امروزه خرید و فروش ارزهای دیجیتال بیش از قبل انجام می‌شود و مردم نیز نسبت به گذشته استقبال بیش‌تری از ارزهای دیجیتال می‌کنند. ارسال یا دریافت یک تراکنش زمان‌بر است. ممکن است برای شماهم پیش آمده‌باشد که برای ارسال و دریافت یک تراکنش ساعت‌ها منتظر بمانید و تنها کاری که از دستتان بر می‌آید سردرگمی و خیره شدن به کیف پول دیجیتالتان باشد تا زمانی که تراکنش انجام گیرد.
اگر نام شناسه تراکنش یا TXID به گوش شما خورده باشد، باید بدانید این شناسه به شما کمک بسیاری می‌کند و شما را از سردرگمی و انتظار رهایی می‌بخشد. شناسه یا آیدی تراکنش، کدی منحصر به فرد است که می‌تواند به شما کمک کند اطلاعات تراکنش خود را بیابید و آن را بررسی کنید. این تراکنش به شما کمک می‌کند تراکنش خود را از میان میلیون‌ها تراکنش انجام شده بیابید.
ما در ادامه قصد داریم به بررسی دقیق مفهوم شناسه تراکنش و نحوه پیگیری آن بپردازیم تا عمده نگرانی‌های شما در رابطه با پیگیری تراکنش انجام داده‌ی خود رفع شود.
هر زمان صحبت از عملیات اینترنتی می‌شود، باید راهی برای پیگیری آن باشد. تفاوتی ندارد این عملیات یک خرید ساده اینترنتی باشد، یا ثبت نام در یک سامانه و یا واریز پول به یک حساب دیگر، شما باید در هر صورت و به هر روشی بتوانید بعد از انجام عملیات شماره یا کدی دریافت کنید و با استفاده از آن عملیات خود را پیگیری کنید. پیگیری تراکنش به این جهت انجام می‌شود که؛ علاوه بر مطمئن شدن از صحت تراکنش اگر مشکلی در تراکنش رخ داد، بتوانید علت آن را بیابید.
جالب است بدانید در دنیای بلاکچین هم شناسه تراکنش به همین روال پیش می‌رود؛ چرا که هر عملیات که در فضای بلاکچین که شامل انتقال ارز از یک کیف پول، تبدیل ارز دیجیتال در صرافی‌های غیر متمرکز و... است، دارای یک تراکنش است.
تراکنش‌هایی که در بستر بلاکچین صورت می‌گیرند همگی شناسه یکتا و منحصر به فرد دارند که از این طریق می‌توان اطلاعات تراکنش و وضعیت آن‌ها که شامل تایید شدن یا نشدن است را بطور کامل مشاهده کرد.
شناسه تراکنش یا TXID یک رشته‌کد منحصربه‌فرد است که از اعداد و حروف بهم ریخته و آشفته تشکیل شده‌است. این رشته کد به هر تراکنش که در بلاکچین انجام می‌شود، اختصاص می‌یابد.
شناسه‌ی بلاکچین در حقیقت از اعمال تابع هش بر روی اطلاعات تراکنش نظیر؛ فرستنده، گیرنده، مبلغ و زمان انجام تراکنش تشکیل می‌شود. به همین جهت این شناسه به نام هش تراکنش نیز شناخته می‌شود. شاید برای شما غیرقابل باور باشد اما اگر تابع هش و هشینگ( هش‌کردن) وجود نداشت امکان استفاده امن از اینترنت فراهم نبود.
هش هر تراکنش ارز دیجیتال، در بلاکچین میزبان همان ارز ذخیره می‌شود و شما می‌توانید با جست‌وجوی شناسه تراکنش خود به اطلاعاتی نظیر مبلغ تراکنش، زمان انجام آن تراکنش، آدرس مبدا و مقصد و همچنین تعداد تایید هایی که این تراکنش دریافت کرده دسترسی یابید.
