هویت وفرهنگ شناسی وسیر تاریخی
- وجه تسمیه و هویت روستای گفت: بر اساس تحقیقاتی که از بزرگان و مطلعین شده است، اسم این روستا در ابتدا «جنرغیان» بوده است که در قسمت جنوب روستا واقع شده است و تا همین اواخر آثاری هم از آن زمان بر جای مانده است. بعد از آن به دلیل واقعه سیل به شمال روستا و به درون باغهای گفت فعلی آمده اند و در مکانی به نام «حیاط قوچون» مسکون شده اند و بعد از مدتی به مرکز روستا آمده اند که شاید یکی از علتهای آن وجود ترکمن در آن زمان و ناامنی که بر اکثر روستاها حاکم بوده است ، می باشد . در مرکز روستا قلعه و دژی محکم برای خود ساخته اند تا از گزند دشمنان در امن باشند. آثار آن به روشنی دیده می شود که قلعه ای است و یک دو مرکزی دارد و دیوارهای آن، به عرض دو متر و ارتفاع بیست متر می باشد و دور این قلعه برج و باروهایی به فاصله معینی قرار دارد که تیراندازها در بالای این برجها به نگهبانی مشغول بوده اند. قدمت این روستا دقیقا مشخص نیست، ولی از روی قبرهای موجود می توان گفت که از زمان فتحعلی شاه قاجاریه به بعد افراد در این روستا سکونت داشته اند. در مرآه البلدان آمده است، گفت روستایی کوه پایه است که آب آن را از قنات تامین می شود. روستای گفت یکی از دهات شهرستان جغتای خراسان رضوی است. آقای دکتر علی اکبر دهخدا در لغت نامه ، ص 335 آورده گفت دهی از دهستان بخش جغتای می باشد.
تاریخ فعلی مشهود روستا
دکتر لطف الله مفخم در فرهنگ آبادیهای ایران جلد اول صفحه 411 گفته، گفت از دهات سبزوار محسوب می شود. در کتاب جغرافیا و اسامی دهات کشور (نشریه اداره کل آمار و ثبت احوال) صفحه 155 نوشته « گفت از روستاهای شهرستان سبزوار به شمار می آید» آقای دکتر محمد حسین پاپلی در فرهنگ آبادیها صفحه 488 نوشته «گفت از آبادیهای سبزوار شمرده می شود» در فرهنگ جغرافیایی ایران جلد نهم، صفحه « گفت از دهات بخش جغتای شهر سبزوار است » 2- موقعیت و مشخصات جغرافیایی: روستای گفت از طرف جنوب به کوهها که معدن کرومیت گفت در این قسمت قرار دارد منتهی می شود و از شمال به دشت و باغات منتهی می شود و از مغرب به روستای جبله و از مشرق به شهرستان جغتای منتهی می شود .
جغرافیای روستایی
این روستا 57 درجه و 1 دقیقه طول جغرافیایی و در 36 درجه و 37 دقیقه عرض جغرافیایی قرار دارد. ارتفاع روستا از سطح دریا 1460 متر می باشد. فاصله مرکزی شهرستان جغتای تا روستا 5 کیلومتر می باشد . 3- پستی و بلندی: این روستا در ناحیه کوهستانی قرار گرفته و جزء روستاهای کوهپایه به حساب می آید و رشته کوه البرز در جنوب آن واقع شده است و از نظر پستی و بلندی می توان به دو بخش دشت و کوهستان تقسیم می شود.لف- جریان هوایی که از طرف شرق می وزد که باد نیشابور نام دارد. ب- جریان هوایی که از طرف جنوب غربی می وزد که باد گرگان نام دارد. و همین جریان آب و هوایی که باعث نزولات جوی برف و باران و وزش بادهای سرد در زمستان می شود . میزان بارندگی منطقه در سال حدود 250 تا 300M می باشد. البته سالهایی هم پیش آمده که میزان بارندگی 450M هم فراتر رفته است. از آنجا که بیشتر کشاورزی این منطقه کوهپایه از قنات و رودخانه است میزان بارش برف تاثیر زیادی در آب دهی قناتها و رودخانه ها خواهد داشت. حداقل و حداکثر دما در این منطقه بین 10- درجه و 39+ درجه در زمستان و تابستان می باشد. 5- رودخانه ها: نمی توان گفت در این روستا رودخانه دائمی وجود دارد، فقط چند رودخانه فصلی وجود دارد که از جنوب به شمال در جریان هستند . امهم ترین رودخانه فصلی روستا رودخانه «بناوندر» می باشد که نسبتا از میزان آب دهی خوبی در حدود 6 لیتر در ثانیه برخوردار است. و یک رودخانه فصلی دیگر به نام (رودخانه سناوی) می باشد که در اواسط سال میزان آب دهی آن یک لیتر در ثانیه می باشد. البته بستگی به بارندگی آن در سال نیز دارد به صورتی که امسال میزان آب دهی آن چندین برابر سالهای قبل می باشد.
