سهامداران و معاملهگران بزرگ و معروفی با تولید و عرضهی بیت کوین آن را به ابزارهای متفاوتی تشبیه کردهاند. اولگ آندریف که طراح نرمافزار و توسعهدهنده امنیت است بهتازگی در مقالهای ارزدیجیتال بیت کوین را با داراییها، فناوریها و پدیدههای اقتصادی و اجتماعی مختلفی مقایسه کردهاست و تفاوتها و شباهتهای بیت کوین را با هرکدام از این پدیدهها به طور کامل بیان کردهاست. ما در ادامه قصدداریم در ابتدا به بررسی مفهوم ارزدیجیتال بیت کوین و سپس تفاوت و شباهتهای این ارزدیجیتال با دیگر ابزارها بپردازیم.
در سال ۲۰۰۸ نوعی پول الکترونیک به نام بیت کوین توسط شخصی ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو تولید و عرضه شد. بیت کوین نوعی پول الکترونیک است که با استفاده از آن میتوان به هر نقطهای از دنیا پول فرستاد. همچنین از این ارزدیجیتال میتوان برای خرید کالا و خدمات نیز استفاده کرد. همچنین بیت کوین برخلاف پولهای رایج امروزی در کنترل هیچ فرد، گروه یا سازمان خاصی نیست. در شبکهی این ارزدیجیتال قوانین خاصی وجوددارد و هرکس که قصددارد به این بازار واردشود باید قوانین را بپذیرد.
اما ارزدیجیتال بیت کوین به چه چیزهایی شباهت دارد؟ در ادامه قصدداریم به بررسی دقیق پاسخ این سوال بپردازیم.
پول نقد
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه به پول نقد است. تراکنشهای انجام شده در بیت کوین غیرقابل بازگشت هستند و مسئولیت کامل این تراکنشها برعهدهی شما است. لازم به ذکراست که اگر شما کلید خصوصی کیف پول دیجیتال خود را گم یا فراموش کنید دارایی و سرمایهی خود را بطور کامل از دست میدهید.
شما میتوانید بیت کوینهای خود را به شخصی دهید تا آنها را برای شما نگهدارند اما فراموش نکنید مانند بانک شما باید به این افراد اعتماد کامل داشته باشید و مطمئن باشید که آن شخص با پول شما فرار نمیکند.
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه پول نقد نیست. شما میتوانید هر مقدار که میخواهید بیت کوین ذخیره کنید، چراکه این ارزها برخلاف پول نقد فیزیکی هیچ فضایی را اشغال نمیکنند. همچنین میتوانید از طریق ارتباطات سیمی یا رادیویی بیت کوین را برای هرکسی ارسال کنید. لازم به ذکراست که جعل بیت کوین غیرممکن است.
تراکنشهای بیت کوین در یک ثانیه انجام نمیشوند، بلکه باید ۱۰تا۱۵ دقیقه صبرکنید تا رمزنگاری توسط شبکه اثبات شود و در این شرایط شما اطمینان کامل از انجام معامله کسب میکنید. شما میتوانید تراکنشهایی با کارمزد نزدیک به صفر را در شبکه بیت کوین به انجام برسانید. ریسک لغو شدن این تراکنشها نسبتا پایین است.
طلا
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه طلا است. بیت کوین خودبه خود تولید نمیشود و مقدار محدودی از آن وجود دارد. این مقدار محدود در چهار بعد فضا زمان که البته بیشتر آن زمان است، پراکنده است. اگر قصد دارید شما هم صاحب تعدادی بیت کوین شوید باید یا آن را استخراج کنید یا اینکه از شخصی که بیت کوین دارد، آنها را دریافت نمایید. بیت کوین مانند طلا درخشان است. احتمالا آنچه در ذهن شما شکل گرفت شکل ظاهری آنها است. اما اشتباه نکنید بیت کوین از نظر ظاهری درخشان نیست، بلکه از نظر فناوری درخشانی منحصر به فردی دارد. از ویژگیهای فناوری بیت کوین میتوان به مهندسی چشمنواز، انگیزههای عاقلانه، مجهز بودن به زبان برنامهنویسی قراردادها، داشتن آزادی در انتخابها و به دور بودن از زور و اجبار اشارهکرد. لازم به ذکراست که ویژگیهای فناوری بیت کوین موجب میشوند تا توجه افراد بسیاری به این ارزدیجیتال جلب شود.
