مقدمه: رسانه اجتماعی به یک عنصر اصلی روزمره در زندگی مصرف کننده گان تبدیل شده است. به طوری که مردم ۷۱ درصد در سال ۲۰۲۱ بیش از هر زمان دیگری از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند. وقایع دو سال گذشته تأثیر عمده ای در افزایش و رشد این رسانه ها داشت. با فاصله گذاری اجتماعی و افزایش کار از راه دور، مصرف کننده گان به شدت به کانال های اجتماعی برای گفتگو، تعامل و تراکنش متکی شده اند.
جالب است بدانید که امروزه چیزی در حدود ۷۷ درصد از جامعه امریکا، در یکی از شبکه های اجتماعی حساب کاربری دارند! همین امر به خوبی توجیه کننده اهمیت شبکه های اجتماعی و استفاده از این فرصت فوق العاده برای رشد هر تجارتی است.
با توجه به عضویت روز افزون همه انسان ها در شبکه های اجتماعی، این مطلب که باید با این فرصت و یا تهدید چگونه برخورد کرد ذهن ها را درگیر به خود میکند و ما هم سعی داریم با ادبیات ساده بعضی از معایب و مزایای شبکه های اجتماعی در برندینگ و رفتار مصرف کننده بیان کنیم.
همان طور که امکان دیدن بازخورد های مثبت میتواند در بهتر شدن حس رضایت از برند به یک مجموعه کمک کند، همان گونه هم میتواند با بازخورد منفی افرادی را برای خرید منصرف و یا تصویر برند را مخدوش نماید.
در زمانی که مثل امروزه دنیا تبدیل به یک دهکده جهانی شده هر مطلبی در این فضا میتواند افکار هزاران یا میلیونها نفر را در گیر کند و از اثری کوچک تا بزرگ را برجا بگذارد چه به نفع ما و چه به ضرر ما تا جایی که همیشه توصیه میشود قبل از به اشتراک گذاشتن هرگونه محتوایی در فضای مجازی به صورت صحیح بر روی تأثیرات ان فکر و برسی صورت بگیرد
درست هست که برای نتیجه دهی در هر کاری نیاز به زمان گذاشتن در آن هستیم ولی در مورد فضای مجازی باید گفت که برای تأثیر گذار بودن در آن باید لحظه ای از آن غافل نبود و همیشه باید نیروی مستعد در این حوضه را برای تولید محتوا مستمر و نظارت بر آن و پاسخ گویی به مخاطبین داشته باشیم.
با رشد تکنولوژی توانایی ساخت هرگونه محتوای جعلی از جمله صوت و عکس و فیلم برای تخریب هر مجموعه ای به وجود آمده به گونه ای که میتوانند مطلبی را کاملا خلاف واقع و یا مورد تحریف قرار بدهند و آن را به شما نسبت دهند تا موجب تخریب شما شود.
یکی دیگر از معایب رسانه های اجتماعی در مورد برندینگ نبود حریم خصوصی میباشد، در حالی که همه افراد جامعه مجهز به دوربین و ضبط صوت می باشند ممکن هست هر لحظه از شما سرقت اطلاعات صورت بگیرد، حال ممکن هست رازهای خط تولید و فرمولهای خصوصی شما باشد تا صوت جلسه محرمانه و یا اطلاعات مشتریان و . . . که این مشکلات در کشورهایی که قوانین مالکیت معنوی و قوانین فضای مجازی درستی ندارند بیشتر و بیشتر مشکل ایجاد کند.
در مدل های تجارت الکترونیک روابط دو طرفه بین خریداران و فروشندگان کم رنگ شده و لذت های مثل چانه زدن و معاشرت و رابطه گیری با همدیگر از بین رفته و از طرفی با رشد باتها و رباتها و جایگزین شدن آن ها به جای انسانها موقعیت های شغلی از دست میرود.
