یکی از انواع اختلالات یادگیری، ناتوانی در نوشتن املا است. در زیر به مواردی که باعث ایجاد این مشکل میشوند، پرداخته شده است:
نابهنجاری در پردازش اطلاعات دیداری:
در دانشآموزانی که دارای اختلالهای یادگیری ویژه هستند، اطلاعات دیداری به شکل نابهنجار پردازش میشوند.
اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی:
کودکان دارای ناتوانی یادگیری در انجام تکالیفی که نیازمند راهبردهای درونی و برنامهریزی هستند، بیشتر از کودکان عادی مشکل دارند.
خطا در ادراک حروف و واژهها:
این مشکل، طرز درک شدن را متأثر میسازد. کودکان با این ضعف در نحوهی درک شکل و شکلبندی حروف اختلال دارند. این موضوع به دلیل اختلال یا ضعف در دید یا چشم نیست، بلکه به دلیل مشکل در روشی است که مغز پیامهای منتقل شده از دستگاه بینایی را تعبیر و تفسیر میکند.
چنین کودکانی، مشکل در آزمونهای ادراک دیداری را نشان میدهند. آنها ممکن است حروف را روی هم بگذراند، آنها را وارونه بنویسند یا فاصلههای زیادی بین حروف بگذارند.
ضعف در مهارتهای حرکتی
دشواری در نگه داشتن تجارب تأثیرات بینایی:
ممکن است دانشآموز در انتقال ادراک حس از بینایی به حرکتی مشکل داشته باشد.
افت شنوایی:
در برخی از دانشآموزان در هنگام نوشتن املا و بیخبری معلم، از وجود این افت باعث میشود بعضی از کلمات را جا بندازند و از کلاس عقب بیفتند.
دست برتری:
احتمال داشتن اختلالهای یادگیری ویژه در کودکان چپ دست 12 بار بیشتر از راست دستها است. احتمال قوی، دست برتری بر اثر ترکیبی از عوامل ژنتیک قبل از تولد و یادگیری ایجاد میشود.
تند گفته شدن املا:
تند گفته شدن املا توسط معلم، باعث کم دقتی در دانشآموزان میشود.
استفاده از حروف هم صدا و غیر هم صدا در واژهها به حروف استثنا، جدانویسی و هم صدا معروف هستند.
در زیر به منظور درک بهتر برای هر کدام از این خطاهای املایی چند مثال آورده میشود:
۱. جایگزینی غیر هم آوایی:
یعنی دانشآموز حروفی که هم آوا نیستند، به جای هم مینویسد. برای مثال، (س) را به جای (ش)، (ح) را به جای (خ) و (ک) را به جای (گ) مینویسد.
۲. مشکل در همسانی آوایی:
یعنی کودک به دلیل شباهت آوایی حروف در واژه، قادر به تشخیص نوع حرف مورد نظر نیست. برای مثال، واژههای منظور، حیله، مغازه، بهار، حوله، سطل و صبر را به شکل: منزور، هیله، مقازه، بحار، هوله، ستل و سبر مینویسد.
۳. جابجایی:
دانشآموز حروف را در واژه جابجا مینویسد و قادر نیست ترتیب و توالی حروف در واژه را رعایت کند. به عنوان مثال: (دارد) را، (دادر) و (مادر) را (مارد) مینویسد.
۴. خطای ناشی از مشکل توجه:
با وجود سالم بودن، گوش حساسیت لازم را برای تشخیص صداها ندارد. برای مثال، واژههای مسواک، زنبور، بشقاب، دنبال، ژاله، تجربههای، بندگان، شدهام، خوش، میگفت را به شکل: مسباک، زمبور، بشگاب، دمبال، جاله، تجربها، بندهگان، شودهام، خش، میگوفت، مینویسند.
۵. اضافه نویسی:
برای مثال، واژههای صحیح، سبز، نهفته، داستان را به شکل: صبحح، سببز، نهنفته، داستتان، مینویسند.
۶. حذف کردن یا کلمات ناتمام (آغاز، وسط، پایان):
برای مثال واژههای باران، انتشار، باغبان، دیدار را به شکل اران، انشار، باغان،دیدا مینویسد.
۷. قرینه نویسی و وارونه نویسی:
کودک به هنگام نوشتن املا، واژهها را صحیح اما به شکل وارونه یا قرینه مینویسند.
منبع مقاله: اختلالهای یادگیری املا (ارزیابی و برنامه آموزش)، حمید علیزاده و بهروز کریمی.
مرکز آموزشی – توانبخشی مشکلات ویژه یادگیری ذهن فرزام با برگزاری دورههای بهبود اختلالات یادگیری آماده خدمات رسانی به شما والدین گرامی و فرزندان دلبندتان میباشد.