هش کردن به چه معنا است؟
هش کردن یا هشینگ همان فرایندی است که در آن یک عملگر ریاضی به نام تابع هش داده‌هایی که به آن وارد می‌شود که این داده‌ها، داده‌های ورودی نظیر؛ حروف و اعداد و تصویر و... است، را به خروجی رمزنگاری شده تبدیل می‌کند. به تابع هش تابع درهم‌ساز نیز گفته می‌شود.
به خروجی تابع هش، هش می‌گویند و به این عمل یعنی استفاده از تابع هش برای ایجاد هش، هش کردن یا هشینگ می‌گویند. تابع هش ورودی مورد نظر را می‌گیرد و یک رشته متنی با طول ثابت برای شما به وجود می‌آورد.
فراموش نکنید برای تابع هش استاندارد تفاوتی ندارد که ورودی شما چقدر بزرگ یا کوچک است، چراکه خروجی شما همیشه دارای طول ثابت خواهد بود.
شما زمانی که با تعداد زیادی داده و اطلاعات سروکار داشته‌باشید، می‌توانید به جای رهگیری و ذخیره داده‌های ورودی که می‌توانند بسیار زیاد و بزرگ باشند، تنها هش را ذخیره کنید و آن را پیگیری و ردیابی کنید.
خوب است بدانید استفاده از یک خروجی با طول ثابت موجب افزایش امنیت می‌شود. چراکه زمانی که کسی در تلاش برای رمزگشایی هش است، دیگر نمی‌تواند با دیدن خروجی تشخیص دهد که ورودی به چه شکلی بوده‌است.
احتمالا هنوز با کاربرد صحیح شناسه تراکنش آشنا نشده‌اید پس بهتر است این مفهوم را با مثالی به درستی روشن کنیم. فرض کنید دوست شما یا اقوام یا ... مقداری بیت کوین از کیف پول خود به کیف پول شما منتقل می‌کند، پس از انجام این عملیات بیت کوین‌ها از کیف دوست شما کم می‌شود ولی هنوز بیت کوینی به حساب شما واریز نشده است. احتمالا سردرگم می‌شوید و نمی‌دانید در این شرایط باید چه‌کاری انجام دهید. شناسه تراکنش در اینجا خود را به‌خوبی نشان می‌دهد. چراکه شما می‌توانید از طریق این شناسه اطلاعات مبدا تراکنش، مقصد آن و همچنین وضعیت تایید تراکنش در بلاک چین را بطور کامل مشاهده و بررسی نمایید. در این شرایط ممکن است همه‌چیز صحیح باشد و تراکنش مورد نظر در بلاکچین تایید شده باشد. پس به دنبال مشکل در جای دیگر بگردید. پس به بخش پیگیری و پشتیبانی کیف پول خود پیام دهید و مشکل به وجود آمده را مطرح نمایید، اپراتور پشتیبانی به شما پاسخ می‌دهد و از شما می‌خواهد که شناسه تراکنش خود را برای او ارسال کنید تا بتواند مشکل را بررسی و پیگیری کند.
در نهایت اطلاع از مفهوم و معنای شناسه تراکنش و نحوه استفاده از آن برای کار با ارزهای دیجیتال بسیار لازم و ضروری است.
لازم به ذکر است که انتشار عمومی شناسه تراکنش ارزهای دیجیتال در فضای بلاکچین خوب است بدانید که زمانی که شناسه تراکنش به صورت عمومی در فضای بلاکچین عرضه می‌شود به افراد اجازه می‌دهد تا هم تراکنش‌های شخصی خود و هم تمام تراکنش‌های ارسالی و دریافتی را از تمام آدرس‌های شبکه بصورت عمومی برای همه قابل پیگیری و ردیابی باشد.
هشینگ در ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال برای حفظ بقا و امنیت خود تا حد زیادی به هش کردن وابسته هستند. چراکه عمده عملیات انجام شده در بلاکچین بر مبنای هش کردن انجام می‌پذیرد و دلیل این امر حفظ امنیت ارزهای دیجیتال است.
