آیا میدانستید بازاری که در ایران محتوای بسیار کمی در مورد آن وجود دارد، تنها در حوزه حکاکی لیزری، تا سال ۲۰۲۵ ارزشی معادل ۳.۸۴ میلیارد دلار آمریکا پیدا کرده است؟
فناوری لیزر دیگر یک ابزار تخصصی و مرموز نیست؛ بلکه به یک انقلاب خلاقانه و صنعتی فراگیر تبدیل شده است. در حالی که ما در کشورمان فعالان و سازمانهای پیشرویی در این حوزه داریم، اما پتانسیل واقعی این صنعت عظیم جهانی در ایران هنوز برای عموم شناخته نشده است. در عصری که اقتصاد جهانی به سمت تولید باکیفیتتر، سریعتر و سفارشیسازی انبوه میرود، لیزر دقیقاً همان ابزاری است که میتواند تولید داخلی ما را به سطح استاندارد جهانی برساند.
ماهیت لیزر، دقت و قدرت است. لیزر پرتو نور متمرکزی است که به ما امکان میدهد فرآیندهای صنعتی را با دقتی بینظیر انجام دهیم.
کاربردهای ضروری:
تولید و صنعت: لیزر در قلب انقلاب صنعتی ۴.۰ (The 4th Industrial Revolution) قرار دارد. از حکاکی دقیق برای شناسایی قطعات صنعتی و کالاهای مصرفی تا جوشکاری بدنه خودروهای مدرن، برش مواد سبکوزن برای کاهش مصرف سوخت و تولید باتری خودروهای برقی استفاده میشود.
کیفیت و دوام: فناوریهایی مانند روکشدهی لیزری (Laser Cladding)، طول عمر قطعات گرانقیمت در صنایع سنگین (مانند نفت و گاز) را افزایش داده و آنها را در برابر سایش مقاومتر میکند.
سفارشیسازی: دستگاههای لیزری جدید بسیار سریعتر، هوشمندتر و ارزانتر شدهاند. به ویژه لیزرهای دیودی ارزانقیمت، دسترسی به این فناوری را برای کسبوکارهای کوچک و علاقهمندان فردی (برای تولید محصولات شخصیسازیشده) دموکراتیزه کردهاند.
این صنعت، یک فرصت اقتصادی رو به رشد است:
حجم بازار جهانی: بازار بزرگتر پردازش لیزری (شامل حکاکی، برش و جوش) تا سال ۲۰۲۵ ارزشی معادل ۷.۱۷ میلیارد دلار آمریکا خواهد داشت و نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) آن تا سال ۲۰۳۲، ۸.۵٪ پیشبینی میشود. این آمار نشاندهنده یک صنعت بزرگ، سالم و پویا است.
فناوری پیشرو: لیزرهای فایبر (Fiber Lasers) با سهمی معادل ۴۳.۹٪ از بازار حکاکی، در صدر فناوریهای غالب هستند. این لیزرها به دلیل دقت برتر، بهرهوری انرژی بالا و هزینه مالکیت پایین، انتخابی ایدهآل برای ارتقاء کیفیت تولید در کشور هستند.
مدل آسیا-اقیانوسیه: با سهم ۴۷.۶٪ در سال ۲۰۲۵، منطقه آسیا و اقیانوسیه پیشروترین بازار لیزر جهان است. تسلط این منطقه ناشی از صنعتیسازی سریع و ابتکارات دولتی برای پذیرش انقلاب صنعتی ۴.۰ در کشورهایی مانند چین است. ایران که در مسیر گسترش تولید قرار دارد، باید از مدل این کشورها الگوبرداری کند.
همانطور که چین و دیگر غولهای تولیدی آسیا (مثل ژاپن) ، لیزر را به هسته توسعه صنعتی خود تبدیل کردهاند، شرکتهای ایرانی نیز برای رقابت، نیازمند ابزارهایی برای تولید آسانتر، باکیفیتتر و ارزانتر هستند.
فناوری لیزر، با فراهم کردن اتوماسیون، دقت در مقیاس میکرو و سرعت بالا، دقیقاً همان زیرساخت حیاتی را برای صنعتگران، تولیدکنندگان قطعات خودرو و تولیدکنندگان محصولات سفارشی فراهم میآورد. وقت آن است که سرمایهگذاران و تولیدکنندگان، با شناخت عمیق این صنعت و سرمایهگذاری در فناوریهای روز، سهم خود را از انقلاب فوتونیک مطالبه کنند و آینده تولید در ایران را متحول سازند.
پ.ن: متاسفانه محتوای کمی درمورد صنعت لیزر در فضای فارسی مشاهده کردم. امیدوارم که این مطلب مفید باشه و بتونه به افزایش دانش در این حوزه کمکی بکند.
