فرش را می توان با معیار های مختلفی دسته بندی کرد. یکی از این معیارها دسته بندی برحسب طرح ونقشه ی فرش است که در فرش های ماشینی صدق میکند. مواقعی وجود دارد که تصمیم گیری در مورد انتخاب فرش برای خریدار سخت می شود.با وجود اینکه خریدار ممکن است تصمیم به تهیه ی فرش کلاسیک و سنتی برای محیط خود داشته باشد اما بین اینکه فرش ترنج انتخاب کند یا بدون ترنج او را دچار نوعی سردرگمی می کند.
در زمان گذشته انتخاب طرح فرش محدود تر بود. در حال حاضر به دلیل پیشرفت صنعت فرش ماشینی طرح ها و نقشه های زیادی وارد بازار شده است . بطور مثال در گذشته تمام فرشهای سنتی و کلاسیک دارای ترنج بود . ولی در حال حاضر نقشه های زیبای بسیاری از فرش های بدون ترنج وارد بازار فرش ماشینی شده است ،که این خود انتخاب را برای خریدار کمی دشوار میکند.
در این مطلب قصد داریم تا کمی از نکاتی که می تواند به خریدار در جهت آشنایی با انواع فرش های ترنج دار و بدون ترنج و اینکه هر کدام برای چه فضایی مناسب تر است و میتواند به زیباتر شدن محیط کمک کند مطرح کنیم.
حال اگر علاقه مند هستید در مورد فرش ترنج دار و بدون ترنج اطلاعاتی بدست بیاورید، در ادامه ی این مطلب همراه ما باشید تا خرید فرش ماشینی بهتری داشته باشید.
بی تردید فرش های ایرانی از پر طرفدار ترین فرش های دنیا به حساب می آیند.یکی از دلایلی که این محبوبیت را ایجاد کرده است وجود طرح ها و نقشه های بی نظیر وجذاب است، که در میان این فرش های متنوع فرش ترنج دار که به فرش لچک و ترنج هم معروف است بیشتر خود نمایی میکند.
پیشینه ی فرش ترنج دار برمیگردد به ۲۵۰۰ سال قبل وایرانی ها اولین کسانی بودند که فرش بافتند. قدیمی ترین طرح فرش ایرانی که موجود است، مربوط به نقشه ی فرش ترنج دار است که قدمت آن به قرن پانزدهم مرسد.
بر اساس متون تاریخی طرح ترنج مورد توجه حاکمان تیموری بوده است به همین دلیل در این زمان بسیار گسترش یافته است.
در دوره ی حکومت صفویه ، طرح ترنج از پر تقاضا ترین طرح های بافت فرش بود،به طوری که از مشخصات قالی های دوره ی صفویه میتوان به طرح ترنج اشاره کرد.
بنابراین می توان طرح ترنج را یکی از پر جاذبه تراین طرح های فرش از قرن پانزده تا کنون دانست.
با نگاهی به فرش های ترنج دار یک محیط هندسی منظم را مشاهده خواهید کردکه بر گرفته از باغ های اصیل ایرانی بوده است.در واقع فرش ترنج دار الهام گرفته از باغ های اصیل ایرانی است . همان طور که در میان باغ های اصیل ایرانی یک حوض وجود داردکه جوی های روان به آن منتهی میشوند و معمولا به شکل هندسی منظمی درست شده اند،در فرش ترنج دار در وسط فرش یک شکل دایره ای یا بیضی طراحی شده است که اگر به صورت طولی در دو طرف آن در قسمتهای هم جوار کشیده شود به آن دو قسمت سر ترنج می گویند.
از آنجایی که این شکل هندسی منظم در وسط فرش طراحی شده است توجه بیننده را به خود جلب می کند و چشم را نوازش میدهد . با نگاهی به گوشه های فرش می بینیم که طرح چهار طرف فرش از تقسیم ترنج فرش به چهار قسمت و از اشکال ترنج تشکیل شده است ، که به این طرح ها ی چهار گوشه ی فرش اربعه یا لچک میگویند.
ترنج در لغت یعنی بالنگ و در فرش ،به اشکال نواری ، دایره ای ویا بیضی می گویند . در حقیقت ترنج در فرش یک فضای مشخصی را می گویند که شکل هندسی منظمی ددارد ودر داخل آن نگاره هایی به مانند خورشید و ستاره و گل کشیده شده است، که خورشید ،نماد نیرو است که باعث بارور شدن زمین میشود.
?