محصولات روستایی
در بخش کوهستانی روستا باغهای میوه قرار دارد و در بخش دشت آن زمینهای کشاورزی قرار دارد که قسمت اعظم کشاورزی روستا در این قسمت واقع شده است عمده محصولاتی که در این روستا به دست می آید ، شامل محصولات باغی در بخش کوهستانی از قبیل انگور، گلابی، سیب، زردآلود، هلو، انار، گیلاس و ........... و در دشت این روستا محصولات عمده عبارتند از : گندم، جو، چغندر قند، هندوانه، خربزه و زیره و ........ 4 –
شرایط اقلیمی وآب وهوایی
آب و هوا این روستا به دلیل واقع شدن در منطقه کوهستانی از آب و هوای معتدل کوهستانی برخوردار می باشد. به طور کلی دو جریان آب و هوایی در این روستا وجود دارد:سه قنات نیز در این روستا وجود دارد که یکی از قناتها در داخل روستا قرار دارد و اهمیت حیاتی در گذشته داشته و حال نیز هم دارد، چرا که باغات شمال روستا هم از این قنات آبیاری می شود و در گذشته آب آشامیدنی مردم از این قنات تامین می شد ولی امروزه به دلیل آمدن برق به روستا مردم کمتر از این آب استفاده می کنند. منبع دیگری که آب حمام روستا از آن تامین می شود رودخانه «خوشباز» است که در گذشته از رودخانه های پر آب این روستا بوده، ولی امروزه خشک شده و به صورت چشمه در پائین کوه درآمده است. قناتها و چشمه های دیگری نیز وجود دارد که امروزه به دلیل خشکسالی های پی در پی از اهمیت افتاده و میزان آب دهی آن بسیار کم شده است. 6- چاهها: چاهها در روستا امروزه به دلیل عدم آب لوله کشی اهمیت حیاتی دارند، به صورتی که در اغلب منازل یک چاه آب وجود دارد و آب شرب و مصرف آنها از همین چاهها استفاده می شود. در گذشته به دلیل نبودن برق در این روستا به چرخ دستی آب را از چاه بیرون می آورده اند ، ولی امروزه به دلیل وجود برق از پمپ آب استفاده می کنند و آب را به راحتی به بالای زمین از عمق 20 متری زمین می آورند که متاسفانه مصرفی بی رویه از آب این چاهها باعث کم شدن آب قنات روستا شده است.
پوشش گیاهی خود رو
7- پوشش گیاهی: پوشش گیاهی روستا از نوع مرتع می باشد به صورتی که در سالهایی که بارندگی خوب است مراتع و چمنزارها سرسبز و چشم نواز است . متخصصین امر، مراتع این روستا را از نوع درجه سه می دانند. گیاهانی که جنبه دارویی دارند و در کوهها سبز می شوند عبارتند از : هواشان (آویشن) ، گوند( که از شیره آن کتیرا به وجود می آید ) ، کتل کاتی وزژک و گیاهان خودرویی مثل : تلخه، کشک، دمبه گاوی،هور، چوز، زارع و ........... می باشد.
