نکات ایمنی کار با دستگاه سنگ فرز چیست؟ به چه مواردی باید توجه کرد؟ حوادث سنگ فرز چه می تواند باشد؟ و ... در صورتی که چنین سوالاتی در ذهن شما شکل گرفته است، مطمئنا شما نیز جزو افرادی هستید که با قرار است با سنگ فرز کار کنند و یا می خواهید ایمنی خود در هنگام کار با این دستگاه را رعایت کنید. اول از همه به شما تبریک می گوییم که جان و سلامت خود و اطرافیانتان برایتان اهمیت پیدا کرده است و شما را مجاب کرده تا دست به تحقیق در خصوص ایمنی کار با سنک فرز بزنید. در مرحله دوم باید خاطر نشان کرد که کار با این ابزار، از آن چیزی که فکرش را می کنید، خطرناک تر خواهد بود. پس بدون دانستن چک لیست ایمنی سنگ فرز، استفاده کردن از این ابزار، جز خطر آفرینی هیچ چیز دیگری نخواهد داشت. پس با ما همراه باشید تا در ادامه بیشتر در خصوص نکات ایمنی کار با دستگاه های سنگ فرز و مینی فرز صحبت کنیم.
سنگ فرز و مینی فرز، ابزارآلات صنعتی هستند که به وفور مورد استفاده قرار می گیرند. این دستگاه ها به نظر بسیار ساده و پیش پا افتاده بوده و کار کردن با آن ها چیز پیچیده و متفاوتی به نظر نمی رسد. یک موتور نیروی لازم برای چرخش یک دیسک را فراهم می کند! کل کار دستگاه های سنگ فرز همین است! اما همین ابزار به ظاهر ساده، می تواند خطرناک تر از هر چیزی که فکرش را می کنید، باشد. حوادث سنگ فرز به دلیل رعایت نکردن نکات ایمنی پیش از کار و حین کار، روز به روز در سراسر دنیا و به خصوص ایران! در حال افزایش است.
به یاد داشته باشید که برخی این سوانح، می توانند آسیب ها و خطرات جبران ناپذیری با خود به همراه داشته باشند که همواره آه و افسوس را برای شما به جای بگذارند. حال آن که با رعایت کردن یک سری نکات ایمنی و استفاده از وسایل حفاظت فردی کار با سنگ فرز، قادر خواهید بود تا به سادگی، از بروز طیف بسیاری از حوادث و خطرات کار با سنگ فرز جلوگیری کنید.
1- محل کار را تمیز و روشن نگهدارید. محیط های در هم ریخته و تاریک حادثه آفرین خواهند بود.
2- هرگز از سنگ فرز در مجاورت مواد اشتعال زا استفاده ننمائید. سنک فرز موجب ایجاد جرقه شده که ممکن است باعث آتش سوزی گردد.
3- سنگ فرز را هنگام استفاده از دسترس کودکان و افراد غیرمتخصص دور نگهدارید. زیرا ممکن است باعث از دست دادن تمرکز و کنترل دستگاه شود.
4- دو شاخه دستگاه باید متناسب با پریز باشد. با این کار احتمال برق گرفتگی به شدت کاهش خواهد یافت.
5- در هنگام استفاده از دستگاه به محل عبور لوله، کابل برق مربوط به رادیاتور، گرمخانه و یا یخچال و... توجه نمائید.
6- - سنگ فرز یا مینی فرز را در معرض باران و یا رطوبت قرار ندهید. ورود آب به درون دستگاه برقی ممکن است موجب برق گرفتگی شود.
7- هرگز از کابل دستگاه برای حمل آن استفاده ننمائید و یا برای قطع اتصال دستگاه از پریز، کابل را نکشید. همچنین کابل را از معرض حرارت، سطوح نوک تیز، قطعات دوار و روغن دور نگهدارید. کابل های آسیب دیده مستعد بروز برق گرفتگی هستند.
8- هنگام استفاده از دستگاه در محیط های باز، از سیم رابط مناسب استفاده نمائید تا احتمال برق گرفتگی کاهش یابد.
9- هنگام استفاده از دستگاه در محیط های مرطوب حتما از کلید حفاظت جان )RCD )برای اتصال دستگاه به منبع تغذیه برق شهری استفاده نمائید. کلید حفاظت جان، مانند دستکش و کفش ایمنی به افزایش ایمنی فردی کمک می کند.
