آینده چیزی نیست که ما وارد آن شویم. آینده در واقع چیزی است که ما آن را خلق می‌کنیم. همه این توانایی را دارند که دنیای اطراف خود را تغییر دهند. بسیاری از افراد کوچک، از مکان‌های کوچک، با انجام کارهای کوچک می‌توانند دنیا را تغییر دهند. هر رای مهم خواهد بود. هر شهروندی مسئولیت رای دادن دارد و هر رای به آینده یک کشور کمک می‌کند. هر انتخاباتی پیامدهایی دارد و نحوه گزینش یک فرد برای رای دادن بر نحوه زندگی و عملکرد جامعه تاثیر می‌گذارد.
شاید این صحبت‌های به ظاهر جذاب، برای جامعه ما کمی ناملموس باشد اما قطعا یکی از دغدغه‌های جامعه جهانی است. چرا که دموکراسی به مردم این امکان را می‌دهد که در آینده کشور خود نقش داشته باشند. نظام دموکراتیک اساس و پایه نحوه عملکرد جامعه است. اما چگونه باید مطمئن بود که آرای افراد واقعاً در نظر گرفته شده و دستکاری نشده‌اند؟
در حال حاضر، ما مجبوریم به دولت‌ها اعتماد کنیم که این روند، ساده، شفاف و همچنین اخلاقی باقی می‌ماند. اما اگر افرادی که مسئول حفظ شفافیت هستند فاسد باشند، چه اتفاقی می‌افتد؟
مردم به امنیت، شفافیت، عادلانه بودن و درستی فرآیند سیستم رای گیری کنونی و نحوه عملکرد سیستم انتخاباتی ایمان ندارند. علاوه بر اینها اکنون مشکل تجمع افراد برای رای دادن و خطر ابتلا به ویروس کرونا را هم باید افزود. از طرفی ثابت شده است که سیستم رای گیری پستی، هم ناکارآمد است و هم زمان انجام کل فرآیند انتخابات را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. شهروندانی هستند که به وسایل حمل و نقل دسترسی ندارند. افرادی که نمی‌توانند پای صندوق‌های رای حاضر شوند. افرادی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند یا در حال حاضر در ارتش کشور خدمت می‌کنند. حق رای دادن از آنها سلب شده و رای گیری حضوری در دسترس آنها نبوده است. آیا آنها نباید حق رای داشته باشند و صدایشان شنیده شود؟
علاوه بر این، در روش شمارش آرا با دست، هم حاشیه خطای انسانی زیادی وجود داشته و هم روند شمارش آراء را بسیار کند و طولانی خواهد بود. در حالی که برای اطمینان از اینکه نتایج تا حد امکان دقیق هستند، اغلب باید تعداد زیادی از رای‌ها را بازشماری کرد.
از طرفی پلتفرم‌های رای‌گیری آنلاین با این خطر مواجه هستند که هویت و رای کاربران فاش و یا حتی دست کاری بشود که این مسئله یکی از مهمترین ویژگی‌های رای‌گیری در یک ساختار دموکراتیک است. یعنی در امان ماندن اطلاعات رای‌دهندگان. با رای دادن آنلاین، چه چیزی مانع از دستکاری دولت‌ها در این آرا یا هک شدن پلتفرم‌ها می‌شود؟
یک هک ساده می‌تواند برای همیشه آینده یک کشور را تحت تاثیر قرار دهد. حالا تصور کنید بتوان سیستمی طراحی کرد که کارایی، دقت و سرعت را برای فرآیندهای رای گیری به ارمغان بیاورد. سیستمی که امکان دسترسی را برای همه فراهم می‌کند. بدون خطر دستکاری و در عین حال از هویت کسانی که رای می‌دهند نیز محافظت می‌کند. یک رویا به نظر می‌رسد، اینطور نیست؟ آیا امکان دارد چنین سیستمی وجود داشته باشد؟
پاسخ بلاکچین است
یکی از بزرگترین دغدغه‌های کاربران در استفاده از سیستم‌های الکترونیکی رای دهی، متمرکز بودن نهاد نظارتی می‌باشد. در واقع در این نوع از رای گیری‌ها، تمامی آرا برای یک ساختار متمرکز ارسال شده و لاجرم باید به اشخاص یا سیستم ثالثی اعتماد کرد و همواره این شک برای رای دهندگان وجود خواهد داشت که رای آنها در نتایج انتخابات نادیده گرفته شده و یا تغییر یافته است.
در بلاکچین و بطور عام دفتر کل توزیع شده، عدم نیاز به شخص ثالث مورد اعتماد، یا همان مدیریت غیرمتمرکز وجود دارد. در واقع ساختار فناوری دفترکل توزیع شده به گونه ای است که برای عملکرد خود نیاز به نهاد مدیریتی و شخص ثالث مورد اعتماد ندارد. تمامی ضوابط و قوانین را می‌توان در قالب قرارداد هوشمند و اطلاعات ذخیره شده و غیرقابل دستکاری در شبکه تعریف کرد.
