تجزیه و تحلیل استاتیک به تیم های توسعه ای که تحت فشار هستند کمک می کند. نسخه های با کیفیت باید به موقع تحویل داده می شد. استانداردهای کدگذاری و انطباق باید رعایت شود. و اشتباهات یک گزینه نیستند.
به همین دلیل است که تیم های توسعه از ابزارهای تحلیل استاتیک استفاده می کنند. در اینجا، تجزیه و تحلیل استاتیک و مزایای استفاده از ابزار تجزیه و تحلیل کد استاتیک را مورد بحث قرار می دهیم.
تجزیه و تحلیل استاتیک که به آن تحلیل کد استاتیک نیز می گویند، فرآیند تجزیه و تحلیل یک برنامه کامپیوتری برای یافتن مشکلات موجود در آن بدون اجرای واقعی آن است. به طور کلی، تجزیه و تحلیل استاتیک بر روی کد منبع برنامه با ابزارهایی انجام می شود که برنامه را به یک درخت نحو انتزاعی(AST) تبدیل می کند تا ساختار کد را درک کند و سپس مشکلات را در آن پیدا کند.
این نوع تجزیه و تحلیل نقاط ضعف در کد منبع را که ممکن است منجر به آسیبپذیری شود، برطرف میکند. البته، این امر ممکن است از طریق بررسی کدهای دستی نیز حاصل شود. اما استفاده از ابزارهای خودکار بسیار مؤثرتر است.
تجزیه و تحلیل استاتیک معمولاً برای مطابقت با دستورالعمل های کدگذاری - مانند MISRA استفاده می شود. و اغلب برای انطباق با استانداردهای صنعتی - مانند ISO 26262 استفاده می شود.
تجزیه و تحلیل استاتیک یک ابزار قدرتمند برای اطمینان از کیفیت و استحکام نرم افزار است و می تواند تعدادی از مسائل را قبل از اجرا در کد پیدا کند. برخی از این دسته از مسائل عبارتند از:
تجزیه و تحلیل کد استاتیک در اوایل توسعه، قبل از شروع تست نرم افزار انجام می شود. برای سازمانهایی که DevOps را تمرین میکنند، تجزیه و تحلیل کد استاتیک همچنین با ایجاد یک حلقه بازخورد خودکار از DevOps پشتیبانی می کند. توسعه دهندگان زودتر متوجه می شوند که آیا مشکلی در کد آنها وجود دارد. و رفع این مشکلات آسان تر خواهد بود.
هر دو نوع عیوب را تشخیص می دهند. تفاوت بزرگ در جایی است که آنها نقص هایی را در چرخه عمر توسعه پیدا می کنند. تجزیه و تحلیل استاتیک، قبل از اجرای یک برنامه، نقص ها را شناسایی می کند (به عنوان مثال، بین کدگذاری و تست واحد). تجزیه و تحلیل کد پویا پس از اجرای یک برنامه (به عنوان مثال، در طول آزمایش واحد) نقص ها را شناسایی می کند. با این حال، برخی از خطاهای کدگذاری ممکن است در طول آزمایش واحد ظاهر نشوند. بنابراین، ایراداتی وجود دارد که آزمایش پویا ممکن است آنها را که تجزیه و تحلیل کد استاتیک میتواند پیدا کند، از دست بدهد.
چندین مزیت از ابزارهای تجزیه و تحلیل کد استاتیک وجود دارد - به خصوص اگر نیاز به رعایت استانداردهای صنعتی دارید. بهترین ابزارهای تحلیل کد استاتیک سرعت، عمق و دقت را ارائه می دهند.
زمان می برد تا توسعه دهندگان به بررسی کد دستی بپردازند. ابزارهای خودکار بسیار سریعتر هستند. بررسی کد استاتیک مشکلات را در مراحل اولیه برطرف می کند. و دقیقاً محل خطا را در کد مشخص می کند. بنابراین، شما قادر خواهید بود این خطاها را سریعتر برطرف کنید. بعلاوه، رفع خطاهای کدنویسی که قبلاً پیدا شده اند هزینه کمتری دارند.
