اگر اهل خرید و فروش ارز دیجیتال هستید احتمالا دچار ضرر مالی شده‌اید. کریپتو بسیار پرنوسان است و عده بسیار قلیلی همیشه معاملات سودآوری دارند. بنابراین معاملات زیان‌آور بخشی ثابت از این داستان است. اگر می‌خواهید در ادامه راه دچار ضررهای تکراری نشوید باید اصولی را که در این مقاله ذکر می‌کنیم رعایت کنید.
بیت کوین حدود ۱۵ سال پیش ظهور کرد اما حدود ۵ سالی است که شهرت بسیار زیادی یافته است. به واسطه این رمزارز، سایر ارزهای دیجیتال نیز فرصتی برای خودنمایی پیدا کردند و حالا صدها یا شاید هزاران کوین مختلف وجود دارد که هر کدام طرفداران خاص خودش را دارد. امروزه کسب سود از خرید و فروش ارز دیجیتال به یک شغل تبدیل شده است و افراد زیادی ساعت‌ها وقت خود را صرف این کار می‌کنند. تریدرها دامنه به نمودارهای قیمت رمزارزها چشم دوخته‌اند تا از نوسان‌ها کسب درآمد کنند.
تصمیم‌گیری پیرامون زمان و حجم خرید همیشه آسان نخواهد بود. گاهی اشتباه رخ می‌دهد و خرید و فروش ارز دیجیتال باعث ضرر مالی می‌شود. بعید است تریدری معامله اشتباه نداشته باشد. نوسان‌ها همیشه قابل پیش‌بینی نیستند و قیمت ارزهای مختلف، تحت تاثیر محرک‌های متنوع رشد قیمت یا کاهش ارزش را تجربه می‌کنند. در نتیجه برای کسب عایدی باید از اصول علمی و منطقی پیروی کرد و از تجارت قبلی درس گرفت. با استفاده از روش‌های صحیح می‌توان درصد خطا را کاهش داد و تعداد معاملات موفق را بیشتر کرد. در ادامه اصولی را برای شما ذکر خواهیم کرد که باعث می‌شود اشتباه‌های گذشته را تکرار نکنید و سودآوری شما رشد چشمگیری داشته باشد.
پائولو کوئیلو در کتاب مکتوب می‌گوید یک حرکت آن قدر باید تمرین شود تا به غریزه تبدیل شود. مثل ورزشکاری که در طول نبرد به چگونه انجام حملات فکر می‌کند و آن قدر شرایط مختلف را تمرین کرده است که در زمان مناسب واکنش درست را نشان می‌دهد. یکی از کارهای مهمی که باید یک تریدر انجام دهد تمرین و تکرار است. باید برای معاملات برنامه از پیش تعیین شده داشت و بارها و بارها برنامه را مرور کرد. درست مانند ورزشکاری که یک نوع ضربه صدها بار تمرین کرده است و به محض یافتن فرصت ضربه مورد نظر را وارد می‌کند.
زمان انجام معامله نباید ذهن درگیر برنامه‌های بلندمدت و اهداف شود و برای هر ترید دقایقی فکر کند. باید همه چیز در ذهن به درستی چیده شده باشد تا سریعا مغز نسبت به استفاده از فرصت معاملاتی واکنش نشان دهد. در واقع این تکنیک را می‌توان تسلط معاملاتی نامید. قطعا توانایی انجام یک کار با تسلط انجام آن بسیار متفاوت است. فرد مسلط با سرعت بیشتری کار را به پایان می‌رساند و عملکردش نقص کمتری خواهد داشت. در ادامه سه مرحله برای از بین بردن اشتباه‌ها و تسلط بر روش‌های صحیح شرح داده خواهد شد.
مرحله اول: مرور داده‌های گذشته
یکی از مهمترین منابع برای برسی عملکرد و اخذ تصمیمات جدید معاملات گذشته است. داده‌ها و نتایج معاملات قبلی می‌تواند اشتباه‌ها و تصمیمات درست شما را نمایان کند. گرچه در همان ابتدا هم شاید متوجه نتیجه ترید بشوید اما ثبت این داده‌ها و مرور آن پس از چند وقت باعث می‌شود تاثیر تصمیمات را در بلندمدت مشاهده کنید. همچنین با این کار هیچ معامله‌ای از ذهن شما پاک نمی‌شود.