در ادامه قصد داریم به بررسی نقش هش کردن در ارزهای دیجیتال بپردازیم.
هویت سنجی و امضای دیجیتال
امضای دیجیتال یک فناوری رمزنگاری است که برای تایید صحت و اعتبارسنجی داده‌های دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرد.
امضای دیجیتال همان کدی است که به پیام و یا سندهای موجود در بلاکچین متصل شود.این کد به خوبی بیانگر و اثبات‌گر این است که پیام و سند در طول مسیر خود هیچ دستکاری نشده و تغییری نیافته‌است.
الگوریتم‌های رمزنگاری که در کلید عمومی بکار می‌رود بطور عمومی برای امضا کردن اسناد طولانی مناسب نیستند. چرا که پروتکل‌های امضای دیجیتال به طور معمول کل پیام را رمزنگاری نمی‌کنند بلکه تنها در جهت صرفه‌جویی در زمان به سراغ استفاده از تابع هش می‌روند.
هشینگ از اصلی‌ترین عناصر سیستم امضای دیجیتال است. در حوزه‌ی ارزهای دیجیتال سیستم امضای دیجیتال از سه مرحله‌ی هش‌کردن، امضا کردن و صحت سنجی تشکیل شده‌است.
هش کردن داده‌ها
در امضای ارزهای دیجیتال گام اول این است که اطلاعات را هش یا هشینگ کنید. هشینگ اطلاعات به این صورت است که اطلاعات موردنظر به الگوریتم هش داده می‌شود و مقدار هش به شما داده می‌شود. فراموش نکنید عموما پیام و داده‌های ورودی در هشینگ اطلاعات باهم تفاوت دارند. اما در انتهای این عمل همه‌ی مقادیر هش‌شده به یک الگوریتم خاص، طول یکسان و ثابتی ختم می‌شود.
لازم به ذکر است که هش‌کردن داده‌ها برای ایجاد امضای دیجیتال ضروری نیست، چرا که می‌توان از کلید خصوصی برای امضای دیجیتال نیز می‌توان استفاده کرد.
بدون شک می‌دانید همیشه فعالیت با داده‌هایی که طول ثابت و مشخصی دارند بسیار ساده‌تر از سایر ذادت‌هاست. همچنین این اتفاق می‌تواند در فرایند و عملکرد بلاکچین بسیار اثرگذار باشد و آن را بسیار ساده‌تر می‌کند. پس می‌توان گفت دلیل هش کردن اطلاعات در ارزهای دیجیتال همین امر است.
امضاکردن
زمانی که هش‌کردن اطلاعات پایان یافت، فرستنده پیام باید آن را امضا کند. رمزنگاری کلید عمومی در اینجا معنا می‌یابد.
الگوریتم‌های امضای دیجیتال در انواع مختلفی وجود دارند که هرکدام مکانیزم خاص و منحصربه‌فرد خود را دارند.
امضای پیام هش‌شده کلید خصوصی است. دریافت کننده‌ی پیام هش‌شده می‌تواند آن را به وسیله‌ی کلید عمومی اعتبارسنجی کند. کلید عمومی توسط فرستنده پیام قابل ارایه است.
فراموش نکنید اگر شما در هنگام ایجاد امضا از کلید خصوصی استفاده نکنید، دریافت کننده‌ی پیام هرگز نمی‌تواند در جهت تایید صحت اطلاعات پیام از کلید عمومی استفاده کند.
فراموش نکنید هر دوی کلیدهای عمومی و خصوصی توسط فرستنده پیام ایجاد می‌شوند. اما آنچه با شخص دریافت کننده یا حتی دیگران قابل اشتراک است، تنها کلید عمومی است.
لازم به ذکر است که امضاهای دیجیتال به طور مستقیم با محتوای هر پیام در ارتباط هستند. به همین جهت برخلاف امضاهای دستی که نوع پیام و محتوای یکسانی باید داشته‌باشند، هر پیامی که بصورت دیجیتالی امضا می‌شود، امضای دیجیتالی متفاوت و مخصوصی دارد.
