مکزیکوسیتی یا تهران، کدام یک آلوده‌تر است؟ برای پاسخ این سوال بیایید ابتدا گفته‌های دو مسئول کشورمان را مرور کنیم. نخست وزیر آموزش و پرورش که گفته بود در مکزیک و چین مدارس را حتی با شاخص آلودگی ۳۰۰ تعطیل نمی‌کنند. سپس وزیر کشور در تکمیل فرمایش آن وزیر گفت: باید شاخص‌های کیفی هوا برای جلوگیری از تعطیلی مدارس بازبینی شوند! بدون تردید شما نیز به عجیب و مضحک بودن این اظهارات پی بردید. این افراد به طور حتم از اخبار و رویدادهای زیست محیطی ایران و جهان اگر نگوییم بی‌اطلاع بسیار کم اطلاع هستند و اندک خبری‌هایی که حضور مبارکشان می‌رسد بی‌تردید با جرح و تعدیل است!
معضل آلودگی هوا و آثار و پیامدهای آن غیرقابل انکار است. اکنون نه فقط تهران که مشهد، اصفهان، تبریز، اراک و اهواز، حتی استان‌های شمالی و غربی نیز با این پدیده دست و پنجه نرم می‌کنند. شدت و میزان غلظت آلاینده‌های جوی دیگر محدود به دو یا سه ماه سرد سال نمی‌شود. این اوضاع حتی در بهار و تابستان نفس‌ها را به شماره می‌اندازد.
حالا بیایید نگاهی به «مکزیکوسیتی» بیاندازیم. شهری که مانند بیشتر کلانشهرهای ایران آلودگی هوا دارد. با یک جست و جوی ساده اینترنتی اطلاعات جالبی کسب کردم. به عنوان نمونه متوجه شدم در سال ۲۰۱۹ پس از وقوع آتش سوزی‌های گسترده در جنگل‌های جنوب ایالات متحده، شاخص کیفیت هوا در بیشتر مناطق مکزیک به ویژه شهر مکزیکوسیتی از عدد ۱۶۰ بالاتر رفت. مقامات شهری برای کاهش مخاطرات و کمک به سلامت مردم دستور تعطیلی مدارس، زمین‌های بازی و فعالیت‌های ورزشی را صادر کردند. حال، وزیر آموزش و پرورش ما عدد ۳۰۰ را از کجا آورده، نمی‌دانم!
چگونه برنامه نوآوری سبز در آلوده‌ترین شهر جهان اجرا شد
آلودگی هوا در مکزیکو سیتی ۲۱ میلیون نفری قدمت زیادی دارد. این شهر طی دو دهه مانند دیگر نقاط مکزیک با افزایش پدیده مه دود و فزونی گاز ازن روبه‌رو بود؛ در این مدت میزان تلفات انسانی به شکل نگرانی کننده‌ای بالا رفت. سال ۱۹۹۲ سازمان ملل متحد و به ویژه سازمان جهانی بهداشت WHO مکزیکو سیتی را به عنوان آلوده ترین شهر جهان اعلام کردند. از آن زمان تا امروز دولت و مسئولان شهری اقدامات گسترده ای برای کنترل کیفیت هوا و کاهش آلاینده های جوی انجام داده اند. مکزیکی ها با ۵ نوآوری سبز به جنگ با آلودگی هوا رفتند. آنها در اجرای دقیق و بدون کم و کاست برنامه‌‌های محیط زیستی بسیار مصمم و امیدوار هستند.
حمل و نقل عمومی و دوچرخه سواری در مکزیکوسیتی توسعه یافت
اوضاع مکزیکو سیتی پس از آن که در فهرست آلوده‌ترین شهرهای جهان قرار گرفت به سرعت تغییر کرد. مدیران شهری با انجام تحقیقات گسترده و دعوت از مشاوران بین‌المللی به این نتیجه رسیدند که اجرای حمل و نقل عمومی کم آلاینده، توسعه فضای سبز، ترویج استفاده از انرژی‌های پاک و غیره بهترین گزینه برای عبور از بحران آلودگی هوا است. این موارد در قالب برنامه Pro Air طراحی و اجرا شد. این برنامه شامل راه‌اندازی ناوگان دوچرخه‌های شهری با عنوان «اکوبایک» و اتوبوس‌هایی مشهور به «متروباس» است. در مراحل بعدی توقف فعالیت پالایشگاه‌های سوخت، نصب مبدل‌های کاتالیزوری بر روی خودروها و اجرای منظم و هفتگی کمپین «روز بدون رانندگی» در دستور کار قرار گرفت.
بیایید با هم نگاهی به سامانه‌های حمل و نقل عمومی مکزیکوسیتی بیاندازیم؛ نخست اتوبوس‌های «متروباس». این اتوبوس‌ها نوعی سیستم کم آلاینده حمل و نقل درون شهری است که سال ۲۰۰۵ شروع به کار کرد. متروباس، مزایای فراوانی دارد، به علاوه از مترو ارزان‌تر و از اتوبوس‌های معمولی تمیزتر است.
«اکوبایک» نیز پروژه‌ای با هدف ارائه دوچرخه‌های اشتراکی بود که سال ۲۰۱۰ برای کاهش تردد خودروها به اجرا درآمد. اکوبایک، مانند همه سیستم‌های دوچرخه اشتراکی به کاربران اجازه می‌دهد از هر نقطۀ شهر یک دوچرخه بردارند و تا مقصد رکاب بزنند. در حال حاضر مدت استفاده از دوچرخه‌های اکوبایک حدود ۴۵ دقیقه است. خالی از لطف نیست که بدانیم شهرداری مکزیکوسیتی در حال توسعه مسیرها و بزرگراه‌های مخصوص دوچرخه سواری است.
متروباس یک اتوبوس شهری سریع، پاکیزه و ارزان است
علاوه بر موارد ذکر شده شبکه تاکسی‌های هیبریدی برای بهبود کیفیت هوا در سراسر مکزیکو سیتی گسترش پیدا کرد. با این اقدامات استفاده از خودرو شخصی برای تردد در مسیرهای کوتاه و متوسط دیگر مقرون به صرفه نبود. در نتیجه بیشتر مردم ترجیح دادند برای رفت و آمد به جای خودروی شخصی از ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده کنند.
ادامه مطلب را اینجا بخوانید.
