به عنوان یک عکاس پرتره مدتهاست که طرفدار لنز Sigma 85mm F1.4 DG HSM Art هستم. سالها با نسخه DSLR آن برای دوربینهای کانن EF کار کردم و میدانیم که مانت نیکون F آن هم برای دوربینهای فول فریم نیکون، بسیار محبوب بوده. ضمن اینکه سیگما آن را با مانت سونی E نیز عرضه میکند و جزو یکی از بهترین لنزهای سیگما برای سونی محسوب میشود. اما لنز سیگما 85mm F1.4 DG DN Art که مدل جدیدتر این لنز محسوب میشود، به طور اختصاصی و از پایه برای دوربینهای بدون آینه سونی E و لایکـا L ساخته شده است.
این لنز کوچکتر، سبکتر و با مجموعهای کاربردی از کنترلهای روی بدنه، از نظر ارگونومی و سهولت کاربری نسبت به مدل قبلیاش در سطح بالاتری قرار دارد. فوکوس خودکار آن سریع و تقریباً بیصداست و کیفیت تصویر به نسبت قبلی فوقالعاده است. عکسهای این لنز، حقیقتاً زیباست. در این مطلب به بررسی لنز سیگما 85mm F1.4 DG DN Art میپردازیم.
نقاط قوت:
نقاط ضعف:
لنز محبوب Sigma 85mm برای عکاسان پرتره حرفهای، اکنون با طراحی جدید برای دوربینهای بدون آینه
لنز سیگما 85mm F1.4 DG HSM Art چند سالی هست که در دیجی آرکی عرضه میشود. بازخورد ما از مشتریانمان این بوده که این لنز با عملکرد فوقالعادهاش، به لنزی محبوب برای عکاسان پرتره و طبیعت بیجان که با دوربینهای فولفریم کانن و نیکون عکاسی میکنند، تبدیل شده است. سیگما همچنین این لنز را در نسخهی مانت E برای استفاده با دوربینهای بدون آینه سونی هم ارائه میدهد. با این حال، این لنز با ابعاد ۹۵ در ۱۲۵ میلیمتر و وزن ۱۱۳۰ گرم، برای بدنههای نسبتا کوچک سونی کمی سنگین به نظر میرسد و باعث میشود سنگینی لنز به طور قابل توجهی در جلوی دوربین احساس شود.
اما خبر خوب این است که لنز جدید Sigma 85mm F1.4 DG DN Art، کاملاً برای دوربینهای بدون آینه ساخته شده است و با یک مسیر اپتیکال و سیستم فوکوس خودکار کاملاً جدید، یک طراحی کاملا بازطراحیشده را ارائه میدهد.
به تفاوت نام این دو لنز توجه کنید. نسخه قدیمیتر با عبارت HSM شناخته میشود و در نسخه جدیدتر عبارت DN را میبینید.
عبارت DN در لنز سیگما 85mm F1.4 DG DN Art به چه معنی است؟
عبارت “DN” در لنزهای جدید سیگما مانند همین لنز 85mm جدید، مخفف “Digital Neo” است. عبارت Digital Neo به لنزهایی اشاره دارد که بهطور خاص برای دوربینهای بدون آینه (mirrorless) طراحی شدهاند. لنزهای DN طوری بهینهسازی شدهاند تا با فاصله فِلنج (فاصله دهانه مانت و سطح حسگر) کوتاهتر دوربینهای بدون آینه هماهنگی داشته باشند و عملکرد بهتری در این نوع دوربینها ارائه دهند.
به طور کلی ویژگیهای لنزهای DN عبارتند از:
این لنز هم با ابعاد ۸۳ در ۹۴ میلیمتر و وزن ۶۳۰ گرم، بسیار کوچکتر و سبکتر از مدل قبلی است، در عين حال با مجموعهای از ویژگیهای کاربری پیشرفته که در لنز قدیمیتر DG HSM وجود ندارد، همراه است. بنابراین، این لنز برای استفاده با دوربینهای فولفریم بدون آینهی سونی و پاناسونیک ایدهآل است (مانت L آن برای پاناسونیک قابل استفاده است).
لنز Sigma 85mm DN Art ظاهری بسیار جذاب و مدرن دارد، اما برجستهترین ویژگی آن عدسیهای به کار رفته در داخل بدنهاش است. طراحی اپتیکال این لنز شامل پنج عدسی SLD (پراکندگی بسیار پایین) به همراه یک عدسی غیرکروی یا آسفریکال و حداقل چهار عدسی با ضریب شکست بالا است. هدف کلی از این ترکیب، نه تنها دستیابی به شارپنس و کنتراست استثنایی، بلکه به حداقل رساندن انحرافات رنگی جانبی و محوری نیز میباشد.