ترنج بیرونی، ترنج میانی، ترنج دوگانه،کلاله، ترنج هندسی، ترنج سه گانه، برگ ترنج، گل ترنج، شمسه، ترنج چهار سر، ترنج دو سر، نیم ترنج، سر ترنجف، ته ترنج، ترنج مداخل، ترنج دندان موشی، ترنج سبک اصفهان، ترنج بولوردی، ترنج شاه عباسی
استفاده از فرش کلاسیک و فرش ترنج دار در یک دکوراسیون به آن فضا یک حس وحال اصیل ایرانی می بخشد. اگر بخواهیم فضای محیط خود را به شکل سنتی و کلاسیک چیدمان کنیم می توانیم از فرش های ترنج دار استفاده کنیم. پهن کردن فرش ترنج دار در کنار چیدمان مبلمان سلطنتی و استفاده از سایر المان هایی که در کوراسیون های سنتی وکلاسیک بکار می روند می تواند فضای مارا به یک محیط لوکس و مجلل تبدیل کند.
در پهن کردن فرش های ترنج دار به دلیل داشتن تقارن در فرش، باید به جهت قرار گرفتن فرش روی زمین توجه کرد تا بتواند به محیط زیبایی لازم را ببخشد.
فرش بدون ترنج یا همان فرش فشان از قدیمی ترین و اصیل ترین و زیبا ترین وپر طرفدار ترین طرح های فرش ایران محسوب میشود.طراحی فرش بدون ترنج به گونها ی است ترنج در وسط فرش حذف شده است ، و دیگر خبری از لچک و قرینگی نیست.
به نوعی می توان فرش طرح افشان را در نتیجه ی ترکیب نقوش طرح اسلیمی و طرح ختایی دانست.
به طور کلی طرح ختایی نمایشی از کنار هم قرار گرفتن گل و بوته و غنچه و برگ و جوانه را برروی یک ساقه ی پیچ در پیچ به تصویر میکشد.
طرح اسلیمی ، درخت و شاخ و برگ و پیچ و خم آن ها را به تصویر می کشد. از این رو به نظر میرسد طرح اسلیمی کمی خشن تر از ختایی باشد.
در گذشته های دور فرش های ترنج دار از پر طرفدار ترین طرح ها بودند. در سالهای اخیر طراحان فرش با حذف ترنج از مرکز فرش به طراحی فرش های طرح افشان یا بدون ترنج روی آورده اند.
معمولا فرش های طرح افشان بدون ترنج و لچک طراحی می شوند. ولی در سالهای اخیر به دلیل تقاضای بازار فرش های طرح افشان با لچک و ترنج طراحی و به بازار عرضه شده اند.
به دلیل اینکه در فرش های طرح افشان طراح به پیوستگی و منسجم بودن نقوش توجه می کند،این گونه تصور می شود که طراح در حین طراحی قلم خود را از روی کاغذ جدا نکرده است.
پراکندگی نقوش و عدم قرینگی در نقشه ی این فرش ها باعث شده است که به این فرش ها ، فرش های طرح افشان میگویند.
فرش های طرح افشان از تنوع بسیار بالایی برخوردارند از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
فرش طرح افشان شاه عباسی، سلطنتی، اسلیمی، حیواندار، ترنج دار، ختایی، بندی ، گل اناری ،دسته گل ، شکسته ،شاخه پیچ .
انتخاب فرش های بدون ترنج به دلیل اینکه فضا را بزرگتر و دلبازتر نشان می دهد می تواند برای محیط های کوچک کاربردی باشد.استفاده از فرش های بدون ترنج برای شیک و لوکس نشان دادن فضا بسیار مناسب است. به دلیل نداشتن قرینگی در فرش های بدون ترنج تصمیم گیری برای نوع چیدمان و انجام تغییر در دکوراسیون بسیار ساده تر خواهد بود.
در نهایت فرش های بدون ترنج را در دسته ی فرش های کلاسیک و سنتی قرار می دهند، ولیدر واقع تر کیبی از فرش عای مدرن و سنتی است. بر این اساس در هر سبک دکوراسیونی می توان از آن استفاده کرد.
?
کلام آخر
در آخر به نظر می رسد که بهتر است قبل از خرید فرش به سبک دکوراسیون محیط خود توجه کنید و با در نظر گرفتن سایر لوازم و رنگ های موجود در محیط و ابعاد فضایی که در اختیار دارید تصمیم به انتخاب فرش بگیرید.
https://zilux.ir/what-are-the-features-of-the-fringed-carpet/
