اگر با معاملات ارزهای دیجیتال و بیتکوین آشنایی داشته باشید، احتمالاً نام آربیتراژ را شنیدهاید. به طور کلی آربیتراژ فرآیند خرید و فروش یک کالا به طور همزمان در پلتفرمها، صرافیها یا بازارهای جداگانه به منظور سود بردن از تفاوت قیمت است. همین امر را میتوان تنها با کمی تفاوت در مقایسه با آربیتراژ بازارهای سنتی، در مورد بازار رمزارزها نیز اعمال کرد.
به بیان دیگر، آربیتراژ کریپتو، فرآیندی است که در آن معاملهگران، ارزهای دیجیتال را بر اساس اختلاف قیمت بین صرافیهای ارز دیجیتال معامله میکنند. آنها ممکن است ارز دیجیتال را با قیمت کمتری در یک صرافی خریداری کنند و در صرافی دیگر آن را با قیمت بالاتری بفروشند و در این فرآیند سود ببرند. بیایید با ذکر یک مثال این فرآیند را بررسی کنیم.
تصور کنید که قیمت یک بیت کوین در صرافی «الف» 8000 دلار و قیمت در صرافی «ب» 8500 دلار باشد. در نتیجه تفاوت قیمت 500 دلار خواهد بود. فرض کنید شخصی 50 بیت کوین از صرافی «الف» را به قیمت 8000 دلار خریداری کرده و سپس آنها را به قیمت 8500 دلار در صرافی «ب» به فروش میرساند.
400,000 = 50 * 8000 <---- معامله اول
425,000 = 50 * 8500 <---- معامله دوم
در نتیجه معاملهگر از انجام این معملات 25000 دلار سود کسب خواهد کرد.
مراحل بالا فرآیندی ساده به نظر میرسد. تنها مشکل در وهله اول داشتن سرمایه کافی برای خرید مقدار زیادی بیتکوین از صرافی «الف» است. در ظاهر هیچ ریسکی وجود ندارد و تنها با استفاده از تفاوت قیمت در صرفیهای مختلف، سود حاصل میشود. با این حال اگر عمیقتر به قضیه نگاه کنیم، متوجه ریسکهای دست یابی به یک آربیتراژ موفق خواهیم شد. به ویژه با توجه به اینکه بازارهای رمزنگاری تا حد زیادی غیرقابل پیشبینی هستند و نوسانات شدیدی را در خود دارند.
در ادامه نکاتی را مطرح میکنیم که در نظر گرفتن آنها برای انجام معاملات آربیتراژی ضروری هستند. ابتدا بیایید با اصول اولیه شروع کنیم و برخی از رایجترین روشهای آربیتراژ را با هم بررسی کنیم.
روشهای آربیتراژ
1. آربیتراژ فضایی (Spatial arbitrage)
این سادهترین و اساسیترین شکل آربیتراژ است که در آن معاملهگران بهمنظور سود بردن از اختلاف قیمتهای موجود در بازار، ارزهای دیجیتال را همزمان در دو صرافی خرید و فروش میکنند. معاملهگری رمزارزی را از یک صرافی با قیمت کمتر خریداری کرده و سپس آن را بلافاصله در صرافی دوم با قیمت بالاتری به فروش میرساند.
2. آربیتراژ مثلثی (Triangular arbitrage)
معاملهگران از آربیتراژ مثلثی برای کسب سود از سه رمزارز، با استفاده از تفاوت قیمتها استفاده میکنند. برای مثال، یک معاملهگر ممکن است بیتکوین را با اتر مبادله کند، سپس اتر را به لایتکوین تبدیل کرده و مجددا لایتکوین را به بیت کوین بازگرداند. اگر قیمت لایت کوین و اتر مطلوب باشد، میتوانید بیتکوین بیشتری به دست بیاورید.
3. آربیتراژ فلش وام (Flash-loan arbitrage)
وامهای فلش (وامهای فوری) و آربیتراژهای وامهای فلش، این روزها طرفداران بساری پیدا کرده است و یکی از مهمترین پیشرفتها در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به حساب میآید. برخلاف سیستمهای بانکداری سنتی که ثبت درخواست وام و دریافت تاییدیه زمان زیادی میبرد، وامهای فوری به مشتریان این امکان را میدهند که به هر میزانی که نیاز داشته باشند وام دریافت کنند. آن هم بدون نیاز به وثیقه یا چکهای اعتباری. در نتیجه، وامهای فوری به معاملهگران این امکان را میدهد که سریعتر پول قرض کنند. سپس از چندین صرافی غیرمتمرکز استفاده کرده و به سرعت ارزها را به یک دیگر تبدیل کرده و انتقال بدهند.
خطرات آربیتراژ
اگرچه پتانسیل بسیار زیادی برای کسب درآمد هنگفت از طریق آربیتراژ کریپتو وجود دارد، اما داشتن تخصص و دانش کافی برای انجام این معاملات بسیار ضروری است. مبتدیان و سرمایهگذاران جدید اغلب به وسیله فرآیند ساده آربیتراژ کریپتو فریب می خورند. بدین صورت که تصور میکنند رمزارز را از یک صرافی خریداری کرده و سپس آن را برای کسب سود با ریسک بسیار کم در صرافی دیگری به فروش میرسانند. آنها به ریسکهای که این کار برایشان به همراه دارد توجه نمیکنند. در اینجا ریسکهای مهمی که قبل از درگیر شدن با آربیتراژ باید در نظر گرفت را مورد بررسی قرار میدهیم.
