میکر و تیکر دو بازار ساز در معامله‌های ارز دیجیتال به شمار می‌روند. هر دو با سفارش گیری و سفارش گذاری در بازارسازی نقش مهمی دارند، اما کارمزد هر یک متفاوت است. در این مقاله در ابتدا شما را با مفهوم میکر و تیکر آشنا می‌کنیم و در ادامه به تفاوت کارمزد میکر و تیکر می‌پردازیم. برای فعالیت در بازار ارز دیجیتال، لازم است تا با سفارش گذاری و سفارش گیری به طور کامل آشنا شوید. در این مقاله نکات مهم این مطلب به شما آموزش داده می‌شود.
سازندگان معمولاً شرکت‌های تجاری با نقدینگی بالا هستند که مدل‌های تجاری آنها بستگی زیادی به استراتژی‌های تجاری تخصصی دارد که برای جذب پرداخت طراحی شده است. گیرندگان به طور کلی یا شرکت‌های سرمایه گذاری بزرگی هستند که به دنبال خرید یا فروش بلوک‌های بزرگی از سهام هستند یا صندوق‌های ریسک را برای قیمت کوتاه مدت شرط‌بندی می‌کنند.
مدل سازنده بر خلاف طراحی سنتی، اولویت مشتری است که طبق آن، اولویت سفارش‌ها به مشتریان بدون پرداخت هزینه تراکنش مبادله، داده می‌شود. بر اساس مدل اولویت مشتری، صرافی‌ها هزینه معاملات ارز دیجیتال را از سازندگان میکرها بازار می‌گیرند و برای جریان سفارش، پرداختی را دریافت می‌کنند. سپس پرداخت جریان سفارش به شرکت‌های کارگزاری هدایت می‌شود تا سفارش‌ها را در یک صرافی معین جذب کنند.
نقدینگی یکی از مفاهیم بازار ارز دیجیتال است. اگر که بخواهید هر مفهوم یا تحلیلی را بشناسید و در این حوزه کار کنید ابتدا باید مفاهیم ابتدایی مثل نقدینگی را به طور کامل درک کنید و در این بخش به تعریف نقدینگی می‌پردازیم. وقتی یک فرد ادعا می‌کند که نقدینگی بالایی دارد، منظور وی چیست؟ منظور از نقدینگی بالا یا نقدینگی پایین این است که فرد به راحتی یا به سختی می‌تواند دارایی خود را به فروش برساند. برای ملموس‌تر شدن این تعریف مثالی می‌زنیم. اگر در مورد نقدینگی یک اونس طلا صحبت کنیم، می‌گوییم که نقدینگی بالایی دارد و این به معنی فرش راحت یک اونس طلا است.
شما به راحتی دارایی‌هایی که نقدینگی بالایی دارند را فروخته و به پول نقد تبدیل می‌کنید. اما در عین حال نقدینگی برای اثرهای هنری کمتر است. چون که مخاطبان کمتری دارند و به راحتی به فروش نمی‌روند. به طور مثال برای یک تابلو نفیس، در عین داشتن زیبایی و هنر، نقدینگی پایینی تعریف می‌شود.
این تعریف را در مقیاس بازار بسط می‌دهیم؛ بنابراین وقتی از نقدینگی بالا برای یک بازار استفاده می‌کنیم، یعنی در بازار هدفمان، دارایی‌ها به آسانی به پول نقد تبدیل می‌شوند. نقدشوندگی بازار یا Market Liquidity مفهومی است که برای کار با ارز دیجیتال باید درک کاملی از آنها داشته باشید. خرید با قیمت متعارف و عادلانه یکی دیگر از ویژگی‌های بازار با نقدینگی بالا است. در بازار با نقدینگی بالا، عرضه زیاد هم‌راستا با تقاضای زیاد وجود دارد.
هم‌راستا بودن تقاضا و عرضه برای خرید یا فروش دارایی‌ها در بازار با نقدینگی بالا موجب شده است تا در نهایت قیمت‌های پیشنهادی از هر دو سمت بازار ارز دیجیتال به یکدیگر نزدیکی زیادی داشته باشند. این به معنای مشابه بودن یا نزدیک بودن کمترین قیمت پیشنهادی برای فروش و بیشترین قیمت پیشنهادی برای خرید است. در بازار ارزهای دیجیتال بیشترین نقدینگی به بیت‌کوین تعلق دارد.
