سيستم جرقه در اتومبيل هاي بنزيني

برق خودرو
سيستم جرقه در اتومبيل هاي بنزيني شامل قطعات زير مي باشد :
1) باطري
2) كوئيل
3) دلكو ( 1- چكش برق 2- پلاتين 3- فيوز دلكو 4- درب دلكو 5- وايرها )
4) سوييچ
5) شمع

باطري
باطري يك انباره الكتريكي است كه نيروي الكتريكي درون آن ذخيره مي گردد تا در مواقع لزوم از آن بهره برداري شود .
يك باطري داراي يك پوسته كائوچويي يا ميكا است كه از اجزاء زير تشكيل شده است :
1) پوسته
2) صفحات مثبت و منفي
3) قطبين
4) شانه باطري
5) درب پوش
6) صفحات عايق

پوسته باطري از جنس كائوچو يا ميكامي باشد و بر حسب نياز نوع خودرو باطري 12 يا 24ولت در اندازه هاي متفاوت ساخته مي شود . باطري از لحاظ پوسته در دو نوع پرسي و قير فشرده ساخته مي شود كه نوع پرسي قابل تعمير نمي باشد ولي نوع قيري با آب كردن قير ، صفحات آن پديدار گشته و قابل تعمير و تعويض مي باشد .
در روي پوسته باطري علامتي مانند پليت plit – آمپر – ولت V - نوشته شده كه معناي
خاصي دارد .

پليت به تعداد صفحات مثبت و منفي ، آمپر به معني قدرت و توان باطري ولت به معناي نوع و ولتاژ باطري مي باشد : مانند 17 پليت ، 9 آمپر – 12 ولت .
باطري 17 پليت يعني داراي پ7 صفحه در هر خانه مي باشد كه 8 صفحه مثبت 9 صفحه منفي است . جنس صفحات مثبت از پراكسيد سرب ( ) اسفنجي فعال مي باشد كه در باطري هاي بزرگ به طريق الكترو شيميايي تهيه مي گردد . در اكثر باطري هاي اتومبيل اسكلت صفحات را به صورت شبكه اي از آلياژ سرب و آنتيموان مي سازند كه دوام اين شبكه را در مقابل خوردگي زياد مي كند .
داخل اين صفحات را از اكسيد سرب فعال شده پر مي كنند . شارژ اين صفحات به رنگ قهوه اي مي باشد .

صفحات منفي
اين صفحات كاملاً شبيه صفحات مثبت مي باشند با اين تفاوت كه ماده فعال شده آن سرب (pb ) اسفنجي است كه در حالت شارژ كامل به رنگ خاكستري در مي آيد .
صفحات عايق
جنس اين صفحات از قيبر ، ميكا ، پشم شيشه و يا لاستيك مخصوص است و بايد متخلخل باشد تا آب اسيد بتواند در آن نفوذ نمايد و علاوه بر اين نسبت به اسيد خورندگي نداشته باشد .

اين صفحات از يك طرف ديگر داراي خطوط برجسته اي هستند كه به هنگام چيدن اين صفحات بايد سمت برجستگي به طرف صفحه مثبت باشد تا ميدان فعالتي بهتري براي صفحات مثبت ايجاد نمايد . علاوه بر اين ذرات صفحات مثبت كه از آن جدا مي شود به سهولت به كف باطري ته نشين گردد تا از اتصال به ديگر صفحات جلوگيري گردد .
صفحات مثبت به يكديگر متصل و از قطب مثبت خارج مي گردد .
صفحات منفي به يكديگر متصل و از قطب منفي خارج مي گردد .
هر خانه باطري داراي 2 ولت برق مي باشد .

هرچه حجم باطري بزرگتر و تعداد صفحات ( پليت ) باطري بيشتر باشد ، تعداد آمپر خروجي بيشتر خواهد بود . چنانچه قطبين باطري فاقد علامت + P و N – بود هر قطب كه قطر آن كلفت تر باشد قطب مثبت و قطب لاغرتر قطب منفي خواهد بود .
باطري هاي در نوع خشك و تر وجود دارند
باطري هاي خشك قابل شارژ نيستند اما باطري هاي تر را مي توان مجدداً شارژ نمود .
محلول داخل باطري هاي تر الكتروليت مي باشد كه از نسبت حجمي 73% آب مقطر و 27% اسيد سولفوريك تشكيل مي شوند . بدين ترتيب چگالي الكتروليت در دماي 25 درجه حدود 1.285 خواهد بود .
غلظت مايع باطري نسبت به تغيير درجه حرارت هوا و نيز نسبت به ميزان شارژ و دشارژ بودن تغيير مي كند.

درپوش باطري
در روي هر خانه باطري يك درپوش كوچك قرار دارد كه براي ريختن محلول الكتروليت تعبيه شده است و در روي آن سوراخ كوچكي وجود دارد تا بخارات و گاز اسيد باطري از آن خارج شود . لذا بايد توجه كرد كه اين سوراخ ها بسته نشود ، در صورت مسدود شدن ، احتمال تركيدن باطري مي باشد .
اسيد سنج ، هيدرومتر ، ارئومتر
شامل يك استوانه شيشه اي است كه از يك سر آن به لوله باريك لاستيكي و انتهاي ديگر آن به يك گوي لاستيكي توخالي وصل است . داخل محفظه شيشه اي يك كپسول شناور قرار گرفته است تا غلظت مايع باطري را تعيين كند . ابتدا گوي لاستيكي را فشرد تا هواي آن خارج گردد سپس شلنگ مربوط به هيدرومتر را داخل خانه هاي باطري قرار داده و با فشردن گوي لاستيكي ، مايع به درون هيدرومتر ريخته مي شود .

