قبلاً عرض شد که بعضی سراغ این جور بحثها نمیان چون میگن زندگی رو تلخ میکنه و همیشه غصه و همیشه افسردگی و ناامیدی و زندگی بدون شادی و شوخی و خنده. بعد میگن نه این غلطه. ما محتاجیم به شادی و پایکوبی و خنده پس خب نیاز داریم به رقص و نیاز داریم به موسیقی حرام و آواز حرام و اشعار حرام و نیاز داریم به حضور مختلط دختر و پسر در بزمهای شبانه و روزانه و نیاز داریم به بدحجابی و بی حجابی و نیاز داریم به این که در مجالس آن چنانی حالا نوشابه هایی هم خورده بشه و ......
خب شادی وقتی منهای یاد مرگ باشه و منهای یاد خدا باشه همین میشه دیگه.
اما ما یه شادی و کیف و خوشحالی و خنده داریم که منافاتی با یاد مرگ و قیامت نداره. یعنی شما اینها رو داری رضایت خدا و رضایت امام زمان علیه السلام رو هم داری. چه جوری:
شما یاد مرگ و قیامت میکنی و نتیجه میگیری که من خیلی زود خواهم مرد و در پنجه قدرت الهی اسیر تام میشم. اون موقع هم اگر بد عمل کرده باشم جهنمی و در کنار شیاطین و انسانهای پست خواهم بود و اگر خوب عمل کنم در کنار بهشتیان و انبیاء و ائمه علیهم السلام و در اقسام لذت و شادی و خوشحالی و کیف و خنده غرق خواهم بود. خب کارهای خوب مثل چی؟ که اگر انجامش بدم برام ثواب مینویسن و منو بهشتی میکنه و خدا و امام زمان علیه السلام رو خوشحال میکنه؟ مثل شاد کردن مؤمن:
امام صادق علیه السلام فرموده اند:
«مَنْ سَرَّ مُؤْمِناً فَقَدْ سَرَّنِي وَ مَنْ سَرَّنِي فَقَدْ سَرَّ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ مَنْ سَرَّ رَسُولَ اللَّهِ ص فَقَدْ سَرَّ اللَّهَ وَ مَنْ سَرَّ اللَّهَ أَدْخَلَهُ الْجَنَّةَ»
«هر کس مؤمنی را شاد کند، مرا شاد کرده است و هر کس مرا شاد کند، رسول خدا صلی الله علیه و اله را شاد کرده است و هر کس رسول خدا صلی الله علیه و اله را شاد نماید، خدا را شاد نموده است و هر کس خدا را شاد نماید، خدا او را داخل بهشت میکند.»
نقل شده است که رسول الله صلی الله علیه و اله مکرر میفرمودند:
«إِنِّي لَأَمْزَحُ وَ لَا أَقُولُ إِلَّا حَقّاً»
«من شوخی میکنم و نمیگویم مگر آنچه حق باشد.»
یعنی در شوخی حرف بی ربط نمیزنم. حرفی که ناخوشایند خدا باشه نمیزنم. اما شوخی میکنم و با شوخی دیگران را میخندانم.
یونس شیبانی میگوید: امام صادق علیه السلام به من فرمودند:
«كَيْفَ مُدَاعَبَةُ بَعْضِكُمْ بَعْضاً قُلْتُ قَلِيلًا»
«چگونه با هم شوخی میکنید؟»
گفتم: کم. فرمودند:
«هَلَّا تَفْعَلُوا فَإِنَّ الْمُدَاعَبَةَ مِنْ حُسْنِ الْخُلُقِ وَ إِنَّكَ لَتُدْخِلُ بِهَا السُّرُورَ عَلَى أَخِيكَ وَ لَقَدْ كَانَ النَّبِيُّn يُدَاعِبُ الرَّجُلَ يُرِيدُ بِهِ أَنْ يَسُرَّه»
«چرا شوخی نمیکنید؟ شوخی از حسن خلق است و تو به سبب شوخی برادرت را مسرور میکنی و پیامبر خدا صلی الله علیه و اله برای این که کسی را مسرور کنند با او شوخی میکردند.»
امام صادق علیه السلام فرموده اند:
«مَا مِنْ مُؤْمِنٍ إِلَّا وَ فِيهِ دُعَابَةٌ قُلْتُ وَ مَا الدُّعَابَةُ قَالَ الْمِزَاحُ»
«مؤمنی نیست مگر این که در او دعابه است. راوی میگوید گفتم دعابه چیست؟ حضرت فرمودند: شوخی.»
