میلگرد را مربوط به هزینه تمام‌شده سنگ آهن دانست.
در تولید میلگرد فولادی از سنگ آهن، قراضه آهن و برخی مواد دیگر استفاده می‌شود. معادن سنگ‌آهن، مثل سایر معادن، دارای منابع محدودی هستند؛ از طرفی تعداد معادن هم بی‌نهایت نیست و بالاخره ذخایر موجود، روزی تمام می‌شود.
نکته دیگر، هزینه‌های استخراج سنگ‌آهن است. سنگ‌آهن به واسطه ماشین‌آلات معدنی استخراج و حمل می‌شود. هزینه‌های مربوط به نگهداری، سرویس و سوخت این ماشین‌ها و همین‌طور دستمزد کارگران در بهای تمام شده سنگ‌آهن به عنوان ماده اولیه تولید میلگرد موثر است. یکی دیگر از مواد اولیه‌ای که جهت تولید میلگرد استفاده می‌شود، قراضه‌های آهن است؛ بنابراین قیمت روز آهن در تعیین قیمت قراضه تاثیر دارد.
یکی دیگر از عوامل موثر بر قیمت میلگرد، هزینه‌های مربوط به حمل‌و‌نقل است. معمولا حمل‌و‌نقل کالاهای این چنینی از طریق کشتی یا کامیون انجام می‌شود. کشتی یا کامیون به سوخت نیاز دارند؛ بنابراین قیمت سوخت به صورت غیرمستقیم و از طریق تاثیر بر هزینه‌های حمل‌و‌نقل، جزء عوامل موثر بر قیمت میلگرد است. نکته بعد، هزینه سرویس و نگهداری کشتی‌ها و کامیون‌ها است. به طور مثال، با افزایش قیمت لاستیک، روغن و تعمیرات، هزینه‌های کامیون‌داران افزایش می‌یابد و موجب بالا رفتن هزینه حمل‌و‌نقل کالا می‌شود.
عامل دیگری که بر نرخ میلگرد تاثیر می‌گذارد، قیمت‌های جهانی است. سهم بزرگی از تولید فولاد را کشورهای در‌حال‌توسعه (مثل چین) در اختیار دارند. یکی از دلایل آن این است که کشورهای توسعه‌یافته برای کاهش هزینه‌های تولید (مثلا هزینه‌های مربوط به دستمزد کارگران) به تولید محصولات فولادی خارج از مرزهای خود و در کشورهای در‌حال‌توسعه اقدام می‌کنند. بنابراین سیاست‌های پولی و مالی کشورهای تولیدکننده فولاد می‌تواند نقش مهمی در قیمت فولاد و محصولات فولادی داشته‌باشد.
در حال حاضر، مهم‌ترین پولی که برای خرید و فروش در بازار بین‌المللی استفاده می‌شود، دلار است. کشور ما هم یکی از صادرکنندگان فولاد به‌شمار می‌آید. پس می‌توان نتیجه گرفت که قیمت دلار می‌تواند نقش مهمی بر قیمت فولاد و محصولات فولادی (مثل میلگرد) داشته‌باشد.
یکی دیگر ازعوامل موثر بر قیمت میلگرد، سیاست‌های دولت است. امکان دارد در برخی زمان‌ها، تصمیماتی مبنی بر ممنوعیت صادرات گرفته شود؛ همچنین به علت اتخاذ برخی سیاست‌های پولی و مالی، ارزش پول ملی دستخوش تغییراتی می‌شود و موجب تاثیر بر هزینه‌های خریداران خواهد شد. افزایش پروژه‌های عمرانی و ساخت‌و‌سازها باعث افزایش تقاضا شده و از این طریق، منجر به بالا رفتن قیمت میلگرد می‌شود.
میزان عرضه یا تقاضا، یکی دیگر از عوامل موثر بر قیمت میلگرد است. در برخی از فصل‌های سال، میزان ساخت‌و‌سازهای ساختمانی بیشتر می‌شود؛ از طرفی امکان دارد دولت با اتخاذ تصمیماتی مثل مسکن مهر یا مسکن ملی، موجب افزایش پروژه‌های عمرانی شود. بنابراین با افزایش پروژه‌های این چنینی، تقاضا برای میلگرد بالا رفته و در نهایت باعث افزایش قیمت میلگرد می‌شود.
شاید این مسئله در کشور های دیگر کمتر بر قیمت تاثیر بگذارد؛ ولی در کشور ایران و با توجه به اینکه مدیریت بحران به‌درستی اجرایی نمی‌شود، در فصول گرم سال و همزمان با افزایش مصرف برق، قطعی برق گریبان صنایع مختلف کشور از جمله صنعت فولاد را می‌گیرد؛ زیرا هزینه‌های تولید افزایش می‌یابد، میزان تولیدات کم می‌شود و عرضه آن نیز به مشکل می‌خورد؛ قیمت میلگرد هم از این حوادث بی تاثیر نمی‌ماند و معمولا روند افزایشی را تجربه می‌کند.
در این نوشته سعی کردیم تا به بررسی عوامل موثر بر قیمت میلگرد به عنوان یکی از پرکاربردترین محصولات فولادی بپردازیم. بعضی از این عوامل توسط کارخانه‌های فعال در صنعت فولاد کشور قابل کنترل است؛ اما بسیاری از این عوامل، تحت کنترل تصمیم‌گیرندگان صنعت فولاد نیست.
معمولا زمانی که دولت تصمیمات سنجیده‌ای گرفته، حال و روز صنعت فولاد کشور هم خوب بوده‌است؛ اما در این سال‌ها و به خصوص در شرایط خشکسالی فعلی که کشور با مشکل تولید برق در فصول گرم مواجه شده، اوضاع چندان مساعد نیست.