ممکن است در مورد نزدیکی قیمت‌های خرید و فروش در بازار با نقدینگی بالا نوزدهم ابهاماتی برای شما وجود داشته باشد که در این قسمت با مثال بیت‌کوین، این منظور را برای شما شفاف‌تر می‌کنیم. همان‌طور که کمی قبل تر به آن اشاره کردیم، بیت‌کوین بالاترین نقدینگی را در بین سایر ارزهای دیجیتال دارد. در نمودارهای استخراج شده در خرید و فروش بیت کوین، به دست آمده است که بالاترین قیمت پیشنهادی برای خرید Bid Price با کمترین قیمت پیشنهادی برای فروش Ask Price ، تفاوت زیادی ندارد. به تفاوت بین بالاترین قیمت خرید و پایین‌ترین قیمت فروش نیز اسپرد Spread می‌گویند.
ارزش بازار برای صرافی‌ها و معامله‌گران ارز دیجیتال با دفتر سفارش‌ها انجام می‌شود. دفتر سفارش‌ها در اصطلاح order book نامیده می‌شود. تمامی پیشنهادهای خرید یا فروش ارز دیجیتال در دفتر سفارش‌ها یا اردر بوک ثبت می‌شود. ثبت معاملات در دفتر سفارش‌ها چگونه انجام می‌شود؟ مثلاً شما به عنوان یک متقاضی برای خرید 1 بیت‌کوین با قیمت 30 هزار دلار، سفارش خود را ثبت می‌کنید. زمانی که بیت‌کوین به قیمت پیشنهادی شما یعنی 30 هزار دلار برسد، سفارش به اسم شما ثبت شده و خرید بیت‌کوین انجام می‌گیرد.
اگر که سفارش شما محدود باشد همانند مثالی که در مورد ارز دیجیتال بیت‌کوین زدیم، نیاز است که سفارش خود را سریعاً بعد از تصمیم‌گیری از نحوه خرید، در کتاب سفارش‌ها یا اردر بوک ثبت کنید. بعد از این کار شما به عنوان یک بازارساز یا میکر maker شناخته می‌شوید. با ثبت سفارش بازار را تأمین کرده‌اید و به نحوی بازارسازی کرده‌اید. در ادامه مطلب از بازارسازی بیشتر صحبت می‌کنیم.
در قسمت قبل در مورد میکرها و دفتر سفارش‌ها صحبت کردیم. بر اساس تعریف گفته شده برای میکر یا بازار سازها و همین‌طور نقدینگی بازار ارز دیجیتال، در می‌یابیم که میکرها باعث افزایش نقدینگی صرافی‌ها می‌شوند. میکرها با بازارسازی و ثبت سفارش، خرید و فروش را راحت‌تر می‌کنند. در مقابل، تیکرها با حذف بخشی از نقدینگی بازار عمل می‌کنند. در بازار ارز دیجیتال، بعد از سفارش گذاری میکرها، تیکر با قرار دادن یک سفارش در دفتر سفارش و خرید و فروش ارز دیجیتال با قیمت لحظه‌ای، موجب می‌شود تا مقداری از نقدینگی تزریق شده به صرافی توسط میکرها از بین برود.
استفاده از مارکت اردر در صرافی‌ها شما را به عنوان یک تیکر معرفی می‌کند. اما باید به خاطر بسپارید که با ثبت سفارش‌های محدود می‌توانید بازهم یک تیکر در حال فعالیت باشید. در نتیجه این گونه برآورد می‌شود که پرکردن سفارش دیگری به هر نحوی شما را به یک تیکر یا سفارش‌بردار تبدیل می‌کند.
مشاهده تمام تراکنش‌های بازار ارز دیجیتال در پلتفرم‌های معاملاتی از مزایای مهم این تراکنش‌ها می‌باشد. شما در هر لحظه از تراکنش‌های قبلی آگاه می‌شوید و همین‌طور سفارش‌های پیش‌رو را نیز مشاهده می‌کنید. این به مخاطبان صرافی‌ها و بازار کمک می‌کند تا بدانند دقیقاً در چه بازاری با چه وضعیتی می‌خواهند معامله کنند.