10- هرگز ابزارهای دارای جریان متناوب را به منبع تغذیه برق با جریان غیرمتناوب )مستقیم( وصل ننمائید. این کار منجر به آسیب دیدگی دستگاه و آسیب های فردی خواهد شد. سنگ فرز و مینی فرز جهت استفاده با جریان برق متناوب AC طراحی شده اند و اتصال آن ها به منبع تغذیه برق شهری بدون مشکل خواهد بود.
11- زمانی که خسته اید یا تحت تاثیر دارو قرار دارید و در مجموع زمانی که در سلامتی کامل به سر نمی برید، هرگز از سنگ فرز یا مینی فرز استفاده ننمائید. چرا که لحظه ای درنگ و بی دقتی منجر به صدمات جبران ناپذیری خواهد شد.
12- همواره از لوازم ایمنی مانند عینک ایمنی، ماسک هوا، کفش و کلاه ایمنی، دستکش ایمنی و محافظ گوش استفاده نمائید تا صدمات فردی کاهش یابد.
13- برای اجتناب از شروع به کار ناگهانی دستگاه، قبل از اتصال آن به منبع برق از قرار داشتن کلید در وضعیت خاموش اطمینان حاصل نمائید. همچنین زمانی که آن را جا به جا می کنید، دو شاخه را از پریز جدا کرده و انگشتتان را بر روی کلید قرار ندهید.
14- قبل از روشن کردن سنگ فرز از عدم اتصال هرگونه ابزار تنظیم مانند آچار به قطعات دوار اطمینان حاصل نمائید چرا که می تواند منجر به صدمات جبران ناپذیری گردد.
15- حالت صحیح قرارگیری پا ها و حفظ تعادل بدن حین کار از خارج شدن کنترل دستگاه جلوگیری می نماید.
16- - همواره در حین کار از لباس کار مناسب استفاده نمائید. استفاده از لباس های غیر استاندارد و گشاد، جواهرات و داشتن موهای بلند امکان درگیرشدن آنها را با قسمت های متحرک سنگ فرز افزایش داده و ممکن است خطرآفرین شود.
17- در صورت استفاده از غبار جمع کن از اتصال صحیح و مناسب آن به دستگاه اطمینان حاصل نمائید. استفاده از چنین لوازم جانبی، مضرات مربوط به غبارات را کاهش خواهد داد.
18- از اعمال بار اضافه به دستگاه جدا خودداری نمائید. انتخاب درست ابزار برقی مناسب کارتان، باعث کاهش هزینه و زمان و حسن انجام کار برای شما خواهد شد. بنابراین همیشه برای انجام عملکرد مورد نظرتان از ابزار برقی مخصوص به آن کار استفاده نمائید.
19- - در صورت معیوب بودن کلید سنگ فرز، هرگز از آن استفاده نکنید و به نزدیک ترین مراکز خدمات پس از فروش برای تعمیر آن مراجعه نمائید. هر دستگاهی که با کلید قابل کنترل نباشد، خطرآفرین است و باید تعمیر شود.
20- قبل از هرگونه تنظیم یا تعویض لوازم جانبی دستگاه، همچنین زمانی که از دستگاه استفاده نمی کنید دو شاخه را از منبع برق جدا نمائید. این عمل از شروع به کار ناگهانی دستگاه جلوگیری خواهد کرد.
21- سنگ فرز را از دسترس کودکان و افراد غیرمتخصص دور نگهدارید. سنگ فرز یا حتی مینی فرز در دسترس افراد آموزش ندیده، خطرآفرین خواهند بود.
22- از سنگ فرز به خوبی نگهداری نمائید. هرگونه تنظیمات، گیرکردن قطعات دوار و یا هر وضعیت دیگری که ممکن است بر روی عملکرد دستگاه تاثیر بگذارد را بررسی نمائید و در صورت آسیب دیدگی قبل از استفاده، آن مورد را رفع نمائید. بیشتر حوادث از عدم نگهداری صحیح سنگ فرز رخ می دهد.
23- صفحه برش یا ساب سنگ فرز را تیز و تمیز نگهدارید. نگهداری مناسب از صفحات موجب کنترل آسان تر دستگاه می گردد و کمتر در قطعه کار گیر خواهد کرد.
