فرانشیز چیست؟

زمان دریافت خسارت که می‌شود کسر هر گونه مبلغی از خسارت پرداختی ممکن است برایمان ناخوشایند باشد. تجربه ای که هر کسی ممکن است با آن مواجه شود.

یکی از مواردی که در زمان دریافت خسارت از مبلغ پرداختی شما کسر می‌شود، فرانشیز است. حتما با خودتان می‌گویید فرانشیز چیست ؟

باید بدانید فرانشیز چیز جدیدی نبوده و در همه جوامع فرانشیز وجود دارد و انواع و اقسام مختلفی دارد. برای اینکه با مفهوم فرانشیز و انواع آن آشنا شوید ادامه مطلب را از دست ندهید.

فرانشیز به چه معنی است؟

فرانشیز Franchise به معنی معافیت است که البته در صنعت بیمه معنا و مفهوم دیگری دارد و کاربرد آن متفاوت است.

فرانشیز بیمه چیست؟

در صنعت بیمه فرانشیز به آن بخشی از خسارت می‌گویند که بر عهده بیمه گذار است.

به عبارت دیگر به مبلغی فرانشیز بیمه  گفته می‌شود که در جریان پرداخت خسارت، شرکت بیمه هیچ گونه تعهدی در مقابل پرداخت بخشی از خسارت ندارد.

این مبلغ عموماً به صورت درصدی از تمام خسارت پرداختی است و میزان آن در شرایط خصوصی بیمه نامه آمده است.

برای مثال اگر در یک حادثه، خسارت برآورد شده به مبلغ ۱۰ میلیون تومان باشد و میزان فرانشیز بسته به نوع خسارت ۲۵% در نظر بگیریم،

میزان فرانشیز  برابر با ۵/۲ میلیون تومان محاسبه می‌شود و مبلغی که شرکت بیمه می‌پردازد برابر ۵/۷ میلیون تومان است.

ضرورت و کاربرد فرانشیز بیمه چیست؟

فلسفه خرید پوشش‌های بیمه ای توسط بیمه‌گذار آن است که بیمه‌گذار خود به تنهایی نمی‌تواند از پس جبران خسارت وارده برآید. این موضوع بیشتر برای خسارت کلی صادق است.

چرا که خسارت‌های جزئی مثل خط‌وخش یا سائیدگی آن چنان هزینه‌ای برای بیمه‌گذار ندارد . بنابراین فرانشیز بیمه می‌تواند هم از تردد‌های زیاد به شرکت بیمه برای دریافت خسارت‌های جزئی بکاهد که این امر با وجود تخفیفات سنواتی که به بیمه‌گذار تعلق می‌گیرد، جبران می‌شود .

از طرفی تعریف فرانشیز بیمه موجب می‌شود که بیمه‌گذار در پرداخت خسارت خود را سهیم بداند و از وقوع حوادث احتمالی جلوگیری نماید.

معرفی انواع فرانشیز

تا اینجا به تعریف فرانشیز بیمه پرداختیم و دلایل ضرورت آن را گفتیم. در این قسمت می‌خواهیم شما را با انواع فرانشیز آشنا کنیم، بله فرانشیز انواع متفاوتی دارد که در بیمه های مختلف ممکن است ارقام و حساب و کتاب متفاوتی داشته باشد.

فرانشیز ثابت

فرانشیز می‌تواند به صورت یک رقم ثابت از خسارت در نظر گرفته شود . این رقم در زمان صدور و در شرایط خصوصی بیمه نامه درج می‌شود .

به طور مثال اگر مبلغ خسارت وارده ۱۰۰ میلیون تومان باشد، شرکت بیمه طبق توافق انجام شده در زمان صدور بیمه نامه ۱ میلیون تومان بابت فرانشیز از مبلغ خسارت پرداختی کسر می‌کند.

فرانشیز درصدی از مبلغ بیمه

در بعضی مواقع پرداخت فرانشیز بدین صورت است که درصدی از حق بیمه پرداختی به عنوان فرانشیز در نظر گرفته می‌شود. این فرانشیز متغیر بوده و به صورت توافقی بین  بیمه گذار و بیمه گر بسته به میزان حق بیمه تعیین گردد.

فرانشیز درصدی ثابت از خسارت

در بعضی از بیمه نامه‌ها فرانشیز به عنوان درصدی از خسارت معین می‌گردد . بدین صورت که در زمان وقوع یک حادثه ، پس از برآورد خسارت مبلغی را به عنوان فرانشیز از مجموع مبلغ پرداختی کسر می‌کنند.

به طور مثال اگر فرانشیز در یک حادثه ای برابر ۲۰ درصد باشد و خسارت وارده برابر ۱ میلیون تومان باشد. مبلغ پرداختی به بیمه گذار برابر ۸۰۰ هزار تومان خواهد بود.

