فرش یکی از مهم ترین وسایل در دکوراسیون منزل برای همه ایرانیان محسوب می شود و به زیبایی و جلوه خانه کمک زیادی می کند. فرش از گذشته تا به امروز نقش همیشگی خود را در خانه ها حفظ کرده است و برداشتن آن تقریبا غیرممکن است. به همین دلیل اصول نگهداری فرش از جمله مواردی است که برای اطمینان از سلامت و کیفیت این محصول محبوب باید به آن توجه کرد.
امروزه با پیشرفت ماشین آلات در صنعت فرش بافی، تنوع طرح و رنگ فرش ماشینی افزایش یافته است. قیمت این نوع فرش نسبت به فرش دستبافت تفاوت چشمگیری دارد و مقرون به صرفه می باشد. با توجه به این موارد استفاده از فرش ماشینی در منازل امروزی رو به افزایش بوده است و از این رو بررسی نکات نگهداری فرش ماشینی بسیار حائز اهمیت است. در ادامه به موثرترین نکات نگهداری فرش ماشینی اشاره خواهیم کرد.
اگر قصد دارید فرش را جمع کنید، هرگز آن را تا نکنید. بهترین راه برای برداشتن فرش این است که آن را بغلتانید تا فرش پاره نشود و نخ ها آسیب نبینند. این نکته مهم در نگهداری فرش های دستبافت و ماشینی که تراکم بالایی دارند رایج است.
مطمئناً در صورت ریختن مایعات روی فرش باید به سرعت آن را پاک کرد تا از پوسیدگی آن جلوگیری شود. زمانی که روی فرش لکه ای وجود دارد که به راحتی پاک نمی شود، هرگز با چاقو به سمت فرش نروید و سعی نکنید با از بین بردن بافت لکه را پاک کنید. از بین بردن هر نوع لکه بر اساس مواد آن دارای اصولی است که می توانید از راهنمای کامل لکه بری فرش استفاده کنید یا راهی برای رفع آن بیابید و یا فرش را به یک قالیشویی معتبر بسپارید تا لکه ها را از بین ببرد.
معمولاً برای راحتی کار، جاروبرقی را روی سطح فرش به جلو و عقب حرکت می دهیم. اگرچه این بسیار اشتباه است. هر بار که جارو را جابجا می کنید باید تماس آن را با سطح فرش قطع کنید و جارو را در جهت خواب فرش به عقب برگردانید. شما نباید از تعداد دفعاتی که جارو می کنید تجاوز کنید. معمولا یک بار در هفته کافی است.
رطوبت یکی از عواملی است که علاوه بر فساد می تواند باعث رشد باکتری ها شود. همچنین اگر هوا روی سطح فرش جریان نداشته باشد، احتمال رشد کپک را افزایش می دهد. بنابراین جلوگیری از رطوبت و برقراری جریان هوا در اتاق را می توان موضوع مهمی در نگهداری فرش دانست. بهتر است فرش را روی سطح موکت و مواد پلاستیکی پهن نکنید. زیرا در این صورت حشرات فرصت مناسبی برای رشد خواهند داشت. نور خورشید می تواند به سالم ماندن فرش کمک کند و از رشد کپک و حشرات جلوگیری کند، اما فراموش نکنید که نور زیاد خورشید فرش را رنگ پریده می کند.
کارشناسان مجموعه آقای فرش معتقدند وقتی صحبت از قالیچه دستبافت می شود، تصویر یک اثر هنری ارزشمند در ذهن شکل می گیرد که بی شک از اهمیت بالایی برخوردار است. وقتی قرار است از چنین محصول ارزشمندی برای پوشش کف خانه استفاده کنیم که در زمره هنرهای دستی قرار می گیرد، باید اطلاعات مفیدی در مورد نگهداری آن نیز داشته باشیم. در زیر مهمترین نکات برای نگهداری از فرش دستباف آورده شده است.