كپسول مدرج داخل هيدرومتر
هرگاه دستگاه هيدرومتر در هنگام سنجش غلظت اسيد عدد 1.285 را نشان دهد دليل شارژ كامل باطري مي باشد . پس با نگاه كردن به وزنه شناور و اعداد مدرج روي محفظه هيدرومتر ، مي توان به موقعيت شارژ باطري پي برد .

غلظت نقطه انجماد
به درجه سانتي گراد 00/1
8-
160/1
17-
200/1
27-
22/1
35-
260/1
59-
300/1
70-

مطالب قابل توجه در مورد باطري

چنانچه براي مدتي استفاده نشود ، باطري خودبخود خالي مي شود و صفحات آن از بين مي رود اگر براي مدت طولاني از باطري استفاده نمي كنيد ، آن را بايد كاملاً از محلول تخليه كرده و با مواد جوش شيرين و آب مقطر شستشو داده و كاملاً خشك نموده در جاي خشك نگهداري كنيم مي توان براي مدت زيادي باطري را به صورت سالم ، در اين وضع نگه داشت .

نكات قابل توجه در عمر و دوام بيشتر باطري

1) باطري را بيش از زمان لازم زير دستگاه شارژ قرار ندهيم .
2) حتي الامكان از آمپر كم جهت شارژ استفاده شود .
3) از استارت زدن متوالي در مدت طولاني خودداري گردد .
4) سطح الكتروليت باطري از سطح صفحات حدود يك سانتيمتر بالاتر قرار گيرد .
5) غلظت مايع باطري دائماً كنترل گردد .

6) از سولفاته شدن بست هاي باطري جلوگيري شود . در صورت بروز چنين مسئله اي باطري را تميز كنيد .
7) اشياء فلزي و ابزار كار را روي باطري قرار ندهيد .
8) سوراخ هاي هواكش درب باطري را بازديد كنيد تا از باز بودن آن مطمئن شويد .
9) بست هاي باطري را هنگام بستن زياد سفت نكنيد ، همچنين سعي شود از دو بست استفاده شود .
10) براي باز كردن بست هاي باطري از وارد كردن ضربه به روي آن خودداري نماييد .
11) از اتصال قطبين باطري به يكديگر خودداري نماييد زيرا امكان دارد باطري بتركد .
12) در دادن باطري كمكي از اتصال موازي استفاده شود .

13) در مواقع جوشكاري برق بست هاي باطري را از بدنه خودرو جدا نماييد .
اتصالات باطري
در اتصالات باطري از دو نوع اتصال مي گردد :
1) اتصال موازي
2) اتصال سري
در اتصال موازي آمپر افزايش يافته و ولتاژ ثابت است .
اما در اتصال سري فقط ولتاژ افزايش مي يابد .
چنانچه در هنگام استارت زدن يكي از خانه هاي باطري جوش بيايد ، دليل خرابي آن خانه و احتمال اتصال در داخل صفحات آن مي باشد . چنانچه باطري قابل تعمير باشد مي شود صفحات باطري را تعويض نمود در غير اينصورت بايد باطري را تعويض نمود .

كويل

براي اينكه مخلوط سوخت و هوا درون محفظه سيلندر منفجر گردد ، بايد قوس الكتريكي قوي داشته باشيم كه با برق 12 ولت باطري اين امكان مهيا نمي باشد .
به همين منظور از دستگاه كويل كه برق 12 ولت باطري را به دوازده تا پانزده هزار ولت افزايش مي دهد استفاده مي كنيم .

كويل از يك پوسته و يك هسته مركزي و سيم پيچ هايي تشكيل شده كه به تفكيك قطعات كويل عبارتند از :
• مدار اوليه يا فشار ضعيف
1) مثبت باطري
2) آمپر متر
3) ورودي سوييچ ( با علامئم 30-1-SW-AM-B )
4) خروجي سوييچ ترمينال ( 15-2-IG )
5) ورودي كويل ( با علائم + SW-COIL-15- )

6) خروجي كويل از سيم پيچ اوليه به ترمينال ( با علائم 1-Dis-CB , - )
7) سيم پلاتين مثبت و فيوز دلكو
8) پلاتين ثابت و منفي و در نهايت به بدنه دلكو و باطري : به مدار اوليه پلاتينه هم مي گويند.
• مدار ثانويه يا فشار قوي كويل

1) ثانويه كويل از هسته مركزي به برجك دلكو
2) واير كويل فشار قوي به مركز ترمينال درب دلكو
3) فنر و ذغال و درب دلكو
4) چكش برق

5) فاصله هوايي بين چكش برق و ترمينال دلكو
6) ترمينال درب دلكو
7) واير شمع ها
8) الكترود مياني شمع
9) الكترود بدنه و سرشمع
10) سرديگر اين سيم پيچ ثانويه در كويل به مدار اوليه وصل است .