صحت‌سنجی
مخفی و امن نگه‌داشتن کلید خصوصی برای هرکسی ضروری است. اگر شخص دیگری به کلید خصوصی شما دسترسی پیدا کند می‌تواند به راحتی خود را جای شما زده و با تولید امضاهای دیجیتالی مختلف موجب کلاهبرداری و دسترسی به اطلاعات خصوصی و شخصی شما شود.
در رابطه با ارزهای دیجیتال نیز می‌توان اینگونه گفت که هرکس به کلید خصوصی شما دسترسی پیداکند، می‌تواند بدون اجازه‌ی شما از حساب شما کوین برداشت کند.
چگونگی دریافت شناسه تراکنش
زمانی که یک تراکنش به شبکه بلاکچین ارسال می‌شود در همان لحظه شناسه آن ساخته می‌شود و در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.
این شناسه را هم می‌توان در صرافی‌های ارزهای دیجیتال و هم در کیف پول‌های ارز دیجیتال در قسمت تاریخچه تراکنش‌ها مشاهده کرد.
اگر شما تراکنشی از کیف پول خود ارسال کرده‌اید، تنها کافی است به قسمت تاریخچه مراجعه کرده و بر روی تراکنش مورد نظر کلیک کنید تا اطلاعات آن تراکنش بطور کامل برای شما نمایش داده‌شود. این روند تقریبا در تمام کیف پول‌های موجود ارزهای دیجیتال، یکسان است.
ممکن است شما در بازارهای معامله گری خود به صرافی های ارز دیجیتال برای واریز یا برداشت مبالغ مراجعه کنید، در این شرایط شما می‌توانید از همان ص تقی در قسمت تاریخچه اطلاعات تراکنش خود که شامل؛ شناسه تراکنش و دیگر اطلاعات است را مشاهده و دریافت نمایید.
اطلاعات تراکنش‌ها شامل نوع ارز، مبلغ، زمان، مقصد و شناسه تراکنش است.
البته خوب است بدانید که امروزه تمام صرافی‌های متمرکز موجود و در حال فعالیت تمام جزییات تراکنش‌های ورودی و خروجی خود را به حساب کاربران خود ایمیل می‌کنند. در این ایمیل فرستاده شده، شناسه تراکنش نیز قرار دارد. پس به همین دلیل دیگر شما برای دسترسی به شناسه تراکنش خود به دردسر نخواهید افتاد.
کاربردهای شناسه تراکنش
امروزه شناسه تراکنش کاربردهای فراوان و بسیاری دارد. ما در ادامه به معرفی و بررسی دو کاربرد مهم و اساسی آن که شامل پیگیری تراکنش و ردیابی تراکنش است، می‌پردازیم.احتمالا شما فکر می‌کنید این دو کاربرد شبیه به هم هستند اما بدانید تفاوت‌های این دو بسیار زیاد است که در ادامه قطعا متوجه آن‌ها خواهید شد.
پیگیری تراکنش‌ها
پیگیری تراکنش یافتن پاسخ برای سوال‌هایی نظیر موارد زیر است؛
تراکنش با موفقیت انجام شد؟
تراکنش تأییدیه‌های لازم و ضروری را به دست آورده‌است؟
دلیل انجام نشدن تراکنش چه چیزی می‌باشد؟
آدرس مقصد وارد شده برای تراکنش صحیح است؟
چرا مبلغ تراکنش از کیف پول مبدا کم‌شده اما هنوز به کیف پول مقصد واریز نشده‌است؟
من ارزدیجیتال را از صرافی خریده‌ام، با این وجود چرا هنوز به حسابم واریز نشده‌است؟
اگر در هنگام کار با ارزهای دیجیتال به سوالات بالا برخورد کرده‌اید، پیگیری تراکنش انجام‌شده ضروری و لازم است.