با مشاهده تراکنش‌های قبلی در ارز دیجیتال چند مزیت مهم پیش‌روی افراد قرار می‌گیرد. مانند:
· آگاهی از وضعیت بازار
· آنالیز بازار
· پیش‌بینی خریدوفروش بازار
· دستیابی به حجم اطلاعاتی بالا در تراکنش‌های بازار
· پیش‌بینی روند حرکتی بازار
در بازار ارز دیجیتال، پیاده‌سازی تیکی و میکر یکی از اهداف بازار است. این دو گروه با بازارسازی نقش زیادی را در تراکنش‌های بازار به خود اختصاص می‌دهند. افزایش نقدینگی و کمک به مشارکت از دیگر مزیت‌های میکرها و تیکرها می‌باشد. سرانجام تعامل موجود میان میکر و تیکر باعث پویایی بازار شده و معاملات را در جهت رشد بازار انجام می‌دهد.
بخش حجیمی از درآمد صرافی‌ها حاصل از تطبیق کاربران بزار ارز دیجیتال با یکدیگر است. در نتیجه ثبت هر سفارش، شما ملزم به پرداخت مقداری کارمزد می‌باشید. مقدار کارمزدی که باید پرداخت کنید در هر صرافی و با توجه به نوع معامله متفاوت خواهد بود.
در بخش‌های قبلی نیز گفتیم که میکرها نقدینگی صرافی را افزایش می‌دهند به همین دلیل برای پرداخت کارمزد، تخفیف می‌گیرند. در نهایت این کار موجب سود صرافی و افزایش اعتبار کافی می‌شود. وقتی میکرها فعالیت بیشتری در یک صرافی داشته باشند، نقدینگی صرافی زیاد شده و در نهایت افراد بیشتری برای معامله و سفارش گذاری به صرافی مراجعه می‌کنند.
تیکرها نقدینگی را از صرافی خارج می‌کنند. خروج نقدینگی ممکن است به اعتبار صرافی لطمه بزند. در نتیجه تیکرها یا سفارش بردارها موظف هستند که کارمزد بیشتری را نسبت به میکرها پرداخت کنند. البته توجه داشته باشید که ساختار پرداخت کارمزد میکر و تیکر به پلتفرم بستگی دارد. نکته دیگری که در این موضوع حائز اهمیت است، برابر بودن کارمزد ایرانی‌ها در پلتفرم‌های خارجی است. در پلتفرم‌های خارجی تفاوتی ندارد که شما میکر یا تیکر هستید. چون احراز هویت انجام نشده است در نتیجه موظفید تا به یک مقدار کارمزد پرداخت کنید.
البته برای اغلب کاربران ایرانی که در صرافی‌های خارجی احراز هویت نشده‌اند و با سطح کاربری پایه فعالیت می‌کنند، کارمزد میکر و تیکر تفاوتی ندارد. به عنوان مثال در تصویر زیر، نرخ کارمزد معاملات در صرافی بایننس را مشاهده می‌کنید که در سطح کاربری پایه (VIP0) برای میکر و تیکر، ۰.۱ درصد از ارزش کل معامله است.
سفارشی که نقدینگی را به دفتر سفارش ارز دیجیتال اضافه می‌کند تا زمانی که توسط معامله‌گر دیگری خریداری شود، به بازارسازی کمک می‌کند. به عنوان مثال، یک سفارش محدود برای معامله در صرافی معمولاً بلافاصله پر نمی‌شود. تنها زمانی فعال می‌شود که قیمت دارایی‌هایی مانند بیت‌کوین از حد معینی بالاتر یا پایین‌تر بیاید.
بنابراین، تاجری که چنین سفارشی را در بازار ارز دیجیتال ثبت می‌کند، نقدینگی را برای سایر میکرها در بازار ایجاد می‌کند. با قراردادن این سفارش، میکر نقدینگی را به دفترچه سفارش اضافه می‌کند و در مورد این سفارش، به عنوان سازنده برای ارائه گزینه‌های جدید به سایر میکرها نامیده می‌شود.
برای اینکه سفارش، سازنده در نظر گرفته شود، سفارش فروش که توسط سازنده باید انجام شود باید از قیمت بالاتری نسبت به بالاترین سفارش خرید برخوردار باشد، یا معامله‌گر (میکر) باید سفارش خریدی را انجام دهد که قیمت کمتری نسبت به کمترین سفارش فروش دارد.