به کارگیری فناوری دفترکل توزیع شده (DLT) در سیستم‌های رای گیری باعث می‌شود این فرآیند به صورت غیرمتمرکز انجام گردد. برخی از مشکلات ذکر شده در خصوص سیستم‌های متمرکز از جمله امکان دستکاری آراء و عدم شفافیت در فرآیند رای گیری تا حد قابل ملاحظه‌ای بر طرف می‌شود. مزیت اصلی استفاده از این روش، با توجه به ماهیت غیرمتمرکز دفتر کل توزیع شده، مشاهده اجرای مراحل مختلف رای گیری توسط کلیه کاربران است. ناظران هم می‌توانند صحت هر یک از آرا و تمامیت فرایند رای گیری را آزموده و تایید کنند. تمامی اطلاعات رای گیری به جای ذخیره شدن بر روی سرورهای انحصاری یک برگزارکننده، به صورت توزیع شده در اختیار تمامی سرویس دهنده‌های شبکه قرار داده می‌شود. در نهایت تمامی این اطلاعات در دسترس کلیه کاربران خواهد بود؛ لذا به دلیل نظارت عمومی کلیه ذینفعان بر فرآیند برگزاری و همچنین غیرقابل تغییر بودن داد‌‌ها بر روی دفتر کل توزیع شده، احتمال نفوذ، تخریب، مخدوش کردن و دستکاری داده‌ها به کلی از میان برداشته می‌شود.
با استفاده از فناوری دفترکل توزیع شده می‌توان به نتایج انتخابات الکترونیکی اطمینان کامل داشت. به بیان دیگر اطمینان به نتایج انتخابات نه به سبب اعتماد به شخص ثالث خاص، بلکه مبتنی بر ساختار ذاتی فناوری دفترکل توزیع شده و غیرمتمرکز بودن آن است. با استفاده از فناوری بلاکچین، ما می‌توانیم قدرت دموکراسی را غیر متمرکز کنیم؛ با رأی دادن از طریق برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) که سهولت، دسترسی و امنیت را برای ما تضمین می‌کنند.
اکثر سیستم‌های فعلی ما بر روی شبکه‌های متمرکز هستند. یعنی یک گره کنترل مرکزی وجود دارد که تمام گره‌های دیگر را به هم متصل می‌کند. چنین شبکه‌ای دارای یک نقطه شکست است و آسیب‌پذیری بالایی برای از کار افتادن در صورت بروز یک هک در قلب شبکه را دارد.
سیستم رای گیری بر روی شبکه اتریوم
بلاکچین اتریوم اجازه می‌دهد تا کدهای برنامه نویسی در بستر ماشین مجازی اتریوم بر روی بلاکچین پیاده‌سازی شوند. کدها بر روی شبکه اتریوم تحت عنوان قراردادهای هوشمند قابل اجرا هستند. قرارداد هوشمند جایی است که تمام منطق تجاری و کاربردی یک برنامه در آن قرار دارد. در واقع پیاده‌سازی بخش غیرمتمرکز یک اپلیکیشن به وسیله قراردادهای هوشمند تحقق می‌یابد. وظیفه قرارداد هوشمند خواندن و نوشتن داده‌ها بر روی بلاکچین در حین اجرای کدها است. این قراردادهای هوشنمد به زبان Solidity که مشابه جاوا اسکریپت است نوشته می‌شوند. قراردادهای هوشمند بیانگر و نشان‌دهنده شرط‌ها و توافقاتی هستند که باید برآورده شوند. برای مثال در مورد سیستم رای گیری توافقات زیر را در نظر بگیرید:
1) هر رای مهم بوده و شمارش خواهد شد.
2) هر کاربر فقط یک بار می‌تواند رای دهد.
3) نامزدی که بیشترین رای را کسب کند برنده خواهد شد.
این سیستم رای گیری، در قالب چندین قرارداد هوشمند (از پسوند sol. برای نمایش فایل‌های قرار داد هوشمند در زبان Solidity استفاده می‌شود) بر روی شبکه اتریوم قرار خواهند گرفت. ما از شبکه اتریوم استفاده می‌کنیم زیرا برای اجرا و مدیریت قراردادهای هوشمند توسعه یافته است. در غیر این صورت باید دردسر ساختن یک بلاکچین با چنین قابلیت‌هایی را به جان بخریم.
برای قرار دادن قراردادهای هوشمند از gas (اصطلاح شبکه اتریوم برای کارمزد شبکه) برای انجام تراکنش‌ها استفاده می‌شود. gas در واقع مقدار کمی از Ether(ارز شبکه اتریوم) است. این کارمزدها برای این هستند که از سوء استفاده کاربران از سیستم (با استقرار حلقه‌های بی‌پایان) جلوگیری کنند.
نتیجه‌گیری
شکی باقی نمانده که با ورود بلاکچین به حوزه‌های مختلف تکنولوژی، شاهد تحولی شگرف در آینده خواهیم بود. سیستم رای گیری هم از این امر بی‌بهره نمانده. رای گیری بر بستر بلاکچین می‌تواند منافع مهمی داشته باشد: شفافیت در پروسه رای گیری، ارتقای امنیت و کاهش منابع و هزینه‌هایی که حضور فیزیکی به سیستم سنتی تحمیل می‌کند. این آینده‌ای است که بلاکچین برای بهینه کردن و برقراری عدالت در سیستم رای گیری پیش روی ما ترسیم می‌کند.