24- همواره از ابزار و لوازم جانبی مناسب سنگ فرزتان استفاده نمائید. همچنین از سنگ فرز تنها برای کارهایی که برای آن تهیه و طراحی شده است، استفاده نمائید. برخی از سنگ فرزها مخصوص آهنگری و برخی دیگر مخصوص سنگ بری هستند.
1- حتما کلیه موارد ایمنی، هشدارها، دستورالعمل ها، تصاویر و مشخصات ارائه شده در دفترچه راهنما را مطالعه نمائید. رعایت نکردن دستورالعمل های ایمنی ذکر شده می تواند منجر به برق گرفتگی یا آتش سوزی شود و صدمات جبران ناپذیری را به بار آورد.
2- هرگز از قطعات جانبی غیر استاندارد و متفرقه استفاده ننمائید، زیرا ممکن است در عملکرد سنگ فرز اختلال ایجاد نماید.
3- سرعت در حالت آزاد صفحه برش باید برابر یا بیشتر از حداکثر سرعت در حالت آزاد دستگاه باشد. اگر سرعت اعمال شده توسط دستگاه به صفحه برش بیشتر از سرعت در حالت آزاد باشد، ممکن است بشکند یا پرتاب شود.
4- قطر خارجی و ضخامت صفحه برش باید متناسب با ظرفیت سنگ فرز باشد. با استفاده از قطر صفحه برش نامناسب دستگاه به راحتی قابل کنترل نخواهد بود. –
5- قطر شفت صفحه برش، مهره ها و... باید کاملا متناسب با شفت دستگاه باشد، زیرا در صورتی که قطر شفت صفحه برش مناسب قطر شفت دستگاه نباشد، دستگاه لنگ می زند و لرزش شدید خواهد داشت و ممکن است کنترل دستگاه از بین برود.
6- هرگز از صفحه برش و یا وسایل جانبی معیوب استفاده ننمائید و قبل از هر بار استفاده مواردی چون ترک خوردگی صفحه برش، هرگونه مشکل پوسته، شل بودن سیم ذغال و یا ترک خوردگی ذغال را بررسی نمائید. اگر دستگاه یا لوازم جانبی آن از دستتان افتاد، بررسی نمائید که خللی در عملکرد دستگاه ایجاد نشده باشد.
7- با توجه به نوع کار از وسایل ایمنی مثل محافظ صورت یا عینک ایمنی و دستکش استفاده نمائید. همچنین در صورت نیاز از ماسک، محافظ گوش، دستکش و پیش بند کار استفاده نمائید. محافظ چشم باید به گونه ای باشد که چشم ها را در برابر براده هایی که در اثر عملیات برش ایجاد می شود محافظت نماید. همچنین ماسک هوا باید به گونه ای باشد که قادر به تمیز کردن هوا از ذرات معلق باشد. همین طور قرار گرفتن در معرض صدای بلند در طوالنی مدت می تواند منجر به آسیب دیدگی قدرت شنوایی گردد.
8- ناظران باید فاصله خود را از میز کار حفظ کنند و هر کسی که به محوطه کارگاهی وارد می شود باید کلیه تجهیزات ایمنی فردی را پوشیده باشد. زیرا ذرات براده ها یا پرتاب صفحه برش شکسته می توانند صدمات جبران ناپذیری را به بار آورند.
9- همواره دستگاه را از دسته عایق آن بگیرید زیرا در صورت برخورد صفحه برش با یک سیم پنهان یا کابل دستگاه، قسمت های فلزی برق دار شده و موجب برق گرفتگی خواهند شد.
10- همواره کابل دستگاه را از قطعات دوار دور نگهدارید زیرا در صورتی که کنترل دستگاه از دستتان خارج شود کابل بریده خواهد شد و یا در صورت برخورد صفحه برش با مانع، ممکن است دست و بازوی کاربر به داخل قطعات دوار کشیده شود.
11- هرگز تا زمانی که دستگاه کامال متوقف نشده است آن را رها نکنید و روی زمین نگذارید زیرا ممکن است قطعات در حال چرخش، به سطحی گیر کند و دستگاه از کنترل شما خارج شود.
12- هیچ گاه در حالی که دستگاه روشن است آن را جابه جا ننمائید زیرا ممکن است قطعات دوار آن به لباس تان گیر کرده و بدنتان به سمت صفحه برش کشیده شود.