هزینه‌های سازنده برای سفارش‌ها اغلب کمتر از هزینه‌های دیگر است. صرافی‌ها به منظور جذب نقدینگی به جذب معامله گران در بسترهای خود علاقه دارند. نقدینگی در بورس ارز دیجیتال میزان علاقه بازار را بر اساس تعداد میکرهای فعال و حجم کل معاملات نشان می‌دهد؛ بنابراین هزینه‌های کمتر سازنده باعث ایجاد بازار می‌شود.
نقطه ضعف بودن در نقش یک سازنده بازار این است که اغلب طول می‌کشد تا سازندگان سفارش‌ها خود را پر کنند، یعنی تا زمانی که بازار قیمت محدود شده را تعیین نکند، سفارش آن ثبت نمی‌شود. اگر نقدینگی را فعالیت بورس ارز دیجیتال می‌دانید، می‌توانیم از قیاس استفاده کنیم که سازندگان بازار، معامله گران را در جریان خود نگه می‌دارند درحالی‌که هم زمان به رشد صرافی کمک می‌کنند و تیکرها که با سازندگان در ارتباط همزیستی هستند، دستورات را همان طور که توضیح داده شده است، اجرا می‌کنند.
Takers، از طرف دیگر، اصطلاحی است که برای معامله گران ارز دیجیتال است که به دنبال گزینه‌های معاملاتی هستند. تیکرها می‌توانند بلافاصله یا در اسرع وقت سفارش خود را پر کنند. به یاد داشته باشید که سفارش بازار مبتنی بر فوریت انجام آن است. تیکرها، سفارش‌های خرید یا فروش سفارش‌ها را برای پرکردن سفارش‌های موجود در یک دفترچه سفارش می‌فروشند و هزینه‌های دریافت‌کننده را پس از اجرا پرداخت می‌کنند.
بیایید تصور کنیم که یک معامله سفارش خرید 1 بیت‌کوین (BTC) را انجام می‌دهد و سفارش بازار را برای این معامله تکمیل می‌کند.
سفارش بازار همیشه بلافاصله پر می‌شود. اگر سفارشی به حدی بزرگ باشد که نقدینگی کافی در دفتر سفارش یا اردر بوک در آن زمان وجود نداشته باشد، آن را رد می‌کنند؛ زیرا سفارش بازار فقط می‌تواند به طور کامل پر شده یا رد شود؛ بنابراین اگر نقدینگی کافی در دفترچه سفارش برای پرکردن 1 بیت‌کوین وجود نداشته باشد، سفارش بازار به دلیل نقدشوندگی ناکافی رد می‌شود.
به یاد داشته باشید که سفارش‌ها بازار بدون در نظر گرفتن قیمت فعلی یک دارایی در دسترس هستند؛ بنابراین، تیکر تقریباً بلافاصله سفارش خرید 1 بیت‌کوین را بدون تاخیر انجام می‌دهد و برای راحتی و اجرای سریع ارائه شده توسط صرافی و سازندگان، هزینه دریافت‌کننده (میکر) را کمی بالاتر می‌پردازد.
در اکثر دفاتر سفارش ارز دیجیتال، سفارش‌ها محدود هستند و سفارش‌ها محدود، به مدت طولانی در دفتر سفارش‌ها باقی می‌مانند. همیشه میکر و تیکری برای سفارش کامل وجود دارد. قراردادن یک سفارش محدود با همان قیمتی که در حال حاضر در دفتر سفارش وجود دارد، به عنوان گیرنده پر می‌شود.
تحریف احتمالی قیمت
مخالفان این روش معتقدند که قیمت پیشنهادی که در بازار مشاهده می‌شود. برخی از مخالفان توجه می‌کنند که میکرها با نقدینگی بالا از تخفیف با خرید و فروش سهام در همان قیمت برای سود دهی از اختلاف بین تخفیف‌ها استفاده می‌کنند که این امر به کشف قیمت واقعی دارایی‌ها کمک می‌کند. برخی دیگر معتقدند پرداخت‌های تیر با جذب افرادی که فقط به تخفیف علاقه‌مند هستند و سهام قابل‌توجهی را معامله نمی‌کنند، نقدینگی کاذب ایجاد می‌کند.