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه طلا نیست. امروزه دیگر استخراج بیت کوینها مانند گذشته نیست و کاملا معین و برنامهریزی شده به این صورت که در هر ساعت تعداد مشخصی بیت کوین استخراج میشود، است. پس میتوان گفت عرضهی بیت کوینها با گذشته تفاوت بسیاری دارد. شما در رابطه با بیت کوینها کاملا اطمینان دارید که هیچ فردی از کوه یا سیارهای ناشناخته بیت کوینی پیدا نخواهد کرد. اما جالب است بدانید سیارکی در میان مدار مریخ و مشتری وجود دارد که اگر طلاهای موجود در آن با قیمت فعلی هر اونس میان تمام مردم جهان تقسیم شود، سهم هر فرد حدود ۱۰۰ میلیارد دلار طلا خواهد بود. همان طور که میدانید اگر روزی این اتفاق بیفتد کل اقتصاد جهان یک شبه و به یک باره نابود میشود.
در سمت دیگر هیچ سیارهای وجود ندارد که در آن مقدار بسیار زیاد بیت کوین ذخیره شدهباشد و به صورت ناگهانی کشف شود.
در نهایت میتوان گفت استخراج بیت کوین برخلاف استخراج بیت کوین از برنامه و الگوریتمهای خاص و مشخصی پیروی میکند و اگر ماینرها مجبور به استخراج بیشتر شوند، سختی شبکه مجدد تنظیم میشود و فرایند استخراج سختتر و پیچیدهتر از گذشته خواهد شد. لازم به ذکراست که روی کاغذ استخراج تمام طلاهای موجود در دنیا طی یک روز امکانپذیر است اما در رابطه با بیت کوین حتی اگر از قدرتمندترین کامپیوترها و نرمافزار هم استفاده شود، بازهم این امر امکانپذیر نخواهدبود.
بانک
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه بانک است. اساس و پایه کار بیت کوین نیز همانند بانک کامپیوتر، پایگاههای داده و تراکنشهای انجام شده است. پایگاه دادهها تاریخچهی تمام پرداختهای ورودی و خروجی را ثبت میکنند، به این معنا که چه کسی چه مقدار دارایی را به حساب چه کسی واریز میکند. شایان ذکر است که در ساختار بیت کوین همه چیز دیجیتال است و هیچ اتاق خزانهای برای ذخیرهی طلا و صندوق امانات مانند بانک وجود ندارد. در بیت کوین تعداد بسیاری داده در یک دفترکل نگهداری میشود. شباهت ساختاری بانک و بیت کوین در همینجا به پایان میرسد.
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه بانک نیست. همانطور که گفتیم در بیت کوین دفترکل وجود دارد، اما نکتهای که در اینجا وجوددارد این است که؛ همهی افراد میتوانند صحت دفترکل را تأیید نمایند. در جهت بهروزرسانی دفترکل و اطمینان از عدم مداخله در آن، هیچ مسئولی وجود ندارد. همچنین هر شخص میتواند هر چند تا حساب که بخواهد داشتهباشد و همهی این حسابهای بینام باشند. به این معنا که در بیت کوین تا خود فرد نخواهد، هویت آن فاش نمیشود. چراکه دفترکل توزیع شدهی بیت کوین نامها را ذخیره نمیکند و تنها دادههایی که در این دفتر ذخیره میشود، آدرس هرکیف پول و موجودی هر آدرس است. بانکها میتوانند مبلغ بسیار بیشتری از آنچه که در اختیار دارند، وام دهند. اما بانکداری ذخیره کسری در بیت کوین وجود ندارد. لازم به ذکراست که بیت کوین دارای معماهای رمزنگاریشده است که از آنها برای اشتراک تصمیمگیری بین چند نفر استفاده میشود.