چرا روستای گفت با همه امتیازات روستایی وویژه بودن خود در منطقه با کاهش 15درصدی جمعیت روبه رواست:[ویرایش]
روستای گفت با شرایط جوی آب وهوای مناسب و نزدیکی به شهرستان جغتای ومرکزیت شهرستان درحال حاضر با کاهش جمعیت مواجه شده است به گونه که جمعیت بالای این روستا در دهه 70تا 80به گونه بوده که تشکیل دو مدرسه ابتدایی و متوسطه اول آن برای تمام پایه ها فعال و همه کلاس ها تشکیل می شد ولی با نرخ کاهش جمعیت امروزی در این روستا وکوچ افراد به خاطر 1تحصیلات 2 شغل 3زندگی مرفه شهری 4 ....باعث گردیده که این روستا با اینک داری قدمت وپیشینه فرهنگی ومذهبی دارد از لحاظ عمرانی وآبادی روستا رشد پایین داشته باشد
امام زاده سید عبدالله گفت با همه فعالیت های خوب مردمی چرا مسئولین و سازمان اوقاف وامورخیریه فعالیت مطلوبی را نداشته است[ویرایش]
امام زاده سید عبدلله روستای گفت یکی از امام زاده های منطقه خوش آب وهوای شهرستان جغتای می باشد که با اینکه تمام مسئولین وحتی نماینده های مردمی درمجلس هر ساله به این امام زاده ها تشریف آورده می شوند ولی کمک ها به جاوصحیحی برای عمران وآبادی این امام زاده که داری تولیدات فرهنگی و نقش فرهنگی در تمام زمینه های فرهنگی همچون تعزیه خوانی در چهل وهشتم ویا برگزاری تمام مناسب ها دیگر همچون دعای عرفه ، نشاط بهاری ،عید نیمه شعبان ،همایش بین اللملی شیرخوارگان حسینی ،عید قربان وعیدغدیر،...می باشد را بی بهره یا کم بهره بوده است چه کنیم که امام زاده روستا را مکان سیاحتی زیارتی داری درجه بالای خیلی خوب وعالی شود؟
معدن کرومیت روستا گفت چرا با کمبود امکانات پیشرفته و عدم پیگیری مسئولین برای جذب نیروی متعد وسالم از خودروستا را در اولولیت قرار نمی دهند[ویرایش]
روستا گفت یکی از بزرگترین ودارا ترین منابع خدادادی معدن کرومیت درمنطقه می باشد که میتواند سالیانه نزدیک به هزار تن تولیدات سنگ کرومیت را داشته باشد ولی از نعمت خدادادی روستای عزیز گفت که داری شرایط بحرانی جغرافیایی به علت استفاده بی رویه از استخراج معدن وحتی غیر قانونی در کوه های این روستا شده اسبت بی بهره بوده است وهمچنین این روستا با وجود نیروی انسانی های داری مهارت های بسیار بالا وتوانا از کارگری تامدیریت وتحصیلاتی برتر هنوز نتوانسته آنچنان درخشش خوبی را برای خود به جابگذارد واز این نعمت بهره که حق این روستا می باشد عایدو سهیم باشد چه کنیم که این روستا بهتر بتواند مایه افتخار وثروت خود را حفظ کند چه کنیم که این روستا بتواند نیروی انسانی که لازم برای این معدن هست را داشته باشد
با کمبود وتبدیل قطعه های زمین های زراعی کوچک چه بایست کرد[ویرایش]
روستای گفت وهمچنین منطقه جوین جغتای درای چاه عمیق از سی تا پنجاه سال گذشته بوده است که به دلیل تولید محصولات و نگهداری آن ها به وسیله کشاورزان وارث آب وزمین های این چاه ها مردم بوده اند ولی با گذشت زمان و فوت صاحبان درجه یک این آب وچاه ها کم کم تقسیم گردید وصاحبان فعلی این آب وچاه هابا کاهش یافتن زمین وآب ارزش کشاورزی پایین آمده وبا تکثیر این قطعه ها به قطعه های کوچک نیاز به یک تصیم کلی می باشد که بتوان بهترین ونوین ترین روش های کشاورزی را در این منطقه اجرایی کرد
چه کنیم که روستا را به بهترین شکل ممکن دارای ارزش فرهنگی واجتماعی و کشاروزی کنیم که درخش آن درسطح کشور باشد[ویرایش]
روستای گفت با اماکن تاریخی وفرهنگی دارای شاخصه های خوب فرهنگی اجتماعی وکشاورزی میباشد لذابایست بیشتر مردم وهمجنین امتیازات منطقه ای به این روستا داده شود تا بتواند از لحاظ اجتماعی و فرهنگی با اینکه محصلین خوب وآماده دارد را برای این روستا آماده سازد
تولیدات روستا چرا وچگونه می تواند قابل ماندگاری واثر گذاری داشته باشد (می توانیم یکی از مکان های فرهنگی مذهبی را باز سازی سازیم)[ویرایش]