مطالعات نشان داده‌اند که کارگزاران بورس به طور مرتب سفارش‌ها مشتریان خود را به بازارهایی ارائه می‌دهند که بهترین پرداخت‌ها را انجام دهند که نتایج بدتری نسبت به زمانی که کارگزاران پرداخت‌ها را در نظر نگرفته بودند، به همراه داشت.
با این حال، سفارش می‌تواند هم هزینه میکر و هم تیکر داشته باشد. مثال معامله‌گر A می‌خواهد یک بیت‌کوین را به مبلغ 10،000 یورو خریداری کند، بنابراین سفارش خرید محدودی را در دفترچه سفارش‌ها قرار می‌دهد و امیدوار است قیمت آن تا 10،000 یورو کاهش یابد تا سفارش وی پر شود. اکنون معامله‌گر دوم B می‌خواهد 2 بیت‌کوین بفروشد. معامله‌گر (میکر) B همچنین سفارش فروش محدودی برای فروش 2 بیت‌کوین در 10000 یورو می‌دهد.
هنگامی که معامله‌گر B سفارش می‌دهد، فوراً با سفارش معامله‌گر A مطابقت می‌کند. میکر A هزینه تولیدکننده را پرداخت می‌کند اما میکر B هزینه تیکر را برای 1 بیت‌کوین که به تازگی فروخته است پرداخت می‌کند. با این حال، از آنجا که فقط 1 مورد از 2 بیت‌کوین فروخته شده است، سفارش میکر دوم B در حال حاضر تنها 50 درصد پر شده است و در دفترچه سفارش به همین صورت باقی می‌ماند. هنگامی که معامله‌گر C در نهایت 50 درصد از بیت‌کوین آن سفارش را خریداری می‌کند، معامله‌گر B بابت مابقی بیت‌کوین که به معامله‌گر C فروخته است، هزینه سازنده پرداخت می‌کند.
سرانجام، برای شفاف‌سازی، میکرها و تیکرها به عنوان انواع سفارش نباید با عبارت بازارسازان اشتباه گرفته شوند. سازندگان بازار به عنوان معامله گران عمل می‌کنند که نقدینگی را در بازار ترویج می‌دهند تا با در اختیار داشتن تعداد زیادی دارایی قابل‌خرید یا فروش در مدت زمان کوتاهی، نقدینگی را در بازار تضمین کنند.
در هر صورت، مبادله ارز دیجیتال در معامله گران به ایجاد نقدینگی و حجم معاملات در بستر خود اهمیت زیادی دارد؛ بنابراین، مبادلات بر این اساس به معامله گران انگیزه می‌دهد. اکنون که با اصول اولیه تجارت ارزهای رمزپایه آشنا شده‌اید، می‌توانید به سراغ تحلیل‌های بیشتر و مقالات پیشرفته‌تر حوزه ارزهای دیجیتال بروید.
در نهایت باید بگوییم که:
مبحث میکرها و تیکرها در ارز دیجیتال از ابتدایی‌ترین مفاهیم است که اگر قصد ورود جدی به این حوزه را دارید، باید آشنایی کامل با مفهوم این دو واژه را به طور کامل درک کنید. در این مقاله تعاریف مهمی از این دو کلمه و کارمزدهای هرکدام در بازار ارزهای دیجیتال را شرح دادیم. یکی دیگر از مواردی که به‌عنوان نکتة پایانی باید در نظر داشته باشید، تعداد میکرها و تیکرها می‌باشد. تعداد آنها یکی از عوامل تأثیرگذار بر معاملات صرافی می‌باشد.
تعداد میکرها و تیکرها در یک صرافی، اعتبار آن را مشخص می‌کنند. مفهوم اعتبار برای صرافی‌ها بسیار اهمیت دارد. همان‌طور که می‌دانید فرایندهای موجود در صرافی‌های ارز دیجیتال، آنلاین می‌باشد در نتیجه اعتبار آنها نقش مهمی در میزان نقدینگی و فعالیتشان دارد؛ بنابراین با توجه به این نکته متوجه شدید که برای فعالیت در یک صرافی باید اعتبار صرافی را بسنجید. دفتر سفارش‌های یک صرافی یا همان اردر بوک بهترین وسیله برای اعتبارسنجی صرافی است.
