تاریخچه پول

تاریخچه پول

انسان ها از زمان پیدایش خود موجودات اجتماعی بودند و زمانی که جمعیت انسان ها به مرور زمان افزایش پیدا می کرد انسان ها کم کم به این نتیجه رسیدن که برای زندگی بهتر باید جوامع انسانی خود را تشکیل بدهند. با تشکیل جوامع کوچک انسانی به مرور زمان نیاز های انسان ها برای گذراندن زندگی روزمره شان به یک دیگر وابسته شد و این بدان معنا بود که انسان ها برای رفع نیاز های خود باید با سایر هم نوعانشان مبادله و معامله میکردند و این گونه بود که اولین مبادلات بین انسان ها شکل گرفت. اولین شکل مبادله داد و ستد پایاپای بود با مبادله پایاپای، فردی که دارای ارزش اضافی به اندازه دانه یا چندی دام، می‌توانست مستقیماً آن را با چیزی که دارای ارزش یا مطلوبیت مشابه یا بزرگتر، مانند دیگ سفالی یا ابزار بود، عوض کند، گرچه، ظرفیت اجرای معاملات مبادله پایاپای به همزمانی خواسته‌ها وابسته است. به عنوان مثال، کشاورز باید کسی را پیدا می‌کرد که نه تنها جوئی که او تولید کرده را بخواهد بلکه هم چنین چیزی را که کشاورز می‌خواهد برگرداند. این نوع معامله باعث ایجاد مشکلات زیادی شد مثلا گاهی اتفاق می افتاد که کشاورزی در ازای سیب هایش از چوپانی تقاضای پوستین چرمی میکرد حال تصور کنید که آن چوپان خودش درخت سیب داشت و یا با کشاورز قبلی یک پوستین چرمی را در ازای مقداری سیب معامله کرده بود و دیگر نیازی به سیب نداشت. اینجا بود که کشاورز برای رسیدن به پوستین چرمی به ناچار باید یا چوپان دیگری را پیدا میکرد و یا سیب هایش را با کسی که وسیله یا خوراک مد نظر چوپان را می خواست مبادله می کرد. مورد دیگری از پول هم در گذشته وجود داشت که مثلا افراد با قدرت و ابزار شکار در ازای بخشیدن شکار به افراد از آنها کار میکشیدن و از شکار به عنوان پرداخت دستمزد استفاده می شد. بعد از مدتی با ایجاد مشکلات زیادی که مبادله کالا به کالا برای جوامع انسانی ایجاد کرد انسان ها تصمیم گرفتن از یک جسم واحد و با ارزش به عنوان پول استفاده کنند .

سکه

در برخی از جوامع از صدف های کوچک دریایی به عنوان پول (سکه) استفاده می کردند و برخی نیز از فلزات مختلف و با ضرب آنها به شکل های مختلف که امروزه آن ها را سکه می نامیم برای خرید و فروش کالا های خود استفاده کردند. بررسی ها نشان میدهد که سکه ها برای اولین بار در سواحل شرقی ترکیه کنونی (لیدی) ضرب شده اند. اولین سکه های ضرب شده از جنس الکتروم بودند و با بررسی سکه های باقی مانده از امپراطوری لیدی درمی یابیم که اسم ۲ تن از پادشاهان لیدی به نام های آلیاتس و سادیاتس بر روی سکه های آن زمان حک شده است. البته معنی و مفهوم ما از سکه در آن زمان سکه های دایره ای و ظریف و صیقلی نیستند زیرا در آن زمان به دلیل نبود ابزارهای لازم سکه ها به شکل های مختلفی وجود داشتند و تمدن ها صرفا تلاش میکردند وزن سکه ها را اندازه گیری کنند و توجهی زیادی به شکل و ظاهر آنها نداشتند اما این موضوع کم کم با گسترش استفاده از سکه ها برطرف شدند. هنگامی که استفاده از سکه در بین انسان ها رواج پیدا کرد بیشتر امپراطوری ها سکه هایی از جنس طلا ضرب می کردند ولی کم کم پادشاهان متوجه شدند که حتی کوچکترین سکه های طلا برای خرید مواردی مثل نان یا موادغذایی بسیار زیاد هستند برای همین تصمیم گرفتند سکه ها را از طلا ، نقره ، مس ، آلومینیوم و یا ترکیبی از آنها بسازند. کم کم علاوه بر لیدی سایر تمدن ها مانند تمدن یونان نیز شروع به ضرب و استفاده از سکه ها کردند و به مرور استفاده از سکه ها متداول و رایج شد و دیگر مبادله کالا به کالا نقش بسیار کمتری در خرید و فروش ها پیدا کرد. در همان زمان ایرانیان نیز مطلع بودند که در کشور لیدی ضرابخانه سکه وجود دارد و زمانی که لیدی به دست کورورش بزرگ فتح شد ایرانیان نیز کم کم تصمیم به شروع ضرب سکه ها کردند طبق تحقیقات به دست آمده اولین سکه ها در ایران در زمان داریوش اول رواج پیدا کرد.