در فضای سایبر امکانات متفاوتی از کلاهبرداری به روی سارقان باز شده که خروجی آن میشود کپی کردن کارتهای بانکی و خالی کردن حساب ها و یا فروختن جنس تقلبی تا فروختن اطلاعات شما و یا سوء استفاده از آن را رقم میزند و همین امر موجب شده تا بعضی از افراد جامعه خیلی سخت بتوانند با این گونه خرید های انلاین ارتباط برقرار کنند و اطلاعات خود را در اختیار ان ها بگذارند.
از دیدگاه فروشنده تعداد زیاد رقیب یک عامل نگران کننده و آزار دهنده محسوب میشود که عامل تهدید کسب و کار هر مجموعه ای به حساب میاید. البته این خاصیت هر بازاری به شمار میاید که تعدادی رقیب وجود داشته باشد ولی زمانی که بازار بزرگ میشود رقبا هم بیشتر و بیشتر میشود، حال فرض کنید بازار ی هست به وسعت دنیا که هر کسی میتواند بیاید و قیمت خود رو بگذارد، آن موقع میتوان فهمید که کار چقدر سخت خواهد شد. مثال واضح ان هم رقابت در حوزه طراحی های گرافیکی هست که بازار آن ها را گرافیستهای ارزان قیمت کشور های ضعیف مثل پاکستان و کشورهای افریقایی در بر گرفته اند.
در این مورد از دیدگاه فروشنده به علت رقابت شدید، همیشه رصد قیمتی رقبا وجود دارد و به نسبت آن به روز رسانی قیمت خودمان در تقابل با دیگران متداوم صورت میگیرد که امری خسته کننده و زمان بر برای فروشنده به حساب میاید.
از نگاه خریدار با این که رقابت فروشندگان سر قیمتها چیز مطلوبی هست ولی از طرف دیگر تغییرات زیاد قیمتهای مواد اولیه و یا ارز و دیگر شرایط تاثیر گذار در قیمت نهایی محصول لحظه به لحظه بر روی قیمت محصول تاثیر میگذارد. در صورتی که واقعیت آن محصول با این قیمت از کارخانه بیرون نیامده و شاید هنوز در انبارهای عمده فروش ها باشد ولی قیمت شان هر لحظه تغییر میکند.
حتی در این سال ها که کارکردن با شبکه های اجتماعی جزعی از روزمرگی به حساب میاید باز هم نمیتوان گفت که همه ی وب سایت ها و شبکه های مجازی مورد اعتبار میباشند و هنوز یک مغازه و یا یک دفتر که موقعیت مکانی چشم گیری هم نداشته باشد و یا حتی یک آدرس معتبر زیر این صفهات در فضای مجازی اعتبار خوبی به حساب میاید.
البته از این امر هم نمیتوان غافل شد که اگر همین کسب و کارهای فضای مجازی بخواهند انبار خود را پر کنند، خیلی سخت می توانند رضایت عمده فروش ها را کسب کنند اگر معروف و با سابقه نباشند، ولی کسی که در بازار سنتی هست هنوز هم میتواند با یک اسم و آدرس معتبر تمام مغازه خود را پر کند.
اگر مجموعه ای دنبال مخاطبان زیاد و یا گروه های بزرگ برا تبلیغات میگردد یکی از محل هایی که جامعه هدف بزرگ با دسته بندی ها و علایق مختلف وجود دارد رسانه های اجتماعی پر مخاطب هستند که میتوان در آن ها محتوا مورد نظر خودمان را با مخاطبان به اشتراک بگذاریم.
استفاده از رسانه های اجتماعی این امکان را برای صاحبان مشاغل رقم میزند که بتوانند با مخاطبان خود به صورت مستقیم و بدون واسطه و بدون اتلاف وقت در تماس باشند که خروجی آن میشود شناخت وسیع تر نسبت به محیط بازار و سلایق مخاطبان که این به معنی این هست که محتوای شخصی تر و متناسب تر با سلیقه مخاطب انتخاب میشود که کمک به دادن بهترین خدمات به آن ها میشود.
