گویی این تپه های با درهم آمیختن رنگ های گوناگونی به وجود آمده اند. هم اکنون این تپه ها در 25 کیلومتری شمال شرق تبریز سر علم کرده اند. در زبان محلی ترکی ، آلا به معنای رنگارنگ می باشد و داغ نیز معنی کوه را می رساند. این تپه ها 3300 متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته اند و وسعتی حدود 70 کیلومتر دارند.
ایجاد این رنگ ها در این تل ها به 15 میلیون سال قبل برمی گردد. چراکه منطقه ماهنشان که عمده این تپه ها در آنجا واقع شده است ؛ مملو از انواع مواد معدنی می باشد. مثلا در زمان تشکیل این تپه ها رسوبات آهنی فراوانی وجود داشت و تغییر در نوع و میزان املاح این رسوبات رنگ های متنوعی ایجاد کرد. این رسوبات باعث به وجود آمدن رنگ های خاصی شدند. به عنوان مثال رنگ سبز نشاندهنده رسوب مسی است.
مادها در منطقه ماهنشان قلعه ها و بناهای گوناگونی ساخته اند که این امر دلیل بر وجود زندگی در این منطقه ، آن هم در زمانی حول چند هزار سال پیش است.
عبور رودخانه از میان تنگ کافرین زیبایی این منطقه و منظره را دو چندان گردانده است و دیدگان هر کسی را مات و مبهوت می کند. بهترین فصل بازدید از این منطقه فصل بهار است چراکه علاوه بر آب و هوای بهاری ، شادابی و طراوت عجیبی در این منطقه به مشام می رسد. این منطقه ارزش تاریخی نیز دارد. طبق تحقیقات صورت گرفته تقریبا 3000 سال قبل از میلاد مسیح انسان هایی در این نواحی زندگی می کردند.
شوربختانه امروزه تنگ کافرین در معرض انواعی از خطرات انسانی و طبیعی قرار گرفته است. از دیگر جاذبه های مربوط به این ناحیه طبیعی زیبا ، سنجاب های کوهی هستند که در جنگل های گره خورده به اطراف این تنگه ، زندگی می کنند. طول تنگه در حدود 2 کیلومتر است و از سطح دریا 700 متر بالاتر قرار دارد. در شهرستان بدره علاوه بر این تنگه 30 اثر تاریخی ثبت ملی شده اند.
این باغ در کنار 9 باغ ایرانی دیگر در سال 1390در فهرست میراث جهانی قرار گرفته اند. باغ شازده ماهان در کنار باغ پاسارگاد شیراز به عنوان مادر باغ های ایرانی شناخته می شوند. این باغ به نام شازده ماهان نام گذاری شده است که شازده ماهان همان عبدالحمید میرزا ناصر الدوله است که نوه دختری ناصرالدین شاه و حاکم وقت کرمان نیز می باشد.
معماری این باغ به گونه ای صورت گرفته است که آب در آن به صورت پلکانی در حال حرکت است. این نمایش بی نظیر و حرکت تماشایی آب منظره خارق العاده ای را نقاشی کرده است.وسعت کلی این باغ 5.5 هکتار است که 407 متر طول آن و 122 متر عرض آن می باشد. این باغ شامل تجهیزاتی چون سردر ورودی ، حمام ، عمارت ، شبکه آبرسانی و حوضچه است. این بناها در میان حصارهای اطراف باغ محصور گشته اند. باغ شاهزاده ماهان 12 سطح پلکانی برای حرکت بیشتر و بیشتر آب دارد و آبشار ها و فواره ها و دو حوضچه مملو از آب و درختان تنومند اطراف همه اینها که در مقابل چشمان گردشگران قد علم کرده اند ؛ این باغ را زیباتر از زیبا می سازند.
رنگ بنفش و گاهی صورتی این گلفشان به علت وجود عنصر ید در بستر این گلفشان است بدین معنی که عنصر ید که یک ماده معدنی است باعث صورتی رنگ شدن آب گشته است. گلفشان نفتلیجه در ارتفاع 26 متری از سطح دریا قرار دارد و شکل این گلفشان مخروطی است .
ارتفاع این گلفشان حدود 8 متر و قطر آن تقریبا 500 متر می باشد.در بالای این گلفشان دریاچه کوچکی شکل گرفته که از دهانه آن آب شور به همراه انواعی از گِل ها خارج می شود.
نفتلیجه دارای انواعی از خواص درمانی میباشد .گل های مخروج از آن برای درمان بیماری های چون دردهای مفصلی و ستون فقرات و سفتی مفاصل ، انواعی از بیماری های عصبی ، و گاهی تنگی عروق و انقباضات عضلانی استفاده می شود. استحمام در گل های این حوضچه برای بدن بسیار سودمند است.
این حمام حدود 1600 مترمربع مساحت داشته و شامل چهار بخش مجزای مردانه ، زنانه ، حمام ویژه اقلیت های دینی و حمام خصوصی تشکیل شده است و بزرگترین حمام ایران شناخته می شود .آب مورد نیاز حمام از قنات تامین می گردید.به منظور تامین آب و همچنین حفظ گرما و حرارت این مکان ، کف حمام حدود سه الی سه و نیم متر از سطح خیابان پایین تر ساخته شد.
نام چهار فصل برگرفته از تابلوهای کاشی کاری شده در چهار جهت حمام در بخش مردانه است که بنا بر شرایط مختلف فصول سال نقاشی شده است. بر روی این کاشی های رنگارنگ انواعی از نقش و نگارهای گوناگون چون مناظر طبیعی و شکارگاه ها دیده می شود .
این بنا متعلق به دوره صفویه می باشد و معماری آن به سبک همان دوران است. نام مویدی از آن نظر است که قنات مشهور به قنات مویدی آب آن را تامین می کرد. نوک این بنا مخروطی شکل است و به گونه ای ساخته شده است که حداقل میزان تابش آفتاب را جذب کند. در اطراف این مخروط دیواره های بلندی احداث گردیده که با وزش باد و استفاده از سایه ایجاده شده دمای هوا را به صورت محسوس کاهش می دهد.
یخدان مویدی شامل مخزن ، حصار، استخر و چاله یخ می باشد. پلان مخزن دایره ای شکل ساخته شده که گنبدی روی آن بنا شده است. حصار اطراف آن حدود بیست متر ارتفاع دارد.
غرض از نگاشتن این متن افزایش اطلاعات و آگاهی از مناظر طبیعی و انسانی بی نظیر و بکر سرزمین عزیز و پویایمان ایران می باشد.