در هر شهر وروستایی مکان های فرهنگی گردشی مذهبی از مراکز قابل توجه همه افراد بوده وبایست به این مکان ها و مناظر به صورت یک منفعت ملی و عام نگاه گردد در این روستا تلاش براین است که آبادانی همیشه در درجه اول باقی بماند ولی با نقاط ضعف که در راستای ارتقای این روستا بوده است نمیتوان این را اهمیت قرار داد که چه قدر هم دلی برای این امور لازم است یکی از مسائل که می توان به ماندگاری اثرهای این روستا کمک کرد این است که مرمت سازی ابنیه ها و مکان های تاریخی را بازسازی وقابل توسعه قرار داده شود بحث در ارزش گذاری است که باید چگونه به این مکان ها ارزش صحیح قرار دهیم وچگونه می توانیم این ابنیه ها نگه داری کنیم ایا راه های که برای شناخت این اماکن موجود است مناسب گردشگر و افراد دیگر است مرمت سازی چقدر میتواند برای این روستا هزینه بر باشد وچه قدر میتواند آورده های مالی وفرهنگی داشته باشد توجه به چه مسائل درونی داخل روستا میتواند بر همدلی مردم برای رسیدن به این مکان ها و پیگیری امور کمک کرده باشد
چه کنیم که بتوانیم از کرومیت سازی وتولید کروم بهره کافی ببریم[ویرایش | افزودن بخش]
هر تولیدی زمان سرمایه علم نیروی انسانی چارچوب نهادی جمع آوری اطلاعات وضعیت اقتصادی نیازدارد تامحصولی رابتوانیم تولید کنیم [برای اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله تاثیر الگوهای رشد اقتصادی برمهندسی فرهنگی مراجعه کنید ما نیز در بحث بایست کوشا باشیم و به 1-گروه های تحصیلی هدف مند را را پایه گذاری کنیم تا بتوانند در این رشته به مدرن ترین وپیشرفته ترین علوم دانشی زمین شناسی ،صنعت،تولیدوسایر رشته هایی که مربوط به این حوزه است را پرورش بدهیم 2-سرمایه اعم از مالی و دانشی ومعادنی را فراهم کرده وبا گسترش روز افزون آنها و مواجهه با بحران ها بتوانیم تمام مسائل را کشف وبررسی کرده وخلا های موجودی را شناسایی کنیم 3-چهارچوب نهادی برای آرمان ها ،تدابیر ،افق ، انگیزش های آن ترسیم کرده وآن را برای مفهوم سازی مطلوب وتوانا به بهره ی تنظیم و تثبت علمی واندیش ورزی برسانیم 4- جمع آوری اطلاعات در زمینه هر کار وتولیدی نیازبه ساحت های زمانی ،مکانی، دانشی وفراوری تمام آن اندیشه برای میسر شدن اقدام مورد نظر برای کاهش میزان خطرات واشتباهات راهی مهم ومفید می باشد 5-جامعه شناسی فرهنگی واجتماعی برای بروز هرنوع تولیدی وروش های سازگاری محیطی وتفکر انسانی و شیوه های برخورد و مواجهه بامشکلات عدیده ای با این امور
منبع مقاله های الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تهیه کننده:ابوالقاسم گفتی[۴]
درون مایه اقتصاد را اگر ما تولید نام قرار دهیم پس این شاخصه جنبه های دارد که هرکدام بایستی مورد تجزیه وتحلیل قرار گیرد و برای عملی ساختن تولید نقش مهمی را ایفا می کنند نظام آموزش و پرورش که در راستای فکری ،جسمی وابعاد دیگر دارد تلاش می کند بایست به هدف عملی نیز مشوق گردد و راه را به گونه ای باز سازد که فرد بعد از فارغ شدن خود بتواند راه الگوی عملی خود را نیز دانسته باشد پس با نشان دادن الگوی روابط بخش ها با هم می تواند انگیزه ها را برای مدیریت فردی بالا برده و از شروع کاری تا رسیدن به هدف که همان تولید است به انجام برساند . بنابراین بر الگوی عمومی که در زیر آورده شده است بایست برای هر کدام از بخش ها ومحورهای آن تعریف و مبانی وراهبردها وکارکردهای مناسبی را ارایه دهیم وبه نحوی این اطلاعات و فعالیت ها بایست درگرو آموزنده قرار گیرد که بتواند سر خطی از کار خود را داشته باشد بر اساس اینکه مقالات برتر می تواند در این زمینه نیز موثر باشد بایست شیوه ی ارتباطات هر مطلب رابراساس هر یک از مراحل اهدافی تنظیم سازیم . نظام آموزش وپرورش یکی از سازمان های است که می تواند بیشترین تاثیر رابرای روند مراحل الگوی زیر داشته باشد زیرا در هر شرایطی قادر به تبادل اطلاعات بوده می توان این را نیز درنظر گرفت که رشد این نوع الگو قادر سازی فرد بر روند وسیر تکامل کاری خود نیز است وتوسعه و رشد همه جانبه در یک امر داشت که این عامل در کل باعث افرایش نظام سیاسی ،اقتصادی ،فرهنگی ،زیست محیطی وغیره خواهد شد
