1ـدرونگرایی
2ـپرهیز از بیهودگی
3ـ معطوف به مردم
4ـ مستقل
5ـ مصالح شناسی درست و اصولی
معماری ایرانی در مقایسه با معماری سایر کشورهای جهان از ارزش خاصی برخوردار است. معماری ایرانی علاوه بر تناسب و زیبایی سردرها، گنبدها و ایوان ها، استفاده از منطق ریاضی و عرفانی را نیز نشان می دهد. معماری ایرانی ریشه در وقایع تاریخی و محیط ساخته شده دارد. سنت ها و افکار و باورهای نسل ها و ادیان نقش بسیار مهمی در آثار معماری ایرانی دارد. قدمت معماری ایران به بیش از 7000 سال قبل از اسلام می رسد.
دوران هنر در ایران به قدمت تاریخ است و معماری یکی از کهن ترین هنرها به شمار می رود غنا و پیشرفت معماری ایران از دوران باستان گواه این مدعاست زیرا ایران یکی از اولین مراکز شهرسازی، ساختمانی و مهندسی بود آثار معماری ایرانی بیش از هر چیز مذهبی و نیایشی است آیین ها، آداب و رسوم مذهبی، معنویت، اخلاق و افکار و عقاید نسل ها به وضوح در معماری ایران منعکس شده است. علیرغم تغییرات قابل توجه در طول زمان، این اصول باقی می مانند این آثار را می توان از دوره های مختلف تاریخی بررسی کرد ایرانیان اولین کسانی بودند که آجر را ساختند و از آن برای ساخت و ساز استفاده کردند نمونه قدیمی آن در مسجد چغازنبیل شوش است شاید بتوان از طریق این اثر قدمت معماری بشر را تخمین زد.
سبکهای معماری ایرانی برمبنای پیش از اسلام، پس از اسلام و معماری ایرانی مدرن تقسیمبندی میشوند. سبک های جزئی معماری ایرانی تعداد بالایی دارند که ما در اینجا فقط 6 سبک مهم و پرکاربرد را نام میبریم. البته نظریه استاد پیرنیا میگوید که معماری ایرانی کلا به این 6 سبک تقسیم بندی میشود که در هر دوره اصول معماری با شکل و ظاهری متفاوت بکار رفته است. سبک ها به ترتیب : پارسی، پارتی، خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی هستند.
تخت جمشید در شیراز، میدان نقش جهان در اصفهان، گنبد سلطانیه در زنجان، باغ ارم در شیراز، سی و سه پل نیز در اصفهان، میدان آزادی در تهران، پل طبیعت در تهران، خانه بروجردی ها در کاشان، مسجد نصیر الملک شیراز، بازار تبریز و ده ها شاهکار دیگر.
1ـ شیخ بهایی
2ـ قوم الدین شیرازی
3ـ استاد عیسی شیرازی
4ـ ملا علاالمک تونی
5ـ عبدلله خان نقاش باشی
6ـ هوشنگ سیحون( پدر معماری مدرن ایران)
7ـ عبدالعزیز فرمانفرمائیان
8ـ عبدالعزیز فرمانفرمائیان
9ـ حسین امانت
10ـ بهرام شیردل
برای اطلاعات بیشتر درمورد ایران به مقاله ایران مراجعه شود.