آزمایش نمی تواند تمام مسیرهای اجرای کد ممکن را پوشش دهد. اما یک تحلیلگر کد استاتیک می تواند. در حین کار بر روی ساخت، کد را بررسی می کند. بر اساس قوانینی که اعمال کرده اید، تجزیه و تحلیل عمیقی از جایی که ممکن است مشکلات احتمالی در کد شما وجود داشته باشد، دریافت خواهید کرد.
بررسی کد دستی مستعد خطاهای انسانی است. ابزارهای خودکار نیستند. آنها هر خط کد را اسکن می کنند تا مشکلات احتمالی را شناسایی کنند. این به شما کمک می کند تا مطمئن شوید که کد با بالاترین کیفیت وجود دارد - قبل از شروع آزمایش. از این گذشته، هنگامی که شما از یک استاندارد کدنویسی پیروی می کنید، کیفیت بسیار مهم است.
در اینجا چند نکته وجود دارد که باید هنگام تصمیم گیری اینکه کدام ابزار برای شما مناسب است در نظر بگیرید.
آنالایزرها برای بسیاری از زبان های برنامه نویسی مختلف طراحی شده اند. بنابراین، مهم است که ابزاری را انتخاب کنید که از زبان شما پشتیبانی کند.
یکی از کاربردهای اصلی آنالایزرهای استاتیک، رعایت استانداردها است. بنابراین، اگر در یک صنعت تنظیم شده هستید که به استاندارد کدنویسی نیاز دارد، باید مطمئن شوید که ابزار شما از آن استاندارد پشتیبانی می کند.
ابزار SonarQube یکی از محبوبترین ابزارهای تحلیل کد استاتیک است. این یک پلت فرم منبع باز برای بازرسی مداوم کیفیت کد است و بررسی های خودکار را از طریق تجزیه و تحلیل کد استاتیک انجام می دهد. علاوه بر این، میتواند باگها، بوهای کد و بسیاری از آسیبپذیریهای امنیتی دیگر را شناسایی و گزارش کند.
ویژگی های بیشتری:
نسخه های مختلف SonarQube را میتوان به صورت رایگان استفاده کرد.
با Checkmarx، ما یک بازیگر پیشرو دیگر در بازار ابزار تحلیل کد استاتیک داریم. محصول آن - CxSAST - یک ابزار تجزیه و تحلیل استاتیک، انعطافپذیر و دقیق در سطح سازمانی است.
می تواند صدها آسیب پذیری امنیتی را در هر کدی شناسایی کند. توسط DevOps و تیمهای امنیتی برای اسکن کدهای اولیه در SDLC برای شناسایی آسیبپذیریها، مسائل مربوط به انطباق و مشکلات منطق تجاری استفاده میشود - و همچنین توصیههایی در مورد نحوه حل آنها ارائه میدهد.
ویژگی های بیشتری:
نسخه ی آزمایشی Checkmarx SAST (CxSAST) را میتوان به صورت رایگان امتحان کرد.
با Synopsis Coverity Static Analysis، توسعهدهندگان میتوانند مشتاقانه منتظر یافتن و رفع سریع اشکالات در کد خود باشند. Coverity نقایص مهم کیفیت نرم افزار و آسیب پذیری های امنیتی در کد و هرگونه نقص در استانداردهای انطباق صنعت را شناسایی می کند.
این ابزاری با کاربری آسان، دقیق و مقیاسپذیر است که باگها را در مراحل اولیه SDLC برطرف میکند.
ویژگی های بیشتری:
نسخه ی آزمایشی Coverity را میتوان به صورت رایگان امتحان کرد.
متاسفانه شرکتهای زیادی نیستند که به طور مشخص تجزیه و تحلیل ایستا را انجام دهند. اما تا جایی که بنده مطلع هستم شرکت تست ایران تجزیه و تحلیل را برای برنامههای ما ارائه میدهد.
«این مطلب، بخشی از تمرینهای درس معماری نرمافزار در دانشگاه شهیدبهشتی است»
https://www.whitehatsec.com/glossary/content/static-analysis
sqmtest.ir
https://www.perforce.com/blog/sca/what-static-analysis
https://www.comparitech.com/net-admin/best-static-code-analysis-tools/