دیافراگم دوربین یکی از سه رکن عکاسی است (دو مورد دیگر سرعت شاتر و ISO هستند). از بین این سه، دیافراگم قطعا مهم ترین است. در این مقاله، همه چیزهایی که باید در مورد دیافراگم و نحوه عملکرد آن بدانید را مرور میکنیم.
دیافراگم دوربین را میتوان به عنوان روزنهای در عدسی تعریف کرد که نور از آن عبور میکند تا وارد دوربین شود. اگر به نحوه عملکرد چشمان خود فکر کنید، درک این مفهوم آسانتر خواهد بود. اگر از محیطهای روشن به محیط تاریک تغییر موقعیت بدهید، عنبیه چشم شما منبسط یا کوچک میشود و اندازه مردمک شما را کنترل میکند. در عکاسی، مردمک لنز شما دیافراگم (Aperture) نامیده میشود. میتوانید اندازه دیافراگم را کوچک یا بزرگ کنید تا نور کمتر یا بیشتر به سنسور دوربین شما برسد. تصویر زیر یک دیافراگم را در یک لنز نشان میدهد:
دیافراگم یا Aperture میتواند با کنترل عمق میدان، به عکسهای شما بُعد ببخشد. ممکن است با کم و زیاد کردن دیافراگم، پسزمینهای تار با جلوهی فوکوس کم عمق و زیبا داشته باشید. این تنظیمات برای عکاسی پرتره بسیار محبوب است. از طرف دیگر با تغییر تنظیمات قادر خواهید بود، عکسهای واضح از پیش زمینه نزدیک تا افق دور داشته باشید. عکاسان منظره از این افکت بسیار استفاده میکنند. علاوه بر این، میزان دیافراگمی که انتخاب میکنید نوردهی تصاویر شما را نیز با روشنتر یا تیرهتر کردن آنها تغییر میدهد.
دیافراگم اثرات متعددی بر روی عکسهای شما دارد. شاید واضح ترین تاثیر روشنایی یا نوردهی تصاویر شما باشد. با تغییر اندازه دیافراگم، مقدار کلی نوری که به سنسور دوربین شما میرسد و در نتیجه روشنایی تصویر تغییر میکند. دیافراگم بزرگ (یک دهانه باز) نور زیادی را از خود عبور میدهد و در نتیجه عکس روشنتر میشود. دیافراگم کوچک درست برعکس عمل میکند و عکس را تیرهتر میکند. به تصویر زیر نگاه کنید تا ببینید چگونه دیافراگم دوربین بر نوردهی تاثیر میگذارد:
در یک محیط تاریک مانند داخل خانه یا در شب احتمالاً لازم است که یک دیافراگم بزرگ را انتخاب کنید تا حداکثر نور ممکن را بگیرید. این موضوع همان دلیلی است که وقتی هوا شروع به تاریک شدن میکند، مردمک چشم افراد گشاد میشود. مردمکها دیافراگم چشم ما هستند.
یکی دیگر از تاثیرات مهم دیافراگم، عمق میدان است. عمق میدان مقداری از عکس است که از جلو به عقب واضح به نظر میرسد. برخی از تصاویر دارای عمق میدان «کم» هستند که پسزمینه کاملاً خارج از فوکوس است. سایر تصاویر دارای عمق میدان بالا هستند، جایی که هم پیش زمینه و هم پس زمینه واضح هستند. به عنوان مثال، در این تصویر عمق میدان کم است:
در تصویر بالا میبینید که دختر نقطه فوکوس دوربین است و واضح به نظر میرسد در حالی که پس زمینه کاملاً خارج از فوکوس است. انتخاب دیافراگم در اینجا نقش زیادی در رسیدن به این نتیجه داشت. در اینجا به طور خاص از دیافراگم باز برای ایجاد یک جلوه فوکوس کم عمق استفاده شدهاست (بله، هرچه دیافراگم بازتر باشد، این افکت بیشتر است). این موضوع به شما کمک میکند تا توجه بیننده را به سوژه جلب کنید.