پیش از پیگیری تراکنش داشتن شناسه تراکنش ضروری است. اگر خود شما تراکنش را ارسال کرده‌اید، می‌توانید شناسه تراکنش را از کیف پول خود دریافت نمایید. اما اگر شما دریافت کننده تراکنش هستید باید شناسه تراکنش را از ارسال کننده تراکنش که می‌تواند دوست شما، طرف دیگر معامله یا یک صرافی ارز دیجیتال باشد، دریافت کنید.
حال می‌توانید با جست‌وجوی شناسه تراکنش در سابقه انجام تراکنش‌های بلاکچین، جزییات تراکنش موردنظر را مشاهده کرده و در صورت بروز خطا علت آن را بیابید.
در ادامه قصد داریم به رایج‌ترین مسائل و مشکلاتی که در تراکنش‌های بلاکچین وجود دارد بپردازیم.
کارمزد تعیین شده برای تراکنش کافی نیست
اگر زمان زیادی از انجام تراکنش شما گذشته و هنوز تایید نشده‌است، ممکن‌است کارمزدی که شما برای تراکنش در شبکه تعیین کرده‌اید کافی نیست. در این شرایط دو راه پیش‌روی شما است؛ در حالت اول می‌توانید منتظر بمانید تا بالاخره تراکنش شما تأیید شود و راه دوم این است که اگر انجام تراکنش شما باید سریع‌تر انجام بگیرید، به سراغ روش‌های بعد و جایگزینی کارمزد تراکنش بروید و کارمزد بالاتری انتخاب نمایید.
موجودی کیف پول شما برای پرداخت کارمزد کافی نیست
اگر تراکنش شما در لیست تراکنش‌های بلاکچین ناموفق شده اعلام شده باشد، ممکن است مشکل در پرداخت نشدن کارمزد باشد. این شرایط به این معنا است که برخلاف شرایط قبل کارمزدی که شما برای تراکنش موردنظر انتخاب کرده‌اید، کافی است. اما کیف پول شما موجودی کافی برای پرداخت این کارمزد را ندارد. در این شرایط مبلغ تراکنش از موجودی شما کسر نشده و شما می‌توانید پس از افزایش موجودی، تراکنش را مجدد تکرار نمایید.
خطای کاربر
در تراکنش ارزهای دیجیتال خطای کاربران نیز سهم بزرگی در عدم موفقیت آن‌ها دارند. برای نمونه یکی از این خطاها وارد کردن آدرس اشتباه برای انجام تراکنش است. اگر تراکنش شما به مقصد نرسیده و از کارمزد کافی آن مطمئن هستید، با استفاده از شناسه تراکنش خود، بار دیگر آدرس مقصد را چک کرده و از درست بودن آن مطمئن شوید.
خطای کیف پول
امروزه عمده‌ی کیف پول‌های موجود ارزهای دیجیتال سرشار از اشکال و مشکلات فراوان است.یکی از عمده‌ترین و رایج‌ترین مشکلات در کیف پول‌های چند ارزی، دیرکرد و تاخیر تراکنش‌های جدید و اعمال این تغییر بر موجودی کیف پول شما است.
برای مثال شما از صرافی ارزی را خریداری می‌نمایید و با پیگیری شناسه تراکنش متوجه می‌شوید که تراکنش شما به سرعت تایید می‌شود. اما موجودی کیف پول شما با ساعت‌ها تاخیر به‌روز می‌شود. این اتفاق را شما بارها تجربه کرده‌اید، درست مانند زمانی که پیام واریز بانک با تاخیر به دستتان می‌رسد.
شما می‌توانید برای رفع موقت این مشکل با پشتیبانی کیف پول خود تماس بگیرید و برای رفع دایم این مشکل ضروری است به سراغ کیف پول‌های بهتر و معتبر تری بروید.