در فرایندهای تصمیم‌گیری مهمترین مرحله جمع‌آوری داده است. هر چه داده بیشتر و دقیق‌تر باشد، تصمیم نهایی به موفقیت نزدیک‌تر خواهد بود. ثبت داده‌های معاملاتی پس از مدتی شما را صاحب یک بانک اطلاعاتی مفید و واقعی خواهد کرد.
بسیاری از صرافی‌ها ارز های دیجیتال و کیف پول‌ها داده‌ها و معاملات قبلی را به خوبی ثبت نمی‌کنند و مشاهده آن‌ها با تمام جزییات معامله امکان‌پذیر نیست. از همین رو تریدرهای حرفه‌ای از اکسل یا نرم‌افزارهای مشابه برای این کار استفاده می‌کنند. برخی از پلتفرم‌های معاملاتی نیز معیارهایی مثل شارپ را نمایش می‌دهند که می‌تواند در بررسی سوابق ترید بسیار موثر باشد. این معیار برای بررسی سود و میانگین برد و باخت در معاملات هست.
در حال حاضر سرویس‌های مختلفی وجود دارد که خدمات گسترده‌ای را در زمینه ثبت معاملات و بررسی نتایج ارائه می‌دهند و از اکسل امکانات بیشتری دارند. برخی از ازن پلتفرم‌ها به حساب کاربر در صرافی متصل شده و برخی دیگر به صورت دستی اطلاعات را ثبت می‌کنند. البته رعایت موارد امنیتی و مطالعه اعتبار شرکت بر عهده سرمایه‌گذار است و بسیاری ترجیح می‌دهند از واگذاری دسترسی مستقیم به حساب کاربری خودداری کنند.
TraderVue
EdgeWonk
Trademetria
TraderSync
این سرویس‌ها دارای حق اشتراک ماهانه است و در صورت نیاز می‌توانید اشتراک‌های بلندمدت نیز تهیه کنید. اجونک و تری متریا از اتصال به برخی از صرافی‌ها پشتیبانی می‌کنند. خدمات قابل ارائه در پلتفرم‌های ذکر شده متفاوت است و بسته به پلن انتخابی بین ۲۰ تا ۱۷۰ دلار ماهانه باید پرداخت شود که رقم قابل توجهی است. استفاده از این نوع خدمات قطعا در آینده معاملات شما تاثیرگذار است و بهتر است یک بار با توجه به میزان سرمایه و اهمیت معاملات می‌توانید پلن خود را انتخاب کنید و عملکرد آن‌ها را آزمایش کنید.
اکسل یا سرویس‌های ذکر شده صرفا یک دستیار برای تحلیل‌های شما خواهند بود و تا حدی می‌توانند برخی محاسبات را انجام دهند. در حقیقت این پلتفرم‌ها می‌توانند فرایندها را نیمه خودکار کنند و در نهایت شما باید تصمیمات نهایی را اتخاذ کنید و بخشی از محاسبات و بررسی‌ها را انجام دهید. پس علاوه بر استفاده از سرویس‌های محاسباتی و ثبت داده، باید علوم تحلیل را نیز فرا بگیرید و راهکارهای خاص خود را برای کسب نتیجه پیدا کنید. برخی برای این کار از الگوریتم‌های برنامه نویسی استفاده می‌کنند. یکی از شناخته‌شده‌ترین زبان‌های برنامه نویسی پایتون است که برای این موضوع مناسب است.
محاسبات یا برنامه‌نویسی شاید زمان بر باشد اما قطعا به شما دیدی همه جانبه خواهد داد که درک بهتری از حرکت نمودارها در بازههای زمانی طولانی مدت بدست آورید.
