آخرین باری که به کسی وابسته شدی، یادت هست؟ چقدر دلبسته و وابستهی اون فرد شدید؟ اگر مثل اکثر آدمای دیگه بودید اجتمال زیاد نتوانستهاید از دلبستگی دست بکشید. خیلی از انسانها هستند که هیچ وقت دوست ندارند از دلبستهبودن دست بردارند. چون درد دارد. چون راهی دیگر به ذهنشان خطور نمیکند. اینقدر سخت است که تورا زمینگیر میکند. در هر شرایطی نمیتوانی دست به هیچ کاری بزنی. همین وابستگی خودش سبکهای مختلفی دارد. اما ما ناگزیر راهی سخت را در پیش میگیریم. انواع سبکهای دلبستگی در والدین هم وجود دارد که باز سختترینش را انتخاب میکنیم.
با این وجود دوست دارم اول به خودم این نوید را بدهم. سبکهای دیگری هم وجود دارد که من میتوانم بهترینش را میتوانم انتخاب کنم. اگر بخواهم هم به خودم و هم به فرزندم کمک کنم سبکی را پیش میگیرم که بهترین باشد. زیاد پیش خواهد آمد که اگر یکی از بدترین دلبستگی را سبک دیگری برایمان ناممکن میشود. ببینیم چه سبکی میتواند راهی روشن را به فرزندانم باز کند. در ادامهی مطلب انواع سبکهای دلبستگی در والدین را عنوان میکنم. اما دوست دارم خودتان ببینید که کدام سبک را دارید و کدامیک به خانوادهی شما کمک بیشتری میکند.
دلبستگی به پیوند عاطفی عمیقی گفتهمیشود که بین افراد شکل می گیرد. معمولاً بین کودک و پدر ای مادر که مراقب اصلی آنهاشت شکل میگیرد. این مفهوم برای اولین بار توسط روانشناس جان بولبی در اواسط قرن بیستم معرفی شد. بر اساس تئوری دلبستگی، کیفیت پیوندهای اولیه شکل گرفته بین کودک و پدریامادر و حتی مراقب او می تواند تأثیر بسزایی بر رشد عاطفی و اجتماعی وی داشته باشد.
فرآیند دلبستگی از دوران نوزادی شروع می شود و برای احساس امنیت و رفاه کودک بسیار مهم است. مراقب اولیه، اغلب مادر یا پدر، نقش اصلی را در شکل گیری این دلبستگی ایفا می کند. کیفیت مراقبت، پاسخگویی و هماهنگی با نیازهای کودک توسط مراقب به ایجاد دلبستگی ایمن یا ناایمن کمک میکند. انواع سبکهای دلبستگی در والدین را در ادامهی مطلب میتواند بخوانید.
دلبستگی والدین، که اغلب به عنوان دلبستگی والد-کودک شناخته می شود، شکل خاصی از پیوند عاطفی است. این پیوند بین فرزند و مراقبان اصلی او، معمولاً مادر و یا پدر ایجاد می شود. این دلبستگی از دوران نوزادی شروع به شکلگیری می کند و یک جنبه اساسی از رشد اجتماعی و عاطفی کودک است. کیفیت دلبستگی والدین می تواند تأثیرات طولانی مدتی بر رفاه کودک داشته باشد و بر تنظیم عاطفی، مهارتهای اجتماعی و روابط آنها در طول زندگی تأثیر بگذارد.
همچنین دلبستگی در والدین شباهت زیادی به ابتدای آشنایی پدر و مادرها(دومرغ عاشق) نیز داشتهباشد. بعد از مدتی این سبک دلبستگی به مرور میتواند جایگزین سبک های دیگر دلبستگی شود. وقتی فرزندی به دنیا می آید امکان دارد بخاطر تعامل بیشتر بین افراد خانواده تغییر کند. به مرور این تعاملات میتواند برای پدر یا مادر متفاوت باشد. هر چه زمان بیشتری با هم باشند، سبکها نوع خاص خود را شکل میدهند. در کل برای مادر از همان ابتدا این دلبستگی شکل خواهد گرفت اما بنا موقعیتش میتواند تغییرپذیر باشد. شغلها امروزهاین تغییرات را ایجاد کردهاست که به نوعی میتواند هم مفید و هم زیانآور باشد.
سبک های دلبستگی مختلفی وجود دارد که می تواند بر اساس تعامل بین مراقب و کودک پدیدار شود. در این نوشتهای که به همین موضوع میپردازیم، طبق تحقیق یکی از روانشناسان شکل گرفتهاست. سبکهای دلبستگی اصلی که توسط روانشناس مری آینزورث از طریق آزمایشهای «وضعیت عجیب» شناسایی شدهاند عبارتند از:
کودکانی که دلبستگی ایمن دارند، احساس اطمینان می کنند که مراقب آنها در صورت نیاز در دسترس و پاسخگو خواهد بود. آنها می توانند محیط خود را بهترکشف کنند و راحتتر با دیگران رابطه برقرار کنند. در این نوع دلبستگی ایمنی رابطهها را شکل میدهد. در این سبک دلبستگی اعتماد کامل نیز برقرار است.
کودکان و نوجوانان دارای دلبستگی ناایمن-اجتنابی، ممکن است از پدر یا مادر و حتی مراقب خود دوری کنند. در این سبک، ذلبستگی را نادیده میگیرند. نه اینکه دلبسته نباشند بلکه از نشان دادن دلبستهبودن اجتناب میکنند. در هنگام دورشدن از پدرومادر یا مراقب خود ناراحتی کمی نشان میدهند. همچنین هنگام بازگشت نیز شادی کمی از خودنشان میدهند. آنها یاد میگیرند که خود را آرام کنند وبه مرور سعی میکنند مستقل شوند.
فرزندان ما در این سبک، دارای دلبستگیهای ناایمن-دوسوگرا/مقاوم اغلب مضطرب به نظر می رسند. حتی زمانی که مراقبشان نزدیک است. آنها ممکن است چسبندگی خاصی به والدین داشته باشند. آنها از کشف کردن چیزهای جدید و حتی خلاقانهای که باعث رشدشان میشود، واهمه داشته باشند. این سبکی دلبستگی، حتی زمانی که پدر ای مادر نیز در کنار اوست، دلداری دادنشان نیز دشوار است.
این سبک دلبستگی در فرزندان به معنی نبودن یک روش منظم و سازمان یافته برای مقابله با استرس است. کودک و نوجوان گرفتار به دلبستگی آشفته ممکن است رفتارهای نامنظمی از خود نشان دهد. سردرگمی، یا ترکیبی از پاسخهای ضدونقیضی در حضور پدر یا مادر و همچنین مراقب از خود نشان دهند.
در انواع سبکهای دلبستگی در والدین که نام بردیم، ببینید فرزند شما کدام را پیش گرفتهاست. هر کدام پیامدهای خاصی را برای والدین بهمراه دارد که میتواند در روابط اثرگذار باشد. والدین آگاه نیز میتوانند از سبکی را انتخاب و پیش برند که در آیندهی فرزندش مفید باشد. درک روابط، عواطف و رفاهی که در طول عمر فرزند شما با چه سبکی امکانپذیر است، میتوانید حالا انتخاب کنید. اگر هم جایی به همراهی و کمک نیاز داشتید حتما به متخصص مراجعه کنید.