13- به طور مرتب دریچه های هواکش دستگاه را تمیز کنید زیرا چرخش پره موتور غبار را به داخل دستگاه می شود و انباشت زیاد این غبارات می تواند موجب برق گرفتگی گردد.
14- هرگز نزدیک مواد اشتعال زا از دستگاه استفاده ننمائید زیرا جرقه های حاصل از برش می تواند منجر به آتش سوزی گردد.
15- از صفحه برش هایی که نیاز به مایع خنک کننده دارند، استفاده ننمائید؛ زیرا استفاده از آب یا هر مایع خنک کننده دیگر می تواند موجب برق گرفتگی شود.
16-حتما از عینک ایمنی و وسایل حافظت فردی کار با سنگ فرز استفاده نمائید.
17- قبل از استفاده از دستگاه از محل دقیق خطوط برق، تلفن ،گاز و آب اطمینان حاصل نمائید. قطع اتصال خطوط برق و آب می تواند منجر به آتش سوزی و برق گرفتگی شود. همچنین ممکن است برخورد با خطوط گاز منجر به انفجار گردد.
18- در صورت استفاده نکردن از دستگاه حتما آن را خاموش کرده و کلید را در وضعیت خاموش قرار دهید. مثال در صورت رفتن برق یا زمانی که دستگاه را از برق می کشید توجه کنید که دستگاه خاموش شود. با این کار از شروع به کار ناگهانی دستگاه جلوگیری خواهد شد.
19- در هنگام برش صفحه برش حتما از ماسک و دستگاه های مکنده و غبارگیر استفاده نمائید. استفاده از چنین تجهیزاتی خطرات ناشی از تنفس هوای ناسالم را کاهش می دهد.
20- هنگام برش صفحه برش ابتدا یک برش راهنما بزنید. بدون این کار صفحه برش به قطعه کار گیر می کند و ممکن است قالب کند.
21- هنگام استفاده از دستگاه، همواره آن را با دو دست محکم بگیرید و در وضعیت مناسبی بایستید. کنترل دستگاه با دو دست بسیار آسانتر خواهد بود. –
22- قطعه کار را با استفاده از گیره بر روی میز کار محکم کنید. این کار بسیار ایمن تر از نگهداشتن قطعه کار با دست است.
23-محیط کار خود را پاکیزه نگهدارید زیرا ترکیب بعضی از مواد بسیار خطرناک است و غبارات بعضی از آلیاژهای سبک به راحتی قابل اشتعال و یا انفجار هستند.
24- هرگز از دستگاههای با کابل خراب استفاده نکنید و در صورتی که این کار را کردید هرگز کابل آن را لمس نکنید و آن را توسط دو شاخه از برق جدا نمائید.
ما تمام تلاشمان را انجام داده اید تا به صورت جامع تمامی آن چه که در خصوص نکات ایمنی کار با سنگ فرز باید بدانید را به شما آموزش دهیم. بسیاری از افراد به دلیل آن که سال هاست که از سنگ فرز یا مینی فرز استفاده کرده و هیچ حادثه ای برای آن ها رخ نداده است، تصور می کنند که اوضاع همواره به هین شکل خواهد ماند. اما باید بدانید که حوادث سنگ فرز به صورت ناگهانی و تنها با یک لحظه غفلت رخ می دهد. حوادث و سوانحی که می تواند جان و سلامت فرد استفاده کننده و یا اطرافیان او را به خطر بیاندازد.
کافی است تا کوچکترین غفلتی اتفاق افتاده و به ناگاه حادثه ای سخت رخ دهد. به خصوص آن که صفحه برش، ابزاری تیز و بسیار برنده بوده که با سرعت خیلی بالایی در حال چرخش است. جدا شدن صفحه، پرت شدن قطعه کار، شکستن صفحه برش، پرتاب براده ناشی از برش، گیرکردن لباس،آتش سوزی و ... تنها بخشی از حوادث سنگ فرز به شمار می روند. بروز این حوادث می تواند باعث بریدن شدن پوست دست و یا بدن،قطع انگشتان، آسیب های جدی به چشم، جراحت دیدگی سر، صدمه به پا و ... شود. پس در محیط کارگاهی، منزل، صنعتی و یا هر کجای دیگری که از سنگ فرز استفاده می کنید، حتما خطرات کار با سنگ فرز و حوادث آن را به شدت، جدی بگیرید.!
