انکوباتور آزمایشگاهی یکی از ابزار مهم آزمایشگاه های بیولوژی است که برای کشت و رشد دادن سلول ها یا میکروب ها و نمونه های زنده مورد استفاده قرار می‌گیرد. کوره دیجیتالی دستگاه انکوباتور آزمایشگاهی در بسیاری از زمینه‌های تحقیقاتی مانند زیست شناسی، میکروب شناسی، زیست شناسی مولکولی، کشت سلول و باکتری استفاده می‌شود. این دستگاه با استفاده از کنترل دما ، رطوبت ، مقدار اکسیژن و همچنین دی اکسید کربن می تواند شرایط بسیار خوبی را برای رشد نمونه ی زنده ایجاد کند.
انكوباتور محفظه عایق بندي شده اي براي نگهداري دما و رطوبت کنترل شده محیط، براي رشد میكروارگانیسم ها می‌باشد. این وسیله آزمایشگاهی محفظه بسته ای است که تا حد امکان از لحاظ دما و خروج و ورود گازها جلوگیری به عمل آورد. انکوباتورها دارای هیتر قابل تنظیم می‌باشند که می توان از طریق المنت هایی دمای را بین ۶۰ تا ۱۰۰ درجه سانتیگراد تنظیم کرد. انکوباتور آزمایشگاهی دارای انواع و سایزهای مختلفی می‌باشد که با توجه به موارد مصرف نوعی از آن انتخاب می شود. جالب است بدانید که انکوباتور آزمایشگاهی توسط پزشک کودکان فیلیپینی یعنی آقای فیدل موندو اختراع و ثبت شده است.
انکوباتور آزمایشگاهی در موارد زیادی از جمله خون شناسی و انجام تحقیقات ژنتیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته در موارد دیگری مانند فرآورده های مواد غذایی و دارویی، جهت رشد نوزادان نارس و صنایع دارویی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این وجود این وسیله آزمایشگاهی دارای انواع مختلفی می‌باشد که هر کدام از آنها کاربردی متفاوت دارد. در تقسیم بندی انکوباتور آزمایشگاهی می توان از نظر اندازه آنها را بررسی کرد که دارای ۳ مدل می باشند که همگی می توانند در مدل اتاق ایستاده و مدل رومیزی می‌باشند. از نظر کاربرد، انکوباتور آزمایشگاهی نیز متفاوت هستند که در ادامه مطرح می شوند.
انکوباتور آزمایشگاهی معمولی: همانگونه که از اسمش پیداست می‌توان گفت این نوع انکوباتور جزو ساده ترین انواع این وسیله در آزمایشگاه می‌باشد که برای تامین دمای بالاتر از محیط مورد استفاده است.
انکوباتور یخچالدار یا خنک کننده: این نوع انکوباتور امکان تامین دما پایین تر از دمای محیط و بالاتر از دمای محیط را دارد؛ سازنده این نوع انکوباتور آزمایشگاهی یک کمپانی اروپایی به نام دامل می‌باشد.
انکوباتور آزمایشگاهی CO2 : تقریبا این نوع انکوباتور را می‌توان گفت پیشرفته ترین نوع از این دستگاه می‌باشد که علاوه بر کنترل دما، توانایی کنترل رطوبت و ph محیط را برای ما فراهم می‌کند که این کار را به وسیله گاز CO2 انجام می‌دهد.
انکوباتور شیکردار: استفاده از انکوباتور شیکردار علاوه بر کنترل دمای درون محفظه، امکان به هم خوردن محلول را نیز در صورت نیاز فراهم می سازد.
بعضی از انكوباتورها جهت نگهداري مقدار دلخواه از CO2 براي میكروارگانیسم هایی که دي اکسیدکربن دوست می باشند، تجهیز خواهند شد که در ادامه به آنها می پردازیم.
الف) انكوباتورهای آزمایشگاهی بدون CO2
ب) انكوباتورهای آزمایشگاهی CO2 دار
قبل از کار با انکوباتور آزمایشگاهی بهتر است نحوه نگهداری آن را مطالعه کنید زیرا این دستگاه ها بسیار حساس می‌باشند. به این مسئله دقت کنید که لازم است به طور ماهانه تمامی انکوباتورها را با محلول صابون کاملا شستشو دهید و در صورت لزوم آنها را کاملا ضدعفونی کنید. همچنین زمانی که دمای انکوباتور های بدون CO2 خارج از محدوده قابل قبول است، باید به کارشناسی فنی اطلاع داده شود و سپس اقدامات اصلاحی از جمله بررسی منابع تولید برقی، پریزهای برق و کلیدهای روشن و یا خاموش را بررسی نمایید.