مرحله دوم: بررسی معیارهای تعیین‌کننده
در مرحله قبل به اهمیت بررسی داده‌ها و استفاده از نرم‌افزارها یا سرویس‌های ثبت و پردازش اطلاعات پرداختیم. اما داده‌های بسیار زیادی در هر معامله وجود دارد و زمانی که تعداد معاملات زیاد باشد، فرمول‌ها و فاکتورهای بسیار زیادی را می‌توان از دل این داده‌ها استخراج کرد. باید دید چه فاکتوری اهمیت بیشتری دارد. این فرایند مثل امتیازدهی به یک رقابت ورزشی است. برای مثال در ورزش فوتبال فاکتورهای زیادی برای تعیین تیم برتر وجود دارد اما تعداد گل مشخص خواهد کرد کدام تیم برنده واقعی بازی بوده است یا در یک لیگ سالانه، امتیازهای جمع شده و سپس تفاضل گل قهرمان را مشخص می‌کند. در نتیجه فاکتورهایی وجود دارد که اهمیت بیشتری دارند و باید آن‌ها را دائما و به صورت دوره‌ای بررسی کرد.
فاکتور سود
فاکتور سود عبارت است از نسبت ریسک به پاداش واقعی. به بیان دیگر از تقسیم کردن جمع کل سود به جمع کل ضرر که شامل کارمزدها نیز می‌شود، فاکتور سود بدست می‌آید. این فاکتور می‌تواند برای یک معامله یا تمام معاملات به صورت تجمعی محاسبه شود. اگر این عدد ۲ باشد، یعنی سرمایه شما ۲ برابر شده است و نیم (یک‌دوم) باشد یعنی پنجاه درصد از سرمایه خود را از دست داده‌اید.
فاکتور سود در دو وضعیت ثبت می‌شود. قبل از معامله فاکتور سود مورد انتظار ثبت می‌شود و پس از اتمام معامله فاکتور سود واقعی نیز نوشته خواهد شد. به این ترتیب شما قادر خواهید بود سود مورد انتظار را سود بدست آمده مقایسه کنید.
باید آن قدر برای داده‌ها وقت بگذارید که آن‌ها شروع به حرف زدن با شما کنند. شاید این جمله کمی خنده‌دار باشد اما تریدرهای حرفه‌ای با نگاه به اطلاعات عددی به سرعت معاملات آینده را برنامه‌ریزی می‌کنند. آن‌ها داده‌ها را به شکل جملاتی خبری می‌بینند که اتفاقات گذشته را شرح داده و آینده را پیش‌بینی می‌کنند.
همان طور که ذکر شد فاکتور سود جزو مهمترین داده‌ها است و زمانی که بتوانید از بررسی فاکتورهای سود، معاملات درست را تشخیص دهید گام مهمی به سمت سودآوری برداشته‌اید. دقت داشته باشید این کار نیازمند وقت و حوصله بسیار زیادی است و معمولا افراد مبتدی یا کسانی که آگاهی پایینی دارند، به سرعت خسته می‌شوند و نتایج غلطی را برداشت می‌کنند.
این فاکتور نسبت بازده به ریسک معامله است و تریدر با استفاده از این معیار، سود مورد انتظار از معامله را تخمین می‌زند. هر چه نسبت شارپ خرید و فروش ارز دیجیتال بیشتر باشد، ریسک کمتری در معامله وجود دارد و استراتژی بهتری را می‌توان اتخاذ کرد. برای محاسبه نسبت شارپ رمزارزها از ابزارهایی مثل مساری استفاده می‌شود. این وب‌سایت نسبت شارپ‌ها ارزهای دیجیتال را در بازههای زمانی ۳۰ روزه نمایش می‌دهد. معمولا محاسبه این نسبت برای تریدرها دشوار است. علاوه بر این درک درست آن نیاز به تمرکز و مطالعه دارد.
از این معیار برای مقایسه استراتژی‌های خرید و فروش ارز دیجیتال استفاده می‌شود. نسبت شارپ راهبرد بهینه را به شما اعلام خواهد کرد. گاهی راهبردی بازده کمی دارد اما نسبت به راهبردی با بازده بالاتر بهتر خواهد بود. این اتفاق به دلیل اختلاف در واحد ریسک است. اصول علم اقتصاد بیان می‌کند بهتر است راهبردی با بازده کم و نسبت شارپ بالا را انتخاب کنید؛ تا اینکه راهبردی با بازده بالا و نسبت شارپ پایین انتخاب شود.
