کد بورسی با نام کد سهامداری نیز شناخته میشود و کسی که دارای کدبورسی است میتواند از طریق نرم افزار معاملات آنلاین که کارگزاری در اختیار وی میگذارد نسبت به خرید و فروش سهام اقدام کند.
بله، وجود کد بورسی یکی از الزامات برای سرمایه گذاری در بورس و خرید اوراق بهادار از بازار سرمایه است.
شاید شما تصور کنید چون خرید و فروش اوراق بهادار بصورت آنلاین انجام میشود و کارگزار دخالت مستقیمی در آن ندارد، نیازی نیز به کد بورسی نیست ولی در هر حال این کارگزار است که واسطه بین شما و بازار سرمایه است و داشتن یک کد بورسی به منزله داشتن یک حساب معاملاتی نزد کارگزار نیز هست.
این قوانین صرفا مخصوص ایران نیست، در کشورهای خارجی نیز افراد برای خرید و فروش اوراق بهادار باید به کارگزاران مراجعه کنند.
با اینترنتی شدن بسیاری از کارها، امکان درخواست صدور کدبورسی بصورت اینترنتی نیز وجود دارد. در انتهای مطلب لینک ثبت درخواست وجود دارد.
کارگزاریهای بورس اوراق بهادار تهران، مسئول صدور کد بورسی و ارائه خدمات خرید و فروش سهام و اوراق بهادار هستند.
نزدیک 100 شرکت کارگزاری در حال حاضر در ایران فعال است ولی فقط تعداد کمی از آنها خدمات مفید، قابل توجه و مناسبی ارائه میدهند.
مفید بودن خدمات کارگزاری یعنی اینکه کارگزار حتی به مشتریانی که سرمایه کمی برای معامله در بورس دارند احترام بگذارد و خدمات مناسبی ارائه دهد، کارگزار نرم افزار به روز داشته باشد، اعتبار معاملاتی و حتی تخفیف اختصاص دهد.
لیست کارگزاران را در این صفحه میتوانید ببینید
بهترین کارگزاری بورس را چگونه انتخاب کنید
کد بورسی از لحاظ ساختار یک شناسه واحد است که از تعداد حرف و عدد تشکیل میشود.
اشخاص حقیقی و حقوقی در سامانه اطلاعاتی بورس به وسیله این کد شناسایی میشود، بنابراین این کد چند رقمی شبیه کد ملی است و هر شخص فقط میتواند یک کد بورسی داشته باشد.
کد معاملاتی اشخاص حقیقی به صورت حروف ابتدایی نام خانوادگی وی و عدد درکنار آن تعریف میشود. برای مثال برای شخصی با نام خانوادگی “بهرامی” کدی شبیه به ” بهر04548” یا ” بهر12322″ خواهد بود.
البته به تازگی مشاهده شده در کدبورسیهای جدید، حروف ابتدای نام خانوادگی وجود ندارد.
فرایند افتتاح حساب و صدور کد بورسی در بیشتر کارگزاریها فقط از طریق شعب کارگزاری در شهرهای مختلف انجام میشود.
ولی برخی از کارگزاریها خدماتی را فراهم کردهاند که اشخاص میتوانند بصورت غیر حضوری نیز کد بورسی دریافت کنند.
راهنمای چگونه کد بورسی بگیریم ؟را اینجا بخوانید
مدارک لازم برای دریافت کد بورسی (اشخاص حقیقی)
اصل و تصویر شناسنامه از صفحه اول و صفحه توضیحات
اصل و تصویر رو و پشت کارت ملی
شماره حساب بانکی و شماره شبای آن
تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقیقی
آخرین مدرک تحصیلی (برای دسترسی به معاملات آنلاین دارا بودن حداقل دیپلم و 18 سال سن لازم است)
تکمیل فرم درخواست کد معاملات آنلاین
مدارک لازم برای دریافت کد بورسی (اشخاص حقوقی)
تصویر روزنامه رسمی آگهی تاسیس
تصویر روزنامه رسمی
آگهی کلیه تغییرات
تصویر اساسنامه
کپی شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت مدیره
تکمیل فرم تعهدنامه
تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقوقی
نام کاربری و پسوورد معاملات برخط یا آنلاین پس از اخذ کد بورسی با ایمیل و پیامک برای شما ارسال میشود.
با این نام کاربری فرد مجاز به انجام معاملات به صورت مستقیم و آنلاین خواهد بود و نیاز به ثبت سفارش حضوری نخواهد داشت.
در واقع هیچ تفاوتی وجود ندارد، منظور از کد آنلاین، کد بورسی آنلاین است که شخص با دارا بودن آن بصورت مستقیم به سامانه معاملات آنلاین وارد میشود و میتواند سفارشات خرید و فروش اوراق بهادار را بصورت مستقیم ارسال کند.