ما به صورت معمول به جز فضای سایبر محلی برای تبلیغ و تولید محتوای رایگان در اختیار نداریم، البته که خیلی از قسمتهای همان رسانه های اجتماعی هم اگر بخواهیم در ان طوفان درست کنیم باز مترتب هزینه میشود.
اگر کس بتواند به صورت صحیح در این فضا با مخاطبان خود ارتباط بگیرد و آن چیزی که مورد توجه آن ها هست را بیان کند، کم کم با توجه به امکاناتی مثل اشتراک گذاری و . . . میتواند تصویر دلخواه خود را از برندش در میان مخاطبان خود شکل دهد.
اگر تجارتی دارای وب سایت باشد با قدرت میتوان گفت که بهترین روش برای سؤی آن، تبلیغات در فضای مجازی هست که با کمک آنها که غالبا امکان لینک زدن با وب سایت را دارند میتواند به بالا آمدن سایت حتی معرفی محصولات و خدمات جدید به ما کمک شایانی میکند.
با توجه به ابزار های آنالیز متعدد در شبکه های اجتماعی که امکانات فراوانی را در اختیار ما قرار میدهد از جمله ردیابی کمپین های تبلیغاتی و فهمیدن ورودی های خود تا بازخورد انواع محتوا و اشکال آن ها که کمکهای شایانی میتواند برای برند سازی ما انجام دهد.
در حال حاضر بعضی از این رسانه ها اجتماعی را میتوان به چشم یک درگاه خرید هم نگاه کرد که قالب تعاریف متداول خرید های حضوری را متحول کرده به شکلی که خیلی از کسب و کارهای تازه با الهام گیری از رقبای با تجربه تر خود به این گونه تجارت های اجتماعی می پیوندن.
از دیدگاه خریداران هم میتوان به گروهی از افراد اشاره کرد که رفتار خرید ان ها تبدیل به خرید غیر حضوری تغییر یافته و تمام نیاز خود را حتی تمام مواد غذایی خود را به صورت مجازی تهیه می نمایند.
بستر رسانه های اجتماعی امکانی رو فراهم کرده که خیلی راحت تر بتوانیم با افراد در جای جای این دنیا در ارتباط باشیم و نیاز های آن ها را بشناسیم و بتوانیم بازخورد فعالیت خود را ببینیم و برای هرگونه تجارت با آ ن ها به راحتی صحبت کنیم و یا حتی تبلیغات مورد نظر آن ها را درست کنیم و با افراد مهم ان بازار ارتباط بگیریم.
فراموش نباید کرد که قبل از آماده شدن این بستر چه مقدار وقت و هزینه باید مصرف میشد تا بتوان با افراد مختلف در دنیا ارتباط گرفت.
امکان اشتراک گذاری محتوا در فضای مجازی با دیگر کسب و کارها مرتبط با حرفه وجود دارد. مثلا تولیدی مبل محتوای سایت خود را با تولیدکننده چوب، پارچه، اسکلت و … به اشتراک میگذارد. یعنی در بازاریابی دیجیتال علاوه بر مشتری، تعامل با کسب و کارهای مرتبط هم فراهم می باشد. هر چه هوشمندانه از دیجیتال مارکتینگ بهره ببرید، همان قدر سود خواهید کرد.
بعضی از این ویژگی ها ممکن است صرفا برای خریداران مزیت به حساب بیاید.
_در آمدن از فروش انحصاری
_امکان دادن اطلاعات زیاد به گونه های مختلف(صوت-فیلم-عکس) برای هر محصول
_انتشار زیاد
_دسته بندی های بسیار گوناگون مثل قیمت و برند و رنگ و سال ساخت و . . .
_دسترسی اسان به اطلاعت و دسته بندی
_عدم محدودیت مکانی
_شناسایی مخاطبان
_خلاقیت بالا