در نهایت میتوان گفت در دفترکل بیت کوین هیچ بدهکاری ثبت نمیشود، چراکه شما یا در آدرس خود پول دارید و بیت کوین هیچ سهمی در آن ندارد، یا اینکه در آدرس خود هیچ پولی ندارید و نمیتوانید به هیچ وجه از آن استفاده کنید. همچنین یکی از مزیتهای بزرگ بیت کوین این است که؛ شما میتوانید از طریق قراردادهای هوشمند پول خود را قفل کنید.
با روی کارآمدن سیستم بانکداری ذخیره کسری زمانی که بانک پول شما را به کسی وام میدهد، در واقع در حال تولید پول است.
امروزه در سیستم بانکداری موجود زمانی که شما به عنوان سپردهگذار قصد داشته باشید که از سپردههای خود برداشت کنید، بانکها موظف هستند تنها بخش کوچکی از این سپردهها را نگهداری کنند. لازم به ذکر است که مطابق با صحبتهای بانک مرکزی ایالات متحدهی آمریکا؛ این حقیقت که بانکها تنها بخش اندکی از سپردههای سپرده شده را نزد خود نگهداری میکنند، یکی از اصول حرفهای و رایج بانکداری محسوب میشود.
بانکها با پرداخت وام از افراد وامگیرنده وجه بیشتری نسبت به میزان پول اولیه از طریق نرخ سود بالاتر، دریافت میکنند. اگر بانکها زمانی که ذخایر مورد نیاز خود را تامین کردند دیگر از سرمایهها و داراییهایی که در دست دارند به مردم وام ندهند، سپردهگذاران مستلزم به پرداخت حق سرویس به بانکها میشوند، چراکه بانکها در حال نگهداری از سرمایهها و داراییهای آنها هستند. پس برای حفظ اقتصاد و سیستم بانکداری کشور، حفظ تنها بخشی از سپردهها امری منطقی و ضروری است.
لازم به ذکر است که سیستم این نوع بانکداری به این صورت است که؛ زمانی که شما پولهای خود را در بانک سپردهگذاری میکنید، بانک موظف است درصد یا میزان مشخصی از این دارایی را نزد خود نگه دارد و مابقی پول را به متقاضیان وام دهد و در برابر این وام سود دریافت کند.
پول بازی مونوپولی
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه پول رایج در بازی مونوپولی است. درست شبیه بازی مونوپولی بیت کوینها غیرقابل لمس هستند که ارزش ذاتی ندارند و ارزش آنها تنها به استفاده و کاربرد افراد از آنها بستگی دارد. به این معنا که افراد به آنها ارزش میدهند چون که از آنها استفاده میکنند. لازم به ذکر است که در رابطه با طلا و هر پول دیگری نیز این قاعده صادق است.
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه پول رایج در بازی مونوپولی نیست. تفاوتی که بیت کوین با مونوپولی دارد این است که تعداد بیت کوینها محدود است و هیچکس نمیتواند آنها را جعل کند. بیت کوین چون که قابل جعل و هک نیست میتواند جایگزین مناسبی برای کالاهایی نظیر؛ سکههای طلا، نقره و... است. همچنین بیت کوین قابلیت ارزش نیز دارد.
گیت
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه گیت است. گیت نرمافزاری برای محافظت و کنترل از نسخههای کدهای منبعباز است. همچنین برنامهنویسان و توسعهدهندگان با استفاده از گیت میتوانند کارهای خود را ذخیره، مدیریت و ویرایش کنند، حتی آنها میتوانند با استفاده از این نرمافزار کارهای خود را به اشتراک نیز بگذارند.
در گیت تمام تغییراتی که توسط توسعه دهندگان و برنامهنویسان انجام میگیرد به عنوان یک زنجیر سازماندهیشده توسط هشنگاری محافظت میشوند. اگر شما از صحت آخرین اطلاعات هش اطمینان داشتهباشید، میتوانید همه اطلاعات قبلی را از هر منبعی دریافت و تایید نمایید. در بیت کوین نیز به همان ترتیب تمامی تراکنشها در زنجیرهای به نام بلاکچین سازماندهی میشوند. شما در بلاکچین بلافاصله پس از تایید اعتبار یک بلاک میتوانید به هش تمام بلاکهای اطلاعات قبلی و اطلاعات موجود در آنها اطمینان کنید. در این شرایط ذخیرهسازی توزیع شده امکانپذیر است.