دمای تنظیم شده را کاملا مورد بررسی قرار دهید و در صورت کارکرد نادرست دستگاه انکوباتور، برای پیگیری خدمات پس از فروش دستگاه به نماینده فروش آن اطلاع دهید. توجه داشته باشید که قبل از تمیز کردن دستگاه باید برق انکوباتور را قطع کنید و از تماس پاک کننده با قسمت های الکتریکی این دستگاه جلوگیری نمایید؛ همچنین لازم است بعد از نظافت صبر کنید تا انکوباتور خشک شود سپس آن را مجددا به برق متصل کنید.
ترجیحا از مواد تمیز کننده اي در دستگاه استفاده نمایید که ایجاد خراش ایجاد نکنند. سطوح داخلی و خارجی انکوباتور آزمایشگاهی را با پارچه آغشته به محلول تمیز کننده، پاک نمایید.
به منظور رعایت موارد ایمنی، کپسول هاي CO2 باید به صورت ایستاده با زنجیر محکم به دیوار بسته شده باشند. زمانی که از سیلندرها استفاده نمی شود، سوپاپ ها و درپوش ها باید به طور محكم بسته باشند. سیلندرهاي خالی را روي حمل کننده سیلندر گاز نگهداری کنید و به طور محكم با زنجیر آن را مهار کنید. هرگز سیلندرهاي گاز را در دماي بالاتر از F˚125 نگهداري نكنید. سیلندر ها همیشه باید در وضعیت عمودی باشند.
برای کنترل انکوباتورها لازم است که به صورت زیر عمل کنید:
دماي انكوباتور را با دماسنج کالیبره اندازه گیري نموده و به طور روزانه و در دو نوبت در جدول مربوطه یا بر روي منحنی دما، ثبت نمایید.
اگر دماي انكوباتور خارج از محدوده قابل قبول باشد، به مسئول فنی یا سوپروایزر اطلاع رسانی کنید و اقداماتی که در ادامه بیان می شود را انجام دهید.
رعایت ایمنی در هنگام کار با انکوباتور آزمایشگاهی
توجه داشته باشید که در هنگام کار با این انکوباتورها باید این وسیله تا حد امکان در نزدیکی هودهای کشت سلولی یا میکروبی باشد همچنین دستگاه در سطحی صاف و در حالت تعادل نصب شده باشد. گذاشتن این وسیله آزمایشگاهی در جای مرطوب یا خیلی گرم میتواند باعث آسیب به دستگاه شود.
توجه داشته باشید که سیستم برق رسانی باید مطابق با ولتاژ مصرفی انکوباتور آزمایشگاهی در نظر گرفته شده باشد تا از وقوع هرگونه حادثه ای جلوگیری شود. در هنگام تنظیم فشار و دمای انکوباتور باید به نکات مهم که در دفترچه راهنما این وسیله درج شده است توجه داشته باشید، همچنین استفاده از دستکش در هنگام کار با انکوباتور آزمایشگاهی الزامی می‌باشد.
به منظور ایمنی بیشتر بهتر است که کپسول های CO2 به صورت ایستاده قرار گرفته و در کنار دیوار با زنجیر محکم نصب شده باشند، و در هنگام عدم استفاده از سیلندر ها، سوپاپ ها و درپوش ها باید محکم بسته شود.
با توجه به کاربردهای مختلف که دستگاه انکوباتور آزمایشگاهی در محیط آزایشگاه دارد در حال حاضر خرید و فروش آن توسط آزمایشگاه ها بسیار رونق پیدا کرده است، از اینرو در حال حاضر سایت ها و فروشگاه های اینترنتی در جهت خرید آسان مشتریان، اقدام به عرضه انواع انکوباتور آزمایشگاهی نموده اند.
خرید این وسیله آزمایشگاهی از طریق فضای مجازی و فروشگاه های آنلاین علاوه بر سرعت بخشیدن به سفارش این دستگاه مزیت های دیگری نیز دارد، که از جمله مهمترین این مزیت ها، راه اندازی و آموزش کار با انکوباتور آزمایشگاهی توسط کارشناسان مجرب و همچنین باتجربه این سایت ها خواهد بود؛ همچنین تعمیرات و سرویس دهی انکوباتورها از طریق تیم فنی شرکت های تولید کننده و ارائه دهنده انجام می گیرد. با این حال اگر قصد دارید، انواع انکوباتورها را خریداری کنید در تمامی نقاط کشور می‌توانید از طریق فروشگاه‌های مجازی اقدام به خرید اینترنتی این دستگاه کنید.
