مسجد کبود تبریز پس از اسلام و به سبک معماری آذری و اسلامی و با آجر ساخته شده است. کاشی های معرق، کتیبه هایی با خط ثلث، تخته سنگ های مرمری، کتیبه هایی با نقوش اسلیمی و تابلوهایی با خط کوفی از جمله تزئینات به کار رفته در بنا مسجد است. تمام کتیبه های این مسجد نیز توسط خوشنویس معروف قرن نهم هجری قمری یعنی نعمت الله البواب نوشته شده است.
مسجد کبود تبریز از برجسته ترین نمونه های معماری اسلامی در استان آذربایجان شرقی است. این بنای تاریخی در تبریز، مورد توجه بسیاری از علاقه مندان هنر معماری در جهان قرار دارد. گرچه متاسفانه در طول سالیان اخیر بخش هایی زیادی از این مسجد از بین رفته است، هنوز به خوبی می توان هنر دست معماران ایرانی را در این مسجد مشاهده کرد.
بنا مسجد کبود همان طور که از نامش پیداست، با کاشی های لاجوردی و فیروزه ای پوشیده شده است. این مسجد از معدود مساجد آبی رنگ جهان است که با ترکیب کاشی های سیاه و سفید تضاد رنگی فوق العاده ای را رقم زده است.
در میان آثار به جای مانده از دوران تاریخی گذشته در ایران، مساجد تاریخی از برجسته ترین نمونه آثار هستند. با بررسی و دقت در نشانه های تاریخی به جا مانده در این مساجد، می توان اطلاعات قابل توجهی از فرهنگ و تفکر حاکمان اسلامی در ایران به دست آورد. مساجد در گذشته جایگاهی فراتر از کاربرد امروزی شان داشته اند و در مساجد تاریخی ایران، نشانه های قابل تامل از آثار هنری وجود دارند که سبب علاقه مندی بیشتر گردشگران به بازدید از این بناها می شوند. مسجد کبود نیز با معماری زیبا و تزیینات داخلی اش، از جمله زیباترین مساجد تاریخی در ایران است.
تنها آثر به جای مانده از حکومت آق قویونلو ها با قدمت ۶۰۰ ساله.
تنها مسجد ایران است که کامل ترین نمونه های کاشی کاری معرق دوره اسلامی را در خود دارد.
یکی از چهار مسجدی است که در دنیا تماماً با کاشی های آبی تزئين شده است.
تنها بازمانده از مجموعه عظیم مظفریه می باشد.
معماری هنرمندانه در تحمل وزن گنبد بدون سازه برروی پایه های بسیار و تهویه هوای مسجد.
این مسجد به دلیل کاشی کاری های زیبایش که طیف وسیعی از رنگ آبی لاجوردی تا فیروزه ای را شامل می شود به نام هایی چون مسجدکبود، فیروزه ی اسلام نیز معروف است که بی شباهت به مسجد شیخ لطف الله نیست. باستان شناسان قدمت آن را به سال ۸۴۵ خورشیدی نسبت داده اند زمانی که سلسله قراقویونلو روی کار بوده اند. در کتب تاریخی به جای مانده از آن دوران مدت زمان ساخت این مسجد را ۳۰ سال نوشته اند که نشان دهنده بنایی شگفت انگیز بوده است.
تبریزیکی از شهرهایی بود که همیشه بر اثر زلزله های متعدد آسیب های فراوانی را متحمل می شد و در این میان خطر بیشتر را آثار باستانی متحمل می شدند. اما با تمام زلزله هایی که شهر تبریز تا کنون به خود دیده به خصوص زلزله ای که در سال ۱۱۹۳خسارات جدی به بار آورد هنوز تعدادی آثار باستانی با قدمت تاریخی قابل توجه به جای مانده است. اما مسجد کبود که همانند دژی استوار و محکم بود نیز از زلزله های تبریز در امان نبوده است و بخش های بسیاری از آن مورد آسیب های جدی قرار گرفته است. مسجد زیبایی که تا حدود ۱۵۰ سال تنها جز خرابه هایی از آن به جای نمانده بود سرانجام در سال ۱۳۱۸ دوباره مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت و به دست معمارارن بزرگی چون استاد محمدرضا جانی دوباره به این مسجد بخشیده شد تا همگان با دیدن این مکان با هنر و معماری ایرانیان پس از اسلام آشنا شوند.
قسمت رواق جنوبی مسجد: به طور کلی این مسجد زمانی دارای ۹ گنبد بوده است گنبد اصلی بر روی صحن اصلی که بزرگتربوده است و گنبد دیگر بر روی صحن کوچتر در قسمت جنوبی و هفت گنبد دیگر روی شبستان های شرقی و غربی وجود داشته است. در صحن اصلی راه پله ای وجود دارد که به ایوان هایی ختم می شود و به صحن اصلی مشرف است.
سردابه: در طی مدت بازسازی این بنا سردابه مسجد کشف شد که دو مقبره در آن قرار دارد و گمان میرود این دو متعلق به جهان شاه و دخترش باشد. اگرچه امروزه هردوی این مقبره ها خالی است اما از آنجایی که در تاریخ آمده است پس از مرگش در این مکان دفن شده است بر این سند اکتفا می کنند.
فضای داخلی گنبد اصلی:اگرچه چیزی از گنبد اولیه این بنا باقی نمانده است اما هنوز هم قسمت هایی از کاشی های لاجوردی به همراه طلا نگاه هر بیننده ای را محسور خود می کند.
شبستان و محراب: هنوز هم در بخش هایی از شبستان مسجد کبود (قسمتی از مسجد که مسقف است و دارای ستون و طاق های پی درپی می باشمد که به صورت موازی پشت هم قرار گرفته اند.) سنگ های فیروزه ای به چشم می خورد. سقف بنا نشان می دهد این بنا از آجرو با پیروی از سبک آذری ساخته شده است. در قسمت محراب مسجد می توانید شاهد کاشی کاری هایی باشید که به آیاتی از قرآن مزین شده اند اگر چه قسمت اعظمی از آن تخریب شده است اما با این وجود نوید از بنایی باشکوه و زیبا می دهد که وصف زیبای های آن در کلام نمی گنجد