ارز دیجیتال بیت کوین شبیه گیت نیست. عملکرد بیت کوین و گیت بسیار شبیه بهم است اما تفاوتهایی نیز دارند. در سیستم بیت کوین همه بر روی یک زنجیره کار میکنند اما در گیت ممکن است افراد بر روی شاخههای متعددی کار کنند، این زنجیرهها میتوانند در طول روز ازهم جدا شوند یا اینکه باهم ترکیب شوند. لازم به ذکراست که در بیت کوین شاخههای مجزا به هیچوجه باهم ترکیب نمیشوند. بلاکچین را میتوان درخت سوابق تراکنشها دانست. اما همیشه یک شاخهی بزرگتر نیز وجوددارد که ارزشمند است و شاخههای کوچک فرعی هیچ اهمیتی ندارند. در گیت محتوا از اهمیت بالایی برخوردار است و شاخهها هیچ اهمیتی ندارند. در سمت دیگر در بیت کوین شاخههای اصلی مهمتر از محتوای موجود هستند.
بیتتورنت
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه بیتتورنت است. بیتتورنت بستری برای اشتراکگذاری فایل و تمرکززدایی از حجم انبوهی از اطلاعات فراهم میآورد. با استفاده از بیتتورنت کاربران میتوانند به صورت همتا به همتا با یکدیگر ارتباط برقرارکنند و فایلهای موردنظر خود را ارسال یا دریافت کنند. بیتتورنت شبکهای کاملا غیرمتمرکز است و هیچ بانک یا سروری برای ذخیره اطلاعات به صورت متمرکز در آن وجوددارد. بلاکچین بیت کوین نیز مانند یکی از فایلهای بیتتورنت است. به این معنا که این ارزدیجیتال از لحاظ رمزنگاری کاملا تاییدشده هستند و میتوانند در کامپیوترهای بسیاری به اشتراک گذاشته شوند. در شبکهی بلاکچین بیت کوین اگر یک بخش از شبکه دچار مشکل شود و مختل شود، تراکنشها میتوانند از طریق دیگر بخشهای شبکه ادامه پیداکنند. فراموش نکنید حتی اگر کل شبکه از کار بیفتد، اطلاعات مربوط به تراکنشها در هزاران کامپیوتر مستقل ذخیره شده و پول هیچکس از بین نمیرود. چراکه زمانی که ماینرها دوباره با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند، تراکنشها باز از سر گرفته میشوند، گویی که هیچ اتفاقی رخ نداده است.
درنهایت فراموش نکنید هم بیت کوین و هم بیت تورنت میتوانند در جنگهای هستهای آسیب نبینند، چراکه اطلاعات موجود در آنها با استفاده از اشعههای رادیواکتیو آسیب نمیبینند و میتوانند به راحتی در سیستمهای مختلف کپی شوند.
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه بیتتورنت نیست. این دو سیستم دو تفاوت عمده باهم دارند. در بیتتورنت همان طور که گفتیم تعداد فایلهای موجود بسیار زیاد است، اما در سمت دیگر در بیت کوین به جای آنکه تعداد فایلهای بسیار وجود داشته باشد یک پروندهی واحد وجود دارد به نام بلاکچین وجود دارد که روز به روز در حال بزرگشدن است. همچنین ماینرها در ازای فعالیت و مشارکتی که در شبکه بیت کوین دارند، کارمزد و پاداش مشخصی دریافت میکنند. اما در بیتتورنتها هیچکدام از مشارکتکنندگان از چنین مزایایی برخوردار نیستند.
فناوری بیتتورنت
در مرکز فناوری بیتتورنت یک پروتکل توزیع فایل وجوددارد. این فناوری فایلهای بزرگ را بدون وجود سرورهای بزرگ و پهنای باند زیاد جابه جا میکند. در این فناوری برخلاف ارزهای دیجیتال از هیچ توکنی استفاده نمیشود. مبنا و پایهی این فناوری برمبنای روابط پایاپای موقت است و به همین جهت طرفین مبادله بیشتر یا فردی مبادله میکنند که از قبل با آنها چیزی به اشتراک گذاشتهباشند.
