خیلی واضح است که تشییع جنازه انسان را به یاد مرگ و قیامت میاندازد به شرط این که هنگام تشییع نخندیم، صحبت نکنیم و یا هر کار دیگری که مانع توجه به مرگ و آخرت میشه و فقط در این اندیشه کنیم که ما هم روزی مثل صاحب این جنازه هستیم.
در منابع اسلامی توصیهی اکید به تشییع جنازه شده است مانند این چند حدیث:
امام صادق علیه السلام فرمودهاند:
«أَوَّلُ مَا يُتْحَفُ بِهِ الْمُؤْمِنُ فِي قَبْرِهِ أَنْ يُغْفَرَ لِمَنْ تَبِعَ جِنَازَتَهُ»
«اولین هدیهای که به مؤمن در قبرش داده میشود این است که گناهان کسی که او را تشییع جنازه کرده بخشیده میشود.»
و فرمودهاند:
«إِنَّ الْمُسْلِمَ أَخُو الْمُسْلِمِ لَا يَظْلِمُهُ ....... وَ يُشَيِّعُهُ إِذَا مَاتَ»
«همانا مسلم برادر مسلم است. به او ظلم نمیکند و ......... هنگامی که او مرد، به تشییع جنازهاش میرود.»
و فرمودهاند:
«مَنْ شَيَّعَ جَنَازَةَ مُؤْمِنٍ حَتَّى يُدْفَنَ فِي قَبْرِهِ وَكَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ سَبْعِينَ مَلَكاً مِنَ الْمُشَيِّعِينَ يُشَيِّعُونَهُ وَ يَسْتَغْفِرُونَ لَهُ إِذَا خَرَجَ مِنْ قَبْرِهِ إِلَى الْمَوْقِفِ»
«هر کس جنازهی مؤمنی را تشییع کند تا این که در قبرش دفن شود، خداوند عز و جل هفتاد ملک را موکل میکند تا در تشییع جنازهاش حاضر شوند و آن گاه که از قبرش خارج شود، تا موقف برایش استغفار کنند.»
و فرمودهاند:
«مَنْ شَيَّعَ جَنَازَةً فَلَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَى مَنْزِلِهِ مِائَةُ أَلْفِ أَلْفِ حَسَنَةٍ وَ يُمْحَى عَنْهُ بِكُلِّ قَدَمٍ مِائَةُ أَلْفِ أَلْفِ سَيِّئَةٍ وَ يُرْفَعُ لَهُ مِائَةُ أَلْفِ أَلْفِ دَرَجَة»
«هر کس جنازهای را تشییع کند، پس برای اوست به ازای هر قدم تا آن هنگام که به منزلش برگردد، صد هزار هزار حسنه و محو میشود از او به ازای هر قدم صد هزار هزار سیئه و بالا برده میشود برایش صد هزار هزار درجه.»
در روایات بسیاری هم توصیه شدیم به تشییع جنازه برویم چون نتیجهاش یادم مرگ است.
رسول خدا صلی الله علیه و اله فرمودهاند:
«إِذَا دُعِيتُمْ إِلَى الْجَنَائِزِ فَأَسْرِعُوا فَإِنَّهُ يُذَكِّرُ الْآخِرَةَ»
«هنگامي كه به تشييع جنازه خوانده شديد، عجله كنيد. زيرا آخرت را به ياد مياندازد.»
و فرمودهاند:
از امام باقر علیه السلام سؤال شد: مردی هم دعوت شده است به تشییع جنازه هم دعوت شده است به میهمانی به صرف غذا. کدام را جواب مثبت دهد؟ حضرت فرمودند:
«يُجِيبُ الْجِنَازَةَ فَإِنَّ حُضُورَ الْجِنَازَةِ يُذَكِّرُ الْمَوْتَ وَ الْآخِرَةَ وَ حُضُورَ الْوَلَائِمِ يُلْهِي عَنْ ذَلِكَ»
«دعوت به تشییع جنازه را بپذیرد چرا که تشییع جنازه انسان را به یاد مرگ و آخرت میاندازد و حضور در مهمانی ولیمه او را از مرگ و آخرت غافل مینماید.»
فردی به نام عجلان ابی صالح میگوید: امام صادق علیه السلام به من فرمودند:
«يَا أَبَا صَالِحٍ إِذَا أَنْتَ حَمَلْتَ جَنَازَةً فَكُنْ كَأَنَّكَ أَنْتَ الْمَحْمُولُ وَ كَأَنَّكَ سَأَلْتَ رَبَّكَ الرُّجُوعَ إِلَى الدُّنْيَا فَفَعَلَ فَانْظُرْ مَا ذَا تَسْتَأْنِفُ قَالَ ثُمَّ قَالَ عَجَبٌ لِقَوْمٍ حُبِسَ أَوَّلُهُمْ عَنْ آخِرِهِمْ ثُمَ نُودِيَ فِيهِمُ الرَّحِيلُ وَ هُمْ يَلْعَبُونَ»
«ای ابا صالح! آن گاه که تو جنازه حمل میکنی، این گونه باش که گویا تو آن جنازه هستی و دیگران تو را حمل میکنند و گویا از پروردگارت میخواهی که تو را به دنیا برگرداند و خدا هم تو را برگردانده است. پس بنگر چگونه از نو آغاز میکنی. سپس فرمودند: در شگفتم از گروهی که میبینند که گذشتگانش دیگر بر نمیگردند و به آنها ندا داده میشود برای کوچ به سوی گذشتگان اما آنها در حال بازی هستند.»
در وصیت لقمان به پسرش آمده است:
«يَا بُنَيَّ …………. وَ لَا تَسْمَعِ الْمَلَاهِيَ فَإِنَّهَا تُنْسِيكَ الْآخِرَةَ وَ لَكِنِ احْضُرِ الْجَنَائِزَ وَ زُرِ الْمَقَابِرَ وَ تَذَكَّرِ الْمَوْتَ وَ مَا بَعْدَهُ مِنَ الْأَهْوَالِ فَتَأْخُذُ حِذْرَكَ»
«ای پسر عزیزم! ........... و به موسیقی و ترانه گوش نده که موجب نسیان تو نسبت به آخرت میشوند ولی به تشییع جنازه برو و قبور را زیارت و مرگ را و هولهای بعد از آن را یاد کن تا دست و پای خودت را جمع کنی.»
داستانی عبرت آموز
يکی از بزرگان نقل میکرد میگفت که خواب يک نفر آدم مقدسی را ديدم. خيلی مقدس بود. میگفت: ديدم که به صورت سگی است. به او گفتم که فلانی! تويی؟! سلام کرد و گفت: آری من همان رفيق تو هستم. گفتم: چرا صورت سگ داری؟... گفت: بيا برويم سر قبر من تا قبرم را نشانت بدهم. آمدم سر قبرش ديدم يک قبر کاه گلی دارد و يک سوراخی ته قبر دارد. به من گفت که فلانی! وقتی مرا در قبر گذاشتند و روی قبر را پوشاندند، قبر
چنان فشاری به من داد که تمام روغنهای بدنم گرفته شد و رفت در اين سوراخ. به او گفتم: چرا؟ گفت: آه از بداخلاقی در خانه، آه از بداخلاقی در خانه، آه از بداخلاقی در خانه.