یک ترفند برای به خاطر سپردن رابطه دیافراگم دوربین اینگونه است: دیافراگم باز منجر به تاری پسزمینه میشود. این ویژگی اغلب برای پرترهها یا عکسهای کلی از اشیایی که میخواهید در آن سوژه را جدا کنید، مطلوب است. گاهی اوقات میتوانید سوژه خود را با اشیاء پیشزمینه قاب کنید که نسبت به سوژه تار به نظر برسند، همانطور که در مثال زیر نشان داده شده است:
توجه سریع: ظاهر مناطق خارج از فوکوس (آکا، چه خوب به نظر برسد یا نه) اغلب به عنوان “بوکه” شناخته می شود. بوکه خاصیت لنز است و برخی از لنزها بوکه بهتری نسبت به سایرین دارند. “این مقاله توضیح می دهد که چگونه به عنوان یک عکاس بوکه بهتری داشته باشید. با وجود اینکه برخی از لنزها بهتر از سایرین هستند، اما اگر از دیافراگم بزرگ استفاده کنید و به اندازه کافی به سوژه خود نزدیک شوید، تقریباً همه لنزها می توانند جلوه فوکوس کم عمق خوبی داشته باشند.
از طرف دیگر، یک دیافراگم کوچک منجر به مقدار کمی تاری پسزمینه میشود که معمولاً برای برخی از انواع عکاسی مانند منظره و معماری ایدهآل است. در عکس منظره زیر، من از یک دیافراگم کوچک استفاده کردم تا مطمئن شوم که هم پیش زمینه و هم پسزمینهام تا حد ممکن از جلو به عقب واضح هستند:
در این عکس یک مقایسه سریع وجود دارد که تفاوت بین استفاده از دیافراگم باز و بسته و کاری که با عمق میدان انجام میدهد را نشان دهد:
همانطور که میبینید، در عکس سمت چپ، فقط سر مارمولک در فوکوس است و واضح ظاهر میشود، در حالی که پس زمینه و پیش زمینه هر دو تار هستند. در همین حال، عکس سمت راست همه چیز را از جلو تا پشت در حال فوکوس نشان میدهد. این همان کاری است که استفاده از دیافراگم باز در مقابل بسته با عکسها انجام میدهد.
تا اینجا فقط در مورد دیافراگم دوربین به صورت کلی مانند باز و بسته بودن آ« صحبت کردیم. با این حال، میتوان آن را به عنوان یک عدد شناخته شده به نام f-number یا f-stop بیان کرد که حرفf قبل از عدد اصلی ظاهر میشود، مانند f/8.
به احتمال زیاد، قبلاً متوجه شدهاید که دیافراگم به این شکل روی دوربین شما نوشته شده است. در صفحه نمایش LCD یا منظره یاب، دیافراگم معمولاً چیزی شبیه به این خواهد بود: f/2، f/3.5، f/8 و غیره. برخی از دوربینها اسلش را حذف میکنند و f-stop را به این صورت مینویسند: f2، f3.5، f8 و غیره. برای مثال، دوربین نیکون زیر روی دیافراگم f/8 تنظیم شده است:
بنابراین، f-stop راهی برای توصیف اندازه دیافراگم برای یک عکس خاص است. اگر میخواهید درباره این موضوع اطلاعات بیشتری کسب کنید، ما یک مقاله جامع در مورد f-stop داریم که توضیح میدهد چرا به این شکل نوشته شده است و ارزش بررسی را دارد.
نکته مهم دیگری نیز در این زمینه وجود دارد. بخش مهم دیگری از مفاهیم مربوط به دیافراگم که عکاسان مبتدی را بیش از هر چیز دیگری گیج میکند. این همان چیزی است که واقعاً باید به آن توجه کنید و آن را درستی انجام دهید: اعداد کوچک نشان دهنده دیافراگمهای باز هستند و اعداد بزرگ نشان دهنده دیافراگمهای بسته!
به عنوان مثال، f/2.8 بزرگتر از f/4 و بسیار بزرگتر از f/11 است. اکثر مردم این موضوع را ناخوشایند میدانند، زیرا برخلاف شهود اولیه ما است. با این وجود، این مسئله یک واقعیت عکاسی است. به این نمودار دقت کنید:
این اعداد باعث سردرگمی زیادی در بین عکاسان میشود، زیرا کاملاً برعکس چیزی است که در ابتدا انتظار دارید. با این حال، یک توضیح منطقی و ساده وجود دارد که باید این موضوع را برای شما بسیار واضح تر کند: دیافراگم یک عدد کسری است.