وابستگی متقابل بخش ها[۵]
چگونه میتوانیم بر گزاره های روستای متعالی شدن(روستای گَفت) قدم نهاده وحرکت کرده باشیم[ویرایش | افزودن بخش]
نخستین مقاله مطرح شده در این نشست تخصصی، «مبانی نظری پیشرفت در حوزه آمایش بنیادین[۶]» نام داشت که به همت دکتر طیبه محمودی محمدآبادی دانشجوی پسادکتری دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی دانشگاه اصفهان و دکتر محمدحسین رامشت استاد دانشگاه اصفهان تهیه شده بود. دکتر محمودی در این نشست تخصصی عنوان کرد: سدره طوبی را باید نظریه‌ای در حوزه پیشرفت و زمینه تحقق آرمانی در آمایش بنیادین مرکز الگو تلقی کرد. آرمان‌گرایی در فضا، از آرمانشهر افلاطون و فارابی گرفته تا آرمانشهرهای عصر جدید (آتلانتیس، شهر خدا و …) از جمله آرزومندی‌های دیرینه نخبگان بشری در دستیابی به ایده‌آل‌های زیستی بوده است به طوری که از آن به عنوان مقدمه معرفت‌شناسی فراورش تمدنی در فضا یاد می‌شود. به باور این متخصص علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، در ایران عصر جدید، آرمانشهرهایی ارائه شده است که غالباً با نگاه به ایران قبل از اسلام و تمسک به دو اصل هویت ملی و نژاد آریایی و یا با نگاه به ساختارهای مفهوم توسعه به جای پیشرفت استوار شده است. اکنون پس از یک قرن تلاش و تجربه، روشنفکران ایران به این واقعیت معترف‌اند که اجمالاً جامعه ایران با جوامع دیگر متفاوت است و همین تفاوت میتواند سر منشأ تفاوت در طرح آرمان فضایی سرزمین آنها نیز باشد. مقاله بعدی که در نشست تخصصی آمایش و شهرسازی در الگوی پیشرفت مطرح شد با عنوان «ارزیابی شهرهای جدید بر مبنای الگوی شاخصه‌های شهرسازی ایرانی اسلامی (پژوهش موردی: شهر جدید هشتگرد)»[۷] توسط دکتر لطف‌علی کوزه‌گر کالجی فارغ‌التحصیل دکترا برنامه‌ریزی شهری از دانشگاه شهید بهشتی و بتول حسینی تلی کارشناسی ارشد فیزیک، دانشگاه شهید بهشتی و آزاد، تهیه شده بود. دکتر لطف‌علی کوزه‌گر کالجی در این رابطه گفت: با ظهور انقلاب اسلامی در ایران که صفت اسلامی، ویژگی فرهنگی آن را برجسته می‌ساخت، این امید که بتوان سکونتگاه‌هایی، بر مبنای اصول و ارزش‌ها و تفکّر اسلامی بنیان نهاد، افزایش یافت. شهرهای جدید، سکونتگاه‌هایی هستند که تمام مراحل طرّاحی، شکل‌گیری و ایجاد آنها، طی برنامۀ زمان‌بندی مشخصی انجام می‌شود؛ از این رو در صورتی که، اصول و ارزش‌های اسلامی در آنها اجرا شود می‌توانند، نمایشی از شهر ایرانی و اسلامی را محقق سازند؛ مقصود از اصول و ارزش‌های اسلامی، اصولی منبعث از تعالیم اسلامی هستند که می‌بایست در شهرهای جدید مورد عنایت ویژه قرار گیرند. به منظور متجلّی ساختن ارزش‌های اسلامی در کالبد شهر، شناسایی ارزش‌هایی که می‌توانند و باید با تظاهر در مجتمع‌های اسلامی هویت ایرانی اسلامی آن را نمایش داده و تضمین نمایند، ضرورت تام دارد. وی در ادامه خاطر نشان کرد: این تحقیق، چهار شاخص مسجدمحوری، درون‌گرایی، محلّه محوری و طبیعت‌گرایی به عنوان اصول محوری مورد شناسایی و استفاده قرار گرفته است. هدف این تحقیق آن است که به ارزیابی شهرهای جدید بر مبنای شاخص‌های شهرسازی ایرانی اسلامی بپردازد. از این رو، شهر جدید هشتگرد از پررونق‌ترین شهرهای جدید ایران،که نزدیک یک‌صد هزار نفر جمعیت که در نزدیکی شهر تهران و کرج قرار دارد، به عنوان مورد نمونه، مورد بررسی قرار گرفت.
