امروزه افزایش نسبت سرعت بهرهبرداری از منابع آب طبیعی به سرعت بارش نزولات آسمانی منجر به مواجهه با مشکل کمبود آب در منابع سطحی و همین امر باعث اهمیت یافتن اکتشاف و بهرهبرداری از سفرههای آب زیرزمینی در صنعت و کشاورزی شده است. از طرفی هزینههای بالای حفاری و انجام پروژههای آبیابی سبب میشود که نیاز مبرمی به در اختیار داشتن روشهای دقیق آبیابی احساس شود. در میان کلیهی روشهای مدرن و سنتی آبیابی، روشهای ژئوفیزیک آبیابی و خصوصا آبیابی به روش تعیین مقاومت الکتریکی خاک، از روشهایی است که به دلیل نتایج مثبت و بهرهوری بالایی که دارد، با استقبال روزافزون مواجه شده است.
برای انجام موفق پروژههای آبیابی و حفر چاههای آب، تهیه و خرید دستگاه ژئوالکتریک RS که یکی از کارآمدترین و مقرون به صرفهترین انواع آن، در مهندسی زمین ایمن عرضه شده است، پیشنهاد میشود. در ادامهی مطلب به توضیح اصول علمی و نحوهی عملکرد دستگاه ژئوالکتریک RS خواهیم پرداخت.
اصول روش مقاومت الکتریکی برای آبیابی
اصل اساسی در کلیهی روشهای الکتریکی برای بررسیهای زمینشناسی، تزریق جریان به زمین با استفاده از یک جفت الکترود است. این جریان موجب به وجود آمدن اختلاف پتانسیل در زمین میشود که توسط یک جفت الکترود دیگر اندازهگیری میشود. به این معنا که یک جفت الکترود وظیفهی تزریق جریان و یک جفت الکترود دیگر وظیفهی اندازهگیری اختلاف پتانسیل ایجاد شده در زمین بر اثر تزریق جریان مذکور را دارند. به همین علت است که شما در دستگاه ژئوالکتریک RS دو جفت الکترود خواهید دید. بنابراین ما با استفاده از این دستگاه یک شدت جریان انتخابی به زمین تزریق میکنیم و اختلاف پتانسیل ایجاد شده بر اثر این جریان را از روی تریگر موجود در دستگاه که جهت نمایش آنلاین جریان تزریقی (I) و ولتاژ زمین (V) قرار داده شده است، میخوانیم.
دستگاه ژئو الکتریک (آبیاب) عرضه شده توسط مهندسی زمین ایمن یکی از دقیقترین و مقرون به صرفهترین انواع دستگاه آبیاب است که علاوه بر شناسایی مسیر آبهای زیر زمینی، قابلیتهایی نظیر اکتشاف منابع مختلف معدنی به خصوص منابع فلزی و منابع غیر فلزی مثل سنگ نمک، رس، باریت و غیره، شناسایی امتداد و شیب گسلها، چین خوردگیها، نا پیوستگی ها و...، شناسایی سستی و سختی دیوارهها و کف در تونل و مترو، تعیین میزان خورندگی محل انتقال لوله های گاز و نفت در زیر زمین، تعیین میزان شوری، شیرینی و نوع املاح موجود در آب، تعیین میزان تخلخل سنگ زیر سطحی و میزان نشست و... را نیز دارد.