این مطلب ادامه خواندن و نارساخوانی در کودکان است.
الف- پیشرفت در زمینه خواندن بر مبنای آزمونهای میزان شده فردی، به طور قابل توجهی پایینتر از آن است که با توجه به سن زمانی، هوش سنجیده شده و آموزش متناسب با سن انتظار میرود.
ب- مشکل یاد شده در بند “الف” به طور قابل توجهی در پیشرفت تحصیلی یا فعالیتهای روزمره زندگی که مستلزم خواندن است، اختلال ایجاد میکند.
ج- اگر کودک یاد شده دارای مشکل دیگری مانند: مشکلات حسی، ذهنی یا جسمی باشد، اختلال در خواندن نباید فراتر از حدی باشد که معمولاً با آن نقص همراه است.
نگارندگان این سطور بر اساس تعاریف مختلفی که متخصصان در زمینه کودکان با نارساییهای ویژه یادگیری ارائه دادهاند و نیز با توجه به مطالعات و تحقیقات خود، معیارها و ویژگیهایی به خلاصه زیر برای شناسایی و تشخیص کودکان نارساخوان پیشنهاد میکنند:
1- داشتن هوش تقریباً متوسط یا بالاتر از متوسط
2- داشتن حواس سالم به ویژه حس بینایی و شنوایی
3- برخورداری از امکانات محیطی و آموزشی نسبتاً مناسب
4- نداشتن مشکلات شدید رفتاری
5- نازل بودن سطح توانایی خواندن دانشآموز در مقایسه با توان ذهنی، سن تقویمی و امکانات آموزشی وی.
1-5- اشتباه کردن کلمات شبیه بهم مانند غاز و غار، جای و چای، بهار و نهار
2-5- حدس زدن کلمات با در نظر گرفتن حروف ابتدا و انتهای کلمات
3-5- آینه خوانی یا وارونه خوانی کلمات مانند روز به جای زور
4-5- مشکلات شدید در هجی کردن کلمات
5-5- حذف کلماتی مانند”را”، “که”، “از”
5-6- اضافه کردن برخی از حروف و کلمات
7-5- حذف برخی از حروف و کلمات
8-5- جایگزینی برخی از حروف و کلمات به جای یکدیگر
9-5- درک نامرتب حروف
10-5- اشتباهات مرتبط با عدم فهم معنای جمله
11-5- دشواری در تشخیص جزء از کل
12-5- خواندن کودکان نارساخوان دارای آهنگی تردیدآمیز و مقطع است و گاهی متن نوشته شده را با لحنی میخوانند که با معنای آن مطابقت ندارد.
13-5- بی میلی و انزجار از یادگیری خواندن
روش اول:
مایکل باست و همکارش برای ترمیم مشکل کودکانی که دچار نارساخوانی بینایی، یعنی دشواری در تداعی کلمات چاپی و معنایی آن هستند، و از حس شنوایی سالمی برخورداراند، روش فنوتیک را پیشنهاد میکند.
در این روش آموزش از صداهای مجزا که تدریجاً با هم ترکیب میشوند و کلمات را به وجود میآورند، شروع میشود.
مربی چند حرف بی صدا را که از نظر صدا و ظاهر کاملاً متفاوتاند، مانند”م، س، ت” برمیگزیند.
سپس هر یک از این حروف را بر کارتی تایپ میکند، آنگاه با نشان دادن آن حرف به کودک، صدای آن را در میآورد، و کودک را نیز تشویق به تلفظ صدای آن میکند.
بعد از اینکه کودک شکل و صدای حرف را آموخت، از او خواسته میشود به کلماتی که با این حرف شروع میشود، فکر کند.
پس از فراگیری چند حرف بی صدا، فعالیت تغییر میکند، و در تمرینی دیگر ترکیب صداها و نیز حروف با صدا و به دنبال آن جملات ساده و کوتاه و در نهایت داستان به کودک آموخته میشود.
مایک باست در اینجا تاکید میکند که هرچند آموزش از طریق شنوایی انجام میشود، اما هدف بهبود بخشیدن به مشکلات بینایی است.
بنابراین فعالیتهایی چون: جور کردن تصاویر و کلمات نوشتاری، نقاشی خطوط اصلی کلمات و اشیا توصیه میشود.
بدین گونه به کودک میآموزیم که هر کلمه شکل و مفهوم مشخصی دارد.
روش دوم:
مایکل باست و همکارش برای ترمیم مشکل کودکانی که دچار نارساخوانی شنوایی، یعنی دشواری در تشخیص صداهای مختلف و یا توالی حافظه شنوایی هستند، و از حس بینایی سالم برخوردار هستند، روش آموزش کل کلمه را به صورت نوشتاری توصیه میکنند.
برای مثال کارتی را که حاوی “سگ” و نیز کلمه سگ است به کودک نشان میدهند و همزمان کلمه را بیان میکنند و از او میخواهند کلمه را تکرار کند.
یا در آموزش کلمه” پریدن” از کودک میخواهند که عملاً بپرد و بلافاصله کارت حاوی کلمه پریدن را به او نشان میدهند و او را تشویق به تلفظ آن میکنند.
مرکز آموزشی – توانبخشی مشکلات ویژه یادگیری ذهن فرزام با برگزاری دورههای بهبود اختلالات یادگیری آماده خدمات رسانی به شما والدین گرامی و فرزندان دلبندتان میباشد.