موارد ذکر شده بالا یعنی انحرافات جانبی و محوری، مشکلات رایج در لنزهای با دیافراگم باز هستند که باعث ایجاد لبههای رنگی در اطراف لبههای با کنتراست بالا در صحنه، در جلو و پشت نقطه فوکوس میشوند. (یعنی مثلا یک لبه رنگی بنفش رنگ یا سبز رنگ با قطر یکی دو پیکسل در لبه شاخههای درختان که در زمینه روشن آسمان قرار دارند). البته این پدیده میتواند به جای اینکه عمدتاً به لبهها و گوشهها محدود شود، در کل فریم تصویر ظاهر شود و متاسفانه با اصلاحات خودکار درون دوربین قابل رفع نیست. به همین خاطر هم عکاسان مجبورند، خودشان با استفاده از نرمافزارهای ویرایش عکس مانند لایتروم، به برطرف کردن آن بپردازند.
در حالی که لنز 85mm DG HSM از سیستم فوکوس خودکار اولتراسونیک از نوع حلقهای بهره میبرد، لنز سیگما 85mm DN دارای یک موتور پلهای است. این سیستم علاوه بر کمک به کاهش اندازه و وزن لنز، برای عملکرد همزمان با فوکوس خودکار تشخیص فاز و تشخیص کنتراست بهینهسازی شده است. همچنین با سیستم فوکوس خودکار تشخیص چهره و چشم که در اغلب دوربینهای جدید سونی وجود دارد، به خوبی کار میکند. این لنز همچنین تعدادی از ویژگیهای کاربردی جالب را در خود جای داده است که در بخش بعدی به آنها خواهیم پرداخت.
ترکیب مواد آلومینیوم و TSC (کامپوزیت با ثبات حرارتی بالا) به همراه صفحه نگهدارنده از جنس برنج با روکش و درزبندی فراگیر در برابر نفوذ آب و هوا، منجر به ساختاری محکم و حس کیفیت عالی در این لنز شده است. در واقع، طراحی و ساخت بدنه، در حد استانداردهای کاملاً حرفهای سری Art به نظر میرسد و واقعا میتواند با لنز های بسیار رده بالا مانند سری G Master سونی رقابت کند.
از ویژگیهای خاص این لنز میتوان به دکمه قفل فوکوس خودکار (AF L) اشاره کرد که در موقعیتی ایدهآل، درست زیر کلید سوئیچ حالت فوکوس خودکار/دستی و زیر انگشت شست دست چپ قرار میگیرد. کمی عقبتر از این دکمهها هم، حلقهی دیافراگم دستی قرار گرفته که کل بازهی f/1.4 تا f/16 را با گامهای یکسوم استاپ تغییر میدهد. بعلاوه، یک کلید روشن/خاموش برای صدای کلیک وجود دارد که امکان غیرفعال کردن صدای کلیک برای کنترل بدون استپ دیافراگم در هنگام فیلمبرداری را فراهم میکند.
همچنین، یک کلید قفل برای فیکس کردن حلقهی دیافراگم در حالت خودکار وجود دارد که در این حالت، دیافراگم توسط دوربین کنترل میشود و دیگر ممکن نیست که به طور تصادفی حلقهی دیافراگم را بچرخانید. در مجموع، کاربری این لنز بسیار لذتبخش است و تجربهای از طراحی نوین لنزهای پیشرفته برای دوربینهای بدون آینه را در اختیارتان میگذارد.
عملکرد لنز سیگما 85mm سری Art
عملکرد این لنز شما را شگقتزده میکند. فوکوس خودکار آن چه برای عکاسی و چه فیلمبرداری، سریع و تقریباً بیصداست. همچنین، همانطور که گفته شد، شارپی تصویر در کل فریم، حتی در بازترین حالت در f/1.4، فوقالعاده است. در واقع، در این زمینه نسبت به لنز بزرگتر DG HSM عملکرد بسیار بهتری دارد، اگرچه لنز قدیمیتر در لبهها و دقیقا در گوشهها فریم کمی شارپتر است، اما شارپنس کلی لنز جدیدتر بسیار بهتر است.