پول کاغذی (اسکناس)

چینیان نیز مانند سایر کشورها و تمدن ها شروع به استفاده و ضرب سکه کردند و علاوه بر استفاده از سکه ها تصمیم گرفتند صورتحساب معاملات را بر روی کاغذ نیز یادداشت کنند تا از تقلب و کلاهبرداری جلوگیری شود و اینگونه بود که برای نخستین بار پول به شکل کاغذی ( اسکناس ) رواج پیدا کرد. پس از مدتی چینیان به دلیل کمبود طلا و نقره تصمیم گرفتند پول هایی از جنس کاغذ بسازند که به آنها چاو میگفتند. چاو ها صرفا در چین مورد استفاده قرار میگرفتند و از نظر سایر مردم جهان کاملا بی ارزش تلقی می شدند تا اینکه زمانی که بازرگانان به چین سفر میکردند مجبور بودند برای خرید کالاها سکه های خود را با چاو مبادله کنند. در این زمان بود که کم کم سایر کشورها هم تصمیم گرفتند که شروع به چاپ پول های کاغذی کنند البته چاپ پول های کاغذی و استفاده از آنها مدت زمان بسیار زیادی طول کشید و مخالفان بسیار زیادی نیز داشت. استفاده از اسکناس در کشورهایی مثل چین باعث شده بود تا سایر کشورها از جمله ایران نیز تمایل به استفاده از اسکناس داشته باشند. طبق تاریخ گیخاتوخان ( پنجمین پادشاه سلسله ایلخانیان) در زمان سلطنت خود مشاهده کرد که خزانه در حال خالی شدن است و دیگر طلایی در آن وجود ندارد برای همین از مردم خواست تا سکه های خود را به خزانه تحویل دهند و متناسب با سکه های خود پول کاغذی چاوه ( که مشابه پول چینیان بود ) دریافت کنند اما پس از مدتی به دلیل اعتراض مردم تصمیم بر این شد که این قانون لغو شود و در این زمان بود که اولین اسکناس یک درهمی در ایران چاپ و مورد استفاده قرار گرفت.

پول الکترونیک

با گذشت زمان روز به روز تعداد ضرب سکه و چاپ اسکناس بیشتر می شد و افراد برای ذخیره پول های خود یا باید آن را به شکل کالایی در می آوردند و یا یک انبار برای پول هایشان اختصاص می دادند که این امر موضوعی وسوسه برانگیز برای سارقان پول بود که با سرقت اموال افراد ره یک ساله را یک شبه طی کنند. اینگونه بود که مردم و حکومت ها احساس نیاز برای تشکیل مرکزی داشتند که پول هایشان را با خیال راحت به آن بسپارند و اینگونه بود که بانک ها به وجود آمدند و نظام بانکداری پدیدار شد اما در این مقاله تمرکز بیشتر ما روی پول و انواع آن در گذشت زمان و در طول تاریخ است و در مقاله ای جداگانه به نظام بانکداری و تاریخچه پیدایش بانک می پردازیم. با پیشرفت علم پول ها به شکل الکترونیک و به صورت واحد در کارت های بانکی جمع آوری شدند که استفاده پول توسط انسان ها را بسیار ساده می کرد و با پدیدار شدن اینترنت امکان خرید اینترنتی و پرداخت توسط درگاه های پرداخت در سایت ها به وجود آمد اما این همه ی ماجرا نبود و شروع یک داستان بزرگ و تحول عظیم در مورد پول بود.

ارز دیجیتال

پیشرفت علم و به خصوص پیدایش اینترنت موجب یک انقلاب بزرگ در مورد پول شد و افرادی با اهداف مختلف تصمیم گرفتن نوعی جدید و تازه از پول را به دنیا معرفی کنند . پولی که تحت نظارت هیچ ارگان و طرف سومی نیست و تراکنش های آن به هیچ وجه قابل پیگیری و ردیابی نیست و بر خلاف پول های رایج (سکه و اسکناس ) که دارای پشتوانه های مادی مانند طلا می باشند ارز های دیجیتال هیچ پشتوانه ی مادی ندارند و تنها با پشتوانه اعتماد مردم شکل گرفته اند و به احتمال قوی این روز ها اسم ارز دیجیتال به گوش شما نیز آشنا می باشد و شاید در مورد آن اطلاعات نیز داشته باشید. در ادامه به طور مختصر به تاریخچه پیدایش ارز دیجیتال می پردازیم .

جمع بندی

از گذشته تا به امروز معاملات بین انسان ها با روش های گوناگونی انجام شده است و از زمان اختراع پول به عنوان نظامی واحد برای انجام معاملات بین انسان ها ، پول شکل های متنوعی به خود گرفته و شاید بتوان گفت امروزه و با روی کار آمدن ارز های دیجیتال انقلابی در صنعت پول در دنیا رخ داده است و شاید طولی نکشد تا ارز های دیجیتال به طور کامل جای پول های امروزی را بگیرند .