گاهی زیادی عجله می‌کنید
یک مسئله و مشکل رایج در رابطه با تراکنش ارزهای دیجیتال این است که گاهی کاربران برای نهایی‌شدن تراکنش خود عجله‌‌ی بسیار می‌کنند.
هر تراکنش با توجه به اینکه در کدام بلاکچین انجام می‌شود، به تعداد مشخصی تایید احتیاج دارد و برای به‌دست آوردن این تأییدیه‌ها زمان متفاوتی نیاز دارد.
برای اطلاع از تعداد تأییدیه‌های هر تراکنش در بلاکچین شما می‌توانید شناسه تراکنش موردنظر را در اکسپلور بلاکچین جست‌وجو کنید و وضعیت تراکنش ارز دیجیتال خود را مشاهده نمایید.
ردیابی تراکنش‌ها
شما با استفاده از شناسه تراکنش و جست‌وجوی آن در اکسپلور بلاکچین می‌توانید به اطلاعات خیلی فراتر و گسترده‌تری دست یابید.از این اطلاعات می‌توان به ارزش تراکنش، آدرس مبدا و مقصد تراکنش، زمان انجام تراکنش و... دست یابید.
پس ضروری نیست یک تراکنش لزوما متعلق به خود شما باشد، چراکه می‌توان به سادگی هر تراکنش که شناسه آن مشخص باشد را ردیابی کرد و به ریز جزییات آن دست پیداکرد. یکی از نمودهای آشکار ماهیت شفاف بلاکچین، همین است.
معرفی بهترین اکسپلورهای بلاکچین
هر شبکه بلاکچین دارای کاوشگر تخصصی است. این کاوشگر برای هر شبکه منحصربه‌فرد و مخصوص است. اما برخی از کاوشگرها هستند که می‌توانند از چندین شبکه‌ی بلاکچین بطور همزمان پشتیبانی کنند و تراکنش‌های انجام‌شده در آن‌ها را نشان‌دهند.
یکی از معروف‌ترین کاوشگرهای بلاکچین، اکسپلور عمومی بلاکچین است. این اکسپلور در حال حاضر از ۱۷ شبکه بلاکچین پشتیبانی می‌کند. از دیگر اکسپلورهای عمومی می‌توان به Tokenview و... اشاره‌کرد.
شما می‌توانید اکسپلورهای منحصر و خاص هر بلاکچین را با یک جست‌وجوی ساده در اینترنت پیدا و از آن‌ها استفاده کنید.
در آخر
دنیای غیرمتمرکز و پرهیاهوی ارزهای دیجیتال با سیستم بانکداری و مالی در حال حاضر تفاوت‌های بسیاری دارد. در این دنیا هیچ بانک و موسسه مالی مسئولیت نگهداری و محافظت از سرمایهی شما که شامل ارزهای دیجیتال است را برعهده ندارد. شما خودتان بطور مستقیم مسئولیت از بین رفتن یا سود سرمایهی خود خواهید بود.
پس ضروری است اطلاعات کافی و لازم و ابزارهای ضروری را در همه حوزه‌های ارزهای دیجیتال را بدست آورید. یکی از ضروری‌ترین ابزارها در این سیستم پیگیری تراکنش‌ها و رصد دارایی‌های خود است.
ما در مطالب فوق تلاش کردیم شما را با مفهوم کلی شناسه تراکنش و چگونگی استفاده از آن آشنا کنیم.
در نهایت بدون شک تا به حال متوجه شده‌اید که امروزه ایمن‌ترین راه برای پیگیری تراکنش ها و همچنین اطمینان از تایید آن‌ها بهره‌گیری از شناسه تراکنش است. شما می‌توانید این تراکنش را در اکسپلورهای موجود بلاکچین پیگیری نمایید. این اکسپلورها به دو صورت اختصاصی و عمومی وجود دارند.
شما با استفاده از شناسه تراکنش به‌سادگی قادر خواهید بود هر چالشی که در مسیر تراکنش‌های بلاکچین روی می‌دهد، را حل کنید.