کارمزدهای سنگین معامله و برداشت
اکثر صرافیها هم برای معامله و هم برای برداشت هزینههای گزافی دریافت میکنند. در نتیجه، حتی اگر موفق به انجام یک آربیتراژ موفق شده و کسب سود کنید، مقدار قابل توجهی از آن سود توسط صرافیها به عنوان کارمزد گرفته میشود. با این حال، اگر معاملهگران به خوبی تحقیق کرده و درک عمیقتری از ساختار کارمزد معاملات در صرافیهای مختلف کسب کنند، میتوانند این ریسک را به راحتی کاهش دهند.
نوسانات بازار
بازار کریپتو بسیار پر نوسان است. نوسانات بازار یک خطر بزرگ برای آربیتراژ کریپتو محسوب میشود. ممکن است شما ارز دیجیتال را با قیمت پایینتری از یک صرافی خریداری کرده باشید، اما زمانی که وجوه خود را به صرافی دیگر ارسال میکنید، قیمتها پایینتر آمده باشد. این مسئله میتواند منجر به ضررهای عمده برای معاملهگران شود.
زمان سنجی
درست مانند نوسانات بازار، زمانبندی نیز در آربیتراژ کریپتو بسیار مهم است. زیرا نوسانات قیمت در یک چشم به هم زدن رخ میدهد. اگر بلافاصله بیتکوینی را که خریدهاید با نرخ بیشتر در صرافی مقصد نفروشید یا اگر تراکنش شما زمان زیادی برای پردازش نیاز داشته باشد، ممکن است در نهایت به جای کسب سود متضرر شوید. از این رو، قبل از انجام هر گونه معامله آربیتراژ، در مورد زمان تراکنش و پردازش شبکههای مختلف در صرافیهای مختلف تحقیق کنید.
اسامی مشابه
تعداد زیادی از معاملهگران تازهکار و بعضا افراد با تجربهتر، طعمه همین نامهای مشابه شدهاند. با وجود بیش از هزار رمزارز در بازارها و صرافیهای ارز دیجیتال، احتمال اینکه برخی از این پروژهها با نام یا نماد مشابه ظاهر شوند بسیار زیاد است. در نتیجه اگر دچار اشتباه شده و داراییهای خود را به آدرس کیف پول اشتباه ارسال کنید، تمام سرمایه خود را از دست خواهید داد. در اینجا چند نمونه از ارزهای دیجیتال با نامهای مشابه آورده شده است:
Cashcoin (CASH) و Cash Poker Pro (CASH)
Bitcoin Scrypt (BTCS) و Bitcoin Silver (BTCS)
ArcticCoin (ARC) و Arcade Token (ARC)
LiteBitcoin (LBTC) و Lightning Bit (LBTC)
مقایسه قیمتها و حجم ارزهای دیجیتال انتخابی شما در چندین صرافی، سادهترین روش برای مقابله با این موضوع است. اگر تفاوت قیمت به طرز مضحکی زیاد باشد، به احتمال زیاد واقعی نیست. میتوانید با بررسی لوگوهای ارزهای دیجیتال در صرافیهای مختلف، ارزها را دقیقتر مقایسه کنید و ببینید آیا مطابقت دارند یا خیر.
وضعیت کیف پول
کیف پولهای مورد استفاده در صرافیها برای بسیاری از ارزهای جدید اغلب غیرفعال، ناموجود و در حال تعمیر و نگهداری هستند و یا بر روی شبکه و بلاکچینهای مختلفی بین دو صرافی وجود دارند. برای مثال شما نمیتوانید تتر موجود در شبکه اتریوم را به کیف پولی از تتر در شبکه ترون منتقل کنید. حال فرض کنید صرافی «الف» از تتر بر روی شبکه اتریوم پشتیبانی کرده و صرافی «ب» از تتر بر روی شبکه ترون. در این صورت شما قادر نخواهید بود که تترهای مورد نظر را بین این دو صرافی جابه جا کنید. اگر کیف پول شما مشکلات گفته شده را داشته باشد، نمیتوانید داراییهای خود را در زمان انجام آربیتراژ انتقال دهید و در نهایت به احتمال زیاد ضرر خواهید کرد. در نتیجه، بهترین کار این است که مطمئن شوید کیف پولهای شما در تمام صرافیهایی که در آن معامله میکنید به درستی کار کرده و در دسترس هستند.
نتیجه
آربیتراژ اکنون علاوه بر سرمایهگذاران عادی، در میان موسسات مالی و سازمانهای سرمایهگذاری نیز مورد توجه است. شکی نیست که آربیتراژ کریپتو یک روش عالی برای کسب سود است، اما به شرطی که ریسکهای موجود را در نظر گرفته و بهترین روش را برای آن به کار بگیرید.