یکی از مهم ترین رازهای افزایش کیفیت در نگهداری فرش دستباف، توجه به سطحی است که قرار است این هنر گرانبهای کاردستی در آن گسترش یابد. این سطح باید تمیز و عاری از کثیفی باشد و رطوبت روی آن نباشد. علاوه بر این، تماس فرش با سطوح گچ و آهک، کیفیت و طول عمر آن را به خطر می اندازد.
یکی از نکات مهم در نگهداری فرش دستباف، محافظت از آن در برابر گرد و غبار است. بنابراین به اندازه کافی جارو کنید و مراقبت از گرد و غباری که این دستگاه با استفاده از جاروبرقی تولید می کند را فراموش نکنید. بهتر است به دلیل گردش هوا در محل مورد نظر پنجره باز باشد تا راحت تر نفس بکشید و با کیفیت بهتری جارو کنید.
دریچه تهویه مطبوع منبع کثیفی است که وارد خانه شده و روی فرش می نشیند. بنابراین بهتر است هر از چند گاهی سطح دریچه را با جاروبرقی تمیز کنید و یا با قرار دادن پارچه توری از میزان کثیفی که به فرش می رسد کم کنید.
فرش در معرض آلودگی قرار دارد و مانند هر وسیله دیگری در استفاده های گسترده کثیف می شود، بنابراین توجه به شستشوی آن یکی از نکات مهم در راه حفظ و حفظ کیفیت است. می توانید برای نگهداری فرش دستباف خود به یک قالیشویی معتبر اعتماد کنید یا خودتان آن را بشویید. اگر این شستشو را خودتان به روش سنتی انجام می دهید، حتما با چوب از پشت بافت فرش به آن ضربه بزنید تا گرد و غبار آن کاملا پاک شود.
استفاده از مواد شوینده قوی بافت فرش دستباف را از بین می برد. یکی از نکات مهم برای نگهداری از فرش دستباف استفاده از صابون برای شستشو است.
نحوه چیدمان فرش دستباف برای حفظ کیفیت آن بسیار مهم است. به عنوان مثال، فرش هرگز نباید زیر پایه های مبل، میز یا کمد قرار گیرد. این نوع چیدمان به پارچه آن آسیب وارد می کند و تنها شامل قالیچه های دستبافت نمی شود. خراشیدگی فرش در هر بار باز و بسته شدن درب نیز به مرور زمان مضر خواهد بود و باید به این موضوع توجه جدی داشت. تغییر جهت فرش دستبافت یعنی برگرداندن آن به این معناست که اگر قسمتی از فرش بیشتر در معرض ساییدگی کفش قرار گیرد می توان از فرسایش زیاد آن جلوگیری کرد.
برای نگهداری فرش دستباف باید دور از رطوبت نگهداری شود، محیط مرطوب و نموری که نور خورشید در آن فرصت چندانی برای تابش نداشته باشد، مکانی است که در معرض آسیب به بافت فرش است. همچنین باید گفت که قالیچه های پشمی در شهرهای مرطوب ماندگاری بهتری دارند. رطوبت پسماند آب در گلدان آسیب جدی به فرش وارد می کند و باعث پوسیدگی و انحراف بافت فرش می شود.
علاوه بر زمان هایی که از فرش استفاده می کنیم باید به کیفیت و سلامت آن در شرایط نگهداری نیز توجه کنیم. برای اینکه فرش را در حالت لول شده نگه دارید، باید قبل از جمع کردن، علاوه بر استفاده از نفتالین، به نکات دیگری نیز توجه کنیم.
مثلاً فرش در این شرایط باید در فضایی با جریان هوا قرار گیرد و کاملاً خشک شود. انبارهای نمور بدترین مکان برای نگهداری فرش هستند. همچنین فرش لول شده باید روی آن صاف و کاملا خالی گذاشته شود. بهترین راه برای تراز نگه داشتن فرش این است که هر سه ماه یکبار فرش را کاملا باز کنیم تا هوا وارد شود و دوباره صاف شود.