امیر المؤمنین علیه السلام فرموده اند:
«.... بِشْرُهُ فِي وَجْهِهِ وَ حُزْنُهُ فِي قَلْبِه»
«مؤمن ...... صورتش گشاده رو است و حزنش در دلش است.»
مؤمن برای نجات از سختیهای هنگام مرگ و قیامت، خود را محتاج به گستراندن فضای شاد و شاد کردن دیگران و شوخی های مناسب و خنداندن میبیند.
ما روایات بسیار زیادی داریم که توصیه اکید میکنند مؤمن باید حسن خلق داشته باشه یعنی اخلاقش خوب باشه. خب کسی که دائم چهره اش گرفته و عبوس هست و دائم در برخورد با دیگران اندوهگین هست و حالا گاهی هم گریه میکند و آدم شاد و خوشحال و خندانی نیست و ..... آیا میشود گفت چنین شخصی اخلاقش خوب هست؟
امام صادق علیه السلام فرموده اند:
«إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ ارْتَضَى لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِيناً فَأَحْسِنُوا صُحْبَتَهُ بِالسَّخَاءِ وَ حُسْنِ الْخُلُقِ»
«همانا خدای عز و جل راضی شد که اسلام دین شما باشد. پس با اسلام همراهی کنید با سخاوت و خوش خلقی.»
«إِنَّ أَكْمَلَ الْمُؤْمِنِينَ إِيمَاناً أَحْسَنُهُمْ خُلُقاً»
«همانا کاملترین مؤمنین از حیث ایمان، خوش خلق ترین آنهاست.»
رسول خدا صلی الله علیه و اله فرموده اند:
«مَا يُوضَعُ فِي مِيزَانِ امْرِئٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَفْضَلُ مِنْ حُسْنِ الْخُلُقِ»
«در ترازوی هیچ کس در قیامت چیزی برتر از خوش اخلاقی گذارده نمیشود.»
و فرموده اند:
«إِنَّ صَاحِبَ الْخُلُقِ الْحَسَنِ لَهُ مِثْلُ أَجْرِ الصَّائِمِ الْقَائِمِ»
«کسی که خوش اخلاق باشد، اجرش مثل کسی است که شبها را به عبادت قیام میکند و روزها را روزه بگیرد.»
و فرموده اند:
«أَكْثَرُ مَا تَلِجُ بِهِ أُمَّتِيَ الْجَنَّةَ تَقْوَى اللَّهِ وَ حُسْنُ الْخُلُقِ»
«آن عاملی که بیشترین علت بهشت رفتن امت من است تقوای الهی و خوش اخلاقی است.»
امام صادق علیه السلام فرموده اند:
«إِنَّ الْخُلُقَ الْحَسَنَ يَمِيثُ الْخَطِيئَةَ كَمَا تَمِيثُ الشَّمْسُ الْجَلِيدَ»
«همانا خوش خلقی آب میکند گناه را همان گونه که آفتاب یخ را آب میکند.»
و فرموده اند:
«الْبِرُّ وَ حُسْنُ الْخُلُقِ يَعْمُرَانِ الدِّيَارَ وَ يَزِيدَانِ فِي الْأَعْمَارِ»
«احسان کردن به دیگران و خوش خلقی شهرها را آباد و عمرها را طولانی میگرداند.»
و فرموده اند:
«إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَيُعْطِي الْعَبْدَ مِنَ الثَّوَابِ عَلَى حُسْنِ الْخُلُقِ كَمَا يُعْطِي الْمُجَاهِدَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يَغْدُو عَلَيْهِ وَ يَرُوحُ»
«همانا خدای تبارک و تعالی به عبد به خاطر خوش اخلاقیش ثوابی عطا میکند مانند آن چه به مجاهد فی سبیل الله که صبح و شب در حال جهاد است عطا میکند.»
پس این برداشت بسیار غلط است که کسی به خاطر غمی که نسبت به یاد مرگ و قیامت دارد یک گوشه بنشیند و زانوی غم بغل بگیرد و ندای "ننه من غریبم" سر دهد و به انسانی بی تحرک و ساکن در فعالیتهای اجتماعی تبدیل شود و همش غصه و غم و اضطراب و گریه و اخم و .... یاد مرگی مورد احترام دین است که ایجاد حرکت کند و با اخلاق خوش مردم را نیز به حرکت دربیاورد و همبستگی را بیشتر کند و محیطی شاد فراهم بیاورد.