نکته مهم :

در یک بیمه نامه ممکن است فرانشیز هر پوشش متفاوت باشد. مثلا در خسارت کلی بیمه بدنه مثل آتش سوزی برابر ۲۵% است و فرانشیز پوشش شکست شیشه برابر ۲۰% می‌باشد.

شرکت های بیمه ای ممکن است در فرانشیز پوشش های اضافی اختلاف نظر داشته باشند. در شرایط خصوصی بیمه نامه میزان فرانشیز برای هر کدام از پوشش های مورد تعهد بیمه گر درج شده است.

فرانشیز ترکیبی

شرایط دیگر که به آن فرانشیز ترکیبی گفته می‌شود بدین صورت است که فرانشیز به صورت درصدی از خسارت و با مشخص نمودن سقف مشخص تعیین می‌گردد. مثلا میزان فرانشیز در نظر گرفته شده برای یک پوشش میتواند ۲۵% درصد خسارت تا سقف ۵ میلیون تومان باشد. یعنی هر کدام که کمتر باشد اعمال می‌گردد.

سقف غرامت

یکی از انواع تعیین فرانشیز بدین صورت است که شرکت بیمه سقف غرامت مشخصی را تعیین می‌کند . در این حالت در صورت ضرر و زیان بیشتر شرکت بیمه مبلغی را پرداخت نمی‌کند و جبران باقیمانده خسارت بر عهده بیمه گذار است .

این نوع فرانشیز بیشتر در بیمه نامه‌های با تعهدات بیمه ای قابل توجه انجام می‌شود. برای نمونه در یک قرارداد شرکت بیمه متعهد می‌گردد در صورت آسیب وارده تا سقف ۱ میلیارد تومان به عنوان غرامت بپردازد و برای جبران زیان بیشتر تعهدی ندارد.

چه بیمه نامه‌هایی مشمول فرانشیز بیمه نمی‌شوند؟

شاید این سوال برای شما به وجود بیاید که آیا همه بیمه نامه‌ها مشمول فرانشیز می‌شوند؟

باید گفت که اینطور نیست و فرانشیز برای برخی از پوشش‌های بیمه ای وجود ندارد که در چرا بیمه به بررسی آن ها می پردازیم.

فرانشیز بیمه‌های اموال

بیمه‌های اموال شامل بیمه‌هایی همچون بیمه بدنه، بیمه‌های مهندسی و آتش سوزی است. در بیمه بدنه و بیمه‌های مهندسی فرانشیز اعمال می‌شود و مقدار آن بر اساس نوع بیمه گذار و شرایط بیمه نامه متغیر است. اما در بیمه آتش سوزی (برای خسارت‌های کلی) فرانشیزی وجود ندارد.

البته اگر بخواهید پوشش اضافی همچون شکست لوله یا سرقت با شکست حرز را به تعهدات بیمه نامه اضافه کنید به این پوشش‌ها فرانشیز تعلق می‌گیرد.

فرانشیز بیمه‌های اشخاص

بیمه‌های اشخاص خود دارای طبقه بندی هستند. بیمه‌هایی مثل بیمه درمان، بیمه حوادث، بیمه نقص عضو و بیمه عمر از جمله بیمه‌های زیر مجموعه اشخاص می‌باشند. بیمه‌های درمان دارای فرانشیز بوده و فرانشیز هر کدام از تعهدات آن مثل دارو یا ویزیت ممکن است متفاوت باشد.

بیمه‌هایی مثل بیمه حوادث و بیمه نقص عضو عموماً هیچ گونه فرانشیزی ندارند و به ندرت تنها در شرایط خاص ممکن است اعمال شود.

بیمه‌ عمر به دلیل ماهیت آن، که بیشتر جنبه پس انداز و حمایت از بیمه گذار در دوران سالمندی و … را دارد به هیچ عنوان مشمول هزینه‌هایی همچون فرانشیز یا مالیات نمی‌شوند.

فرانشیز بیمه‌های مسئولیت

بعضی از بیمه‌های مسئولیت اجباری هستند. بیمه‌هایی همچون بیمه شخص ثالث که خسارت‌های مالی و جانی را جبران می‌کنند،

یا حنی بیمه مسئولیت کارفرما که خسارت‌های وارده به نیروی کار در زمان حضور در محیط کار را متعهد می شود.

این گونه بیمه نامه‌های مسئولیت که از نوع اجباری بوده هیچ گونه فرانشیزی ندارند.

اما بیمه‌های مسئولیتی که اختیاری بوده درصدی را به عنوان فرانشیز بسته به نوع پوشش در نظر گرفته اند.

در این مطلب قصد داشتیم فرانشیز را به طور کامل براتون توضیح بدیم و امیدوارم که از مطالب بهر کافی را برده باشید.

با ما همراه باشد و ما را در این راه همراهی کنید. برای خواندن مطالب بیشتر به چرابیمه مراجعه کنید.