از طرف دیگر سایه افت نور یا (Vignetting) در لنز DN در f/1.4 مشهودتر است. اما میدانیم که این یک لنز مخصوص پرتره است و این موضوع احتمالا میتواند یک ویژگی مطلوب برای عکاسی پرتره و طبیعت بیجان باشد. حتی به نظر من کاهش شارپی شدید در لبههای تصویر نیز میتواند به همین علت مفید باشد و اتفاقا توجه را به طور کامل روی سوژه اصلی متمرکز کند.
(من خودم در عکسهای پرتره، معمولا هم به گوشهها کمی وینیتینگ میدهم و هم کمی شارپنس را کم میکنم تا تمرکز روی مرکز عکس برود!)
شاید بتوان گفت برای این کلاس از لنزها، حداقل به اندازه شارپی، بوکه هم مهم است (بوکه نحوهی به تصویر کشیدن نواحی خارج از فوکوس در عکس را تعریف میکند). این لنز در زمینه بوکه هم امتیاز بالایی کسب میکند و بوکهای بسیار نرم و لطیف ارائه میدهد. لنز جدید سیگما 85 f/1.4 سیگما، دایرهها یا دیسکهای بوکه (ناشی از نورهای خارج از فوکوس یا نقاط روشن در تصویر) را به زیبایی هرچه تمامتر به تصویر میکشد. بوکه این لنز لبههایی به طرز چشمگیری نرم را به ارمغان میآورد. ضمنا «اثر حلقههای پیازی» که اغلب در دیسکهای بوکه لنزهای پرایم این کلاس دیده میشود، در این لنز مشکلی پیش نمیآورد. همچنین با بستهتر شدن دیافراگم بوکه همچنان بسیار خوب باقی میماند که احتمالا به دلیل استفاده از تعداد ۱۱ تیغه دیافراگم ، شکل دایرهای ان به این خوبی کنترل شده است.
حاشیههای رنگی یا (chromatic aberrations) چه از نظر انحرافات رنگی جانبی و چه محوری، در کل فریم تصویر و حتی گوشههای آن به طرز شگفتانگیزی ناچیز است. مقاومت در برابر پدیده سایه (ghosting) و تابش نور (flare) نیز بسیار عالی است. تنها انتقادی که میتوان به کیفیت تصویر وارد کرد، کمی اعوجاج سوزنیشکل (pincushion distortion) است که در این لنز DN وجود دارد، در حالی که لنز 85mm DG HSM تقریباً بدون اعوجاج است. با این حال، این اعوجاج به راحتی با اصلاحات درون دوربین یا در مرحله ادیت عکسها با لایتروم یا فتوشاپ قابل رفع است.
تست استاندارد شارپنس لنز سیگما 85mm f/1.4
ما مجموعهای از تستهای آزمایشگاهی را تحت شرایط کنترلشده با استفاده از مجموعهی تست Imatest Master انجام میدهیم. عکسهایی از نمودارهای تست در کل بازهی دیافراگم و زوم (در صورت زوم بودن لنز) گرفته میشوند، سپس برای بررسی میزان شارپی و همچنین اعوجاج و انحرافات رنگی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند.
برای ترسیم رزولوشن لنز در مرکز قاب تصویر، گوشهها و نقاط میانی، در کل بازهی تنظیمات دیافراگم و برای لنزهای زوم در چهار طول کانونی مختلف، از نمودارها و نرمافزار تحلیل Imatest SFR (پاسخ فرکانس فضایی) استفاده شده است.
شارپنس:
شارپی در مرکز تصویر فوقالعاده است و حتی در بازترین حالت در f/1.4 نیز عالی باقی میماند. شارپی گوشهها در دیافراگم باز چندان چشمگیر نیست، اما این معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند.
آیا خرید سیگما 85mm F1.4 DG DN Art منطقی است؟
لنز سیگما 85mm DN واقعا یک ستاره درخشان است و کیفیت تصویر فوقالعادهای را با شارپی و کنتراست عالی، حاشیه رنگی ناچیز و بوکهای بسیار زیبا ارائه میدهد. این لنز نه تنها به دلیل کیفیت نتایج، بلکه به دلیل کاربری بسیار روان، یک لنز ایدهآل برای عکاسی پرتره و طبیعت بیجان به شمار میرود. با وجود اینکه لنزی نسبتاً جمعوجور و سبکوزن (در مقایسه با دیگر لنزهای ۸۵ میلیمتری با چنین دیافراگم بازی) به حساب میآید، استفاده از آن بسیار لذتبخش است. گرچه این لنز قیمت پایینی ندارد، اما با توجه به کارایی که ارائه میدهد، از نظر ارزش خرید بسیار مقرونبهصرفه است.