منحنی سرمایه
این منحنی در حقیقت رشد یا کاهش سرمایه اولیه را نشان می‌دهد. مبلغی که جهت خرید و فروش ارز دیجیتال در ابتدای کار مشخص شده است دائما در زمان معاملات افزایش یا کاهش خواهد داشت و منحنی سرمایه روند صعودی یا نزولی می‌گیرد. این معیار پیچیدگی زیادی ندارد اما نمودار آن در بازههای زمانی مختلف باعث می‌شود میزان کسب سود در مقاطع متفاوت را مشاهده کنید. با استفاده از همین شاخص به راحتی در خواهید یافت چه هفته‌ها یا ماه‌هایی سود بیشتری کسب کرده‌اید و با بررسی معاملات مربوط به آن بازه زمانی، فاکتورهای برتری و انجام معامله موفق را در خواهید یافت.
هر تریدری می‌خواهد منحنی سرمایه‌اش صعودی باشد و شیب آن مدام افزایش یابد اما در عمل چنین چیزی میسر نیست. در دنیای خرید و فروش ارز دیجیتال روزهای بسیار بدی وجود دارد که بخش عمده‌ای از رمزارزها دچار کاهش ارز می‌شوند. افت‌های ناگهانی و تاثیر اخبار و شایعات نوسان نمودارها را گاهی غیرقابل‌پیش‌بینی می‌کند و برای همین باید واقع‌بینانه و منطقی منحنی سرمایه را تحلیل کرد. در تحلیل این نمودار باید به سه جنبه زیر دقت کرد.
سبک معاملاتی
تریدرها سبک‌های متفاوتی برای خرید و فروش ارز دیجیتال دارند. برخی به دنبال معاملات بیشتر با سودهای کمتر هستند و برخی به دنبال خرید و فروش کمتر با درصد سود بالاتر. اگر استراتژی شما انجام معامله متعدد با سود کم است، وقتی ۵۰ درصد از یک معامله سودآوری داشته‌اید باید سریعا نسبت به فروش اقدام کنید زیرا تلاش برای کسب سود بیشتر می‌تواند موجب خسارت مالی شود و سقوطی شدیدتر را تجربه کنید. معمولا این سبک از معامله با استفاده از کوین‌های مختلف انجام می‌شود و تحلیل فاندامنتال کمتر در آن نقش دارد. بنابراین بدون داشتن اطلاعات کافی از پروژه رمزارز نباید سرمایه خود را مدت زیادی بر روی آن متمرکز کنید.
تریدرهای حرفه‌ای دو روش موفقیت‌آمیز در بازار خرید و فروش ارز دیجیتال معرفی می‌کنند. اولی موفقیت‌های کوچک و متعدد همراه با تعداد کمی زیان سنگین و زیان‌های کوچک و متعدد به همراه سودهای چشمگیر و کم‌تعداد است. در نتیجه باید یک سبک معاملاتی را برگزید و طبق قواعد آن تریدها را انجام داد.
روند بلندمدت
برای بررسی نتایج معاملات در بلندمدت می‌توانید از اندیکاتورهایی مثل میانگین مترجم استفاده کنید تا اگر در معاملات زیادی دچار خسارت شده‌اید، مشکل را پیدا کرده و استراتژی خود را تغییر دهید. البته برخی روش‌های بازگشت به میانگین نیازمند هفته‌ها صبر برای سودآوری است و از همین رو تغییر استراتژی و تصمیم‌گیری قطعی در مورد اشتباه‌ها باید با توجه به استراتژی فعلی باشد.
افزودن راهبردهای بیشتر
بازار خرید و فروش ارز دیجیتال همیشه جو ثابتی ندارد. ممکن است اکثر رمزارزها برای مدتی طولانی روند نزولی داشته باشند و امکان ترید و کسب سودهای حداقلی نیز میسر نباشد. بنابراین باید راهبردهای بیشتری برای کسب درآمد طراحی کرد. این موضوع بر خلاف استراتژی کلی بازار نیست و در زمان نگارش استراتژی، باید برای روزهای سخت نیز راهکارهایی را پیش‌بینی کنید.