به دلیل اینکه برخی از افراد دارای مدرک دیپلم نیستند، فقط کد بورسی برای آنها صادر میشود و فقط میتوانند بصورت تلفنی یا حضوری سفارش خودشان را به کارگزار بدهند.
به کد بورسی، کدسهامداری و کدمعاملاتی نیز گفته میشود. بنابراین تصور نکنید این اصطلاحات مربوط به یک کد دیگر است.
اما اشتباهی که برخی مرتکب میشوند این است که تصور میکنند کد اقتصادی، همان کدبورسی است.
کد اقتصادی ربطی به بورس ندارد. هر شرکت نیاز به یک کد اقتصادی دارد. این کد برای مشخص شدن عملکرد یک شرکت (خرید – فروش – خدمات) در قراردادها و فاکتورها ارائه میشود. اخذ این کد برای شرکتها اجباری است.
بعد از تکمیل مشخصات نزد کارگزاری، برای افراد کدبورسی صادر میشود (لینک روش صدور در آخرین همین مطلب است).
بعد از اینکه کدبورسی صادر شد و کارگزاری یک حساب برای شما ایجاد کرد، مشخصات ورود به سایت معاملات برای شما پیامک یا ایمیل میشود.
این مشخصات ورود، کد بورسی شما نیست و صرفا یک نام کاربری و رمز عبور است تا بتوانید از طریق سیستم معاملاتی کارگزار، اقدام به خرید و فروش سهام کنید.
بنابراین کدبورسی را با این مشخصات اشتباه نگیرید.
در واقع برای معاملات آنلاین، کدبورسی شما که شامل چند حرف و چندعدد است را نیازی نیست در جای خاصی وارد کنید.
خیر، با همان کد معاملاتی بورسی میتوانید در بازارهای فرابورس نیز اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار کنید.
اوراقی مانند اوراق تسهیلات مسکن نیز با همین کد خریداری میشود.
تفاوت بین بورس و فرابورس این است که شرایط پذیرش شرکتها در این دو بازار با هم متفاوت است، بنابراین از دید ما سرمایه گذاران، تفاوت چندانی بین دو بازار وجود ندارد.
معاملات سهام شرکتهای فرابورسی و بورسی در سایت tsetmc.com قابل مشاهده است.
بله، خرید این اوراق با دارا بودن کدبورسی امکان پذیر است.
ممکن است شما قصدی برای خرید سهام نداشته باشید و صرفا بخوانید اوراق با درآمد ثابت را خریداری کنید.
با کدبورسی میتوانید همه نمادهایی که در سایت Tsetmc.com معامله میشوند را خرید و فروش کنید. چه نماد بورسی باشد، چه فرابورس و چه انواع اوراق بهادار دیگر.
بستگی دارد بخواهید چه صندوقی را خریداری کنید. دو نوع کلی صندوق وجود دارد:
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک: نیازی به کد بورسی ندارند و واحدهای آنها بصورت غیرحضوری یا حضوری صادر میشود. حداقل مبلغ سرمایهگذاری در این صندوقها و هزینه ابطال، معمولا بالاتر از صندوقهای ETF است.
صندوقهای قابل معامله در بورس یا ETF: این صندوقها را مانند سهام خریداری کرد و در زمان دلخواه به فروش رساند.
واحدهای ETF ها معمولا قیمت پایینی دارند (مثلا 1000 تومان تا حدود 10 هزارتومان). به همین دلیل میتوانید با سرمایههای خیلی کم نیز این صندوقها را خریداری کنید. قوانین معاملات این صندوقها تقریبا مشابه سهام است ولی تفاوتهایی نیز وجود دارد. مثلا کارمزد معاملات این صندوقها بسیار کمتر از سهام است.
بطور کلی خرید صندوقهای قابل معامله در بورس، سهولت بسیار بیشتری دارند.
این صندوقها در انواع مختلف (با درآمد ثابت، مختلط و سهام) وجود دارند.
بنابراین کدبورسی صرفا برای خرید سهام نیست و میتوانید با کدبورسی، صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت یا سایر صندوقها را خریداری کنید. با خرید صندوقهای سرمایهگذاری، بطور غیرمستقیم در بورس سرمایهگذاری میکنید. به عبارت دیگر، صندوقها سرمایه شما را در بورس مدیریت میکنند.
جزییات بیشتر:
همهچیز در مورد صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
بله، کارگزاریها برای صدور کد بورسی هزینهای از شما اخذ نمیکنند.
درآمد کارگزاریها از میزان کارمزدی است که بابت هر معامله دریافت میکنند.
درصد این کارمزد معمولا ناچیز است و میزان آن در اوراق بهادار مختلف متفاوت است. مثلا کارمزد خرید سهام ( جمع کارمزد کارگزاری + کارمزد سازمان بورس و نهادهای مرتبط) حدودا نیم درصد (0.5 درصد) است.
اما برای فروش سهام نیم درصد مالیات نیز اخذ میشود و جمع کارمزد و مالیات فروش به حدودا 1 درصد میرسد.