اکوسیستم فناوری بیتتورنت
اکوسیستم شامل افرادی است که از فناوری بیتتورنت استفاده میکنند، نقشهای موجود در اکوسیستم بیتتورنت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند. هر نقش توسط تعدادی شرکتکننده انجام میگیرد.
عوامل تشکیلدهندهی اکوسیستم بیتتورنت عبارت هستند از؛
۱_توسعهدهندگان و توزیعکنندگان نرم افزار بیتتورنت که بااستفاده از پروتکل باز بیتتورنت با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند.
۲_متصدیان تعداد بی شمار سایتهای خصوصی و عمومی تورنت که به کاربران در پیداکردن فایل موردنظر برای دانلود کمک میکنند.
۳_گروه وارز که یک گروه زیرزمینی است، این گروه نسخههای باکیفیت فیلمها و دیگر رسانهها را گردآوری میکنند و پس از بازکردن قفل آنها، آنها را در سایتهای تورنت منتشر میکنند.
۴_چندصد میلیون مصرفکننده که در هر کشور، هر جغرافیا و بطور کلی در هر نقطه از کرهی زمین از نرمافزار تورنت برای دانلود فایلهای مختلف استفاده میکنند. در این فناوری هیچ رهبری وجودندارد.
۵_شرکت بیتتورنت و صاحب و سرمایهگذار اصلی این شرکت که برام کوهن است.
آزادی بیان
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه آزادی بیان است. هر تراکنش که در شبکه بیت کوین انجام میگیرد یک پیام کوتاه عمومی است. تفاوتی ندارد این تراکنش چگونه و درکجا انجام شدهاست، چراکه در هر صورت قابل بیان است. اگر ماینرها بتوانند پیامهای بیانشده را دریافت کنند، آن را در بلاکچین ذخیره میکنند و این پیام تا همیشه در تاریخچه باقی میماند. همچنین همهی افراد میتوانند پیام ذخیره شده را مشاهده کنند و هیچکس قادر به پاککردن آن نخواهدبود. بنابراین میتوان گفت بیت کوین و آزادی بیان شباهت بسیاری به هم دارند.
ارزدیجیتال بیت کوین شبیه آزادی بیان نیست. در بیت کوین برای بیان هر چیزی باید هزینه پرداخت کنید. شما برای انتقال بیت کوین در یک تراکنش ابتدا باید بیت کوین داشتهباشید. هرکسی که بیت کوین ندارد نمیتواند تراکنشی انجامدهد، پس در ابتدا شما باید مقداری کوین بدستآورید، شما میتوانید این بیت کوین را یا استخراج کنید یا اینکه از دیگر افرادی که بیت کوین دارند، دریافت نمایید. همچنین در نظر داشته باشید که ممکن است استخراج کنندگان تراکنشهای بدون کارمزد را بطور کامل رد کنند، به همین جهت هیچ کس بطور رایگان برای کسی کاری انجام نمیدهد، اما همه در این بستر باهم همکاری داوطلبانه دارند. با توجه به توضیحات فوق بیت کوین و آزادی بیان در شرایطی ممکن است باهم مغایرت داشتهباشند.
جمع بندی
ارزدیجیتال بیت کوین امروزه دربین مردم محبوبیت بالایی دارد و به فراوانی نیز استفاده میشود. بیت کوین مانند پولهای رایج امروزی توسط فلزات با ارزش و گرانبها و کالاهای قابل مبادله پشتوانهسازی نشده است. ارزش بیت کوین در گرو افرادی است که از آن استفاده میکنند. در مطالب فوق به بررسی دقیق چیزها و ابزارهایی پرداختیم که بیت کوین به آن شباهت دارد. فراموش نکنید بیت کوین علاوه بر شباهتهایی که به ابزارهای زیر دارد، تفاوت بسیاری نیز دارد که توجه به آنها ضروری است.