برای مثال اگر از راهبرد خرید و فروش ارز دیجیتال در جهت بازار استفاده می‌کنید، در روزهایی که لیست صرافی‌ها قرمز رنگ است می‌توانید از روش بازگشت به میانگین بهره بگیرید و معاملات جدیدی انجام دهید.
مرحله سوم: بازبینی یک ترید مشخص
باید تریدها را به طور خاص تحلیل کنید و بر اساس معیارهای مختلف آن‌ها را مورد سنجش قرار دهید. دقت داشته باشید این سنجش برای تغییر استراتژی نیست و صرفا در چند معامله می‌بایست جزییات بررسی شود. برای این کار باید چهار عامل زیر بررسی شود.
پس از انجام معامله از خود بپرسید که این ترید به چه منظور و در جهت چه راهبردی صورت گرفته است. سپس نتیجه واقعی را با اهداف به دست آمده مقایسه کنید. در واقع باید مشخص شود که معامله در جهت اهداف شما بوده یا در تحلیل‌ها، محاسبات و مشاهدات خطا داشته‌اید. این موضوع صرف نظر از نتیجه است و صرفا پایبند بودن به برنامه را مشخص می‌کند.
بررسی محیط و غول‌های بازار
زمانی که به خرید و فروش ارز دیجیتال مشغول می‌شوید، همیشه باید رفتار غول‌های بازار و اتفاقات محیط را پیگیری کنید. پس از انجام هر معامله واکنش غول‌ها به جو فعلی را با واکنش خود مقایسه کنید. از طرفی محیط بازار را شناسایی کنید و معامله خود را با توجه به این دو عامل مورد مطالعه قرار دهید. به وسیله این شاخص متوجه می‌شوید چه روزهایی اقدامات شما آگاهانه بوده است و چه لحظاتی تحت تاثیر هیجان بوده‌اید.
زمان ورود و خروج
خرید و فروش ارز دیجیتال یک تجارت لحظه‌ای است. باید در چند دقیقه تصمیم مناسب را بگیرید و آن را اجرا کنید. با مطالعه زمان‌های ورود و خروج متوجه می‌شوید واکنش شما به نوسان نمودار به چه صورت است. برای مثال عده‌ای همیشه از اینکه در زمان اوج قیمت رمزارز خود را نفروخته‌اند ناراحت هستند و برخی دیگر به امید برگشت نمودار به قله‌های پیشین، ارز دیجیتال را ذخیره می‌کنند. هر دو رفتار اشتباه است. این اتفاقات به خاطر تغییرات لحظه‌ای در تصمیم‌ها و تاثیرپذیری از جریان‌ها و شایعات است.
بهتر است پس از هر بار خرید و فروش ارز دیجیتال زمان ورود و خروج را بررسی کنید و محرک‌های مختلفی که بر تصمیم شما اثرگذار بوده‌اند را یادداشت کنید. با این کار عوامل مزاحم را شناسایی خواهید کرد و برای تریدهای بعدی به آن‌ها توجهی نمی‌کنید.
جمع‌بندی
خرید و فروش ارز دیجیتال به نوعی یک شغل محسوب می‌شود. همان طور که برای تبدیل شدن به یک فوتبالیست حرفه‌ای باید دائما تمرین کنید تا نقص‌های قبلی از بین برود، جهت تسلط بر شرایط بازار و انجام معاملات موفق نیز همیشه باید به تمرین و مطالعه بپردازید. روندهای گذشته را دوره‌ای بررسی کنید و اشتباه‌های قبلی را یادداشت کرده و علت‌یابی کنید.
روش‌های ذکر شده در این مقاله برای یافتن خطا‌های لحظه‌ای و استراتژیک است اما مهمترین از پیدا کردین خطاها، رفع آن‌ها و یافتن راه‌حل است. کسب سود از خرید و فروش ارز دیجیتال نموداری با شیب ثابت ندارد و اگر مطالعه منظم داشته باشید و روندهای گذشته را اصلاح کنید، می‌توانید شیب آن را تندتر کرده و درآمد را تصاعدی افزایش دهید. انجام معاملات اشتباه بخش غیر قابل حذف این شغل است اما انجام اشتباه تکراری به علت انتخاب‌ها و استراتژی‌های اشتباه است.