مثلاً وقتی با f-stop f/16 سر و کار دارید، میتوانید آن را مانند کسری 1/16 در نظر بگیرید. احتمالا از قبل میدانید که کسری مانند 1/16 به وضوح بسیار کوچکتر از کسر 1/4 است. دقیقا به همین دلیل، دیافراگم f/16 کوچکتر از f/4 است. با نگاه کردن به جلوی لنز دوربین، این چیزی است که میبینید:
بنابراین، اگر عکاسان دیافراگم باز را برای نوع خاصی از عکاسی توصیه میکنند، احتمالا لازم خواهد بود از چیزی مانند f/1.4، f/2 یا f/2.8 استفاده کنید. و اگر دیافراگم بسته را برای یکی از عکسهای شما پیشنهاد میکنند، توصیه میکنند از چیزی مانند f/8، f/11 یا f/16 استفاده کنید.
اکنون که با دیافراگمهای باز و بسته آشنا شدید، چگونه میدانید از چه دیافراگمی برای عکسهای خود استفاده کنید؟ بیایید دو مورد از مهمترین تأثیرات دیافراگم را دوباره مرور کنیم: نوردهی و عمق میدان. ابتدا، در یک نمودار سریع برای تجدید حافظه شما در مورد اینکه چگونه دیافراگم بر نوردهی یک تصویر تأثیر میگذارد، آورده شده است:
اگر در مورد سرعت شاتر مطالعه کرده باشید، از قبل میدانید که دیافراگم تنها راه برای تغییر میزان روشنایی یک عکس نیست. با این وجود، نقش مهمی ایفا میکند. در تصویر بالا، تنظیمات دیگری مانند سرعت شاتر یا ISO نیز قابل تغییر بود، با این حال دیافراگم بهینه f/5.6 در نظر گرفته شدهاست.
در یک محیط تاریکتر، جایی که نور کافی وجود نداشته باشد، دیافراگم بهینه بهترین گزینه است. به عنوان مثال، ممکن است بخواهید از دیافراگم بزرگی مانند f/2.8 در شب استفاده کنید، درست مانند نحوه گشاد شدن مردمک چشم ما برای گرفتن آخرین ذره نور:
در مورد عمق میدان، به یاد داشته باشید که یک مقدار دیافراگم باز مانند f/2.8 منجر به مقدار تاری پسزمینه (ایدهآل برای پرترههای فوکوس کم عمق) میشود، در حالی که مقادیری مانند f/8، f/11 یا f/16 باعث میشود، عمق میدان بسیار بیشتری داشته باشید (ایده آل برای مناظر و عکاسی معماری).
در واقع، عمق میدان بخشی از دیافراگم است که توصیه میکنیم بیشتر به آن فکر کنید. تقریبا برای هر عکسی بد نیست از روال زیر پیروی کنید:
اگر تا به حال این موضوع را حدس نزدهاید، به شدت توصیه میکنیم دیافراگم خود را به صورت دستی انتخاب کنید. اگر به دوربین اجازه دهید آن را به طور خودکار تنظیم کند، احتمالاً در نهایت با عمق میدان کاملاً اشتباهی در تصویر خود مواجه خواهید شد.
دو حالت در عکاسی وجود دارد که به شما امکان میدهد دیافراگم را به صورت دستی انتخاب کنید. این حالت اولویت دیافراگم و حالت دستی هستند. حالت اولویت دیافراگم در اکثر دوربین ها به صورت Aیا Avنوشته میشود، در حالی که حالت دستی به صورت Mنوشته میشود. معمولاً میتوانید این موارد را در صفحه بالای دوربین خود بیابید:
در حالت اولویت دیافراگم، دیافراگم مورد نظر را انتخاب میکنید و دوربین به طور خودکار سرعت شاتر شما را انتخاب میکند. میتوانید ISO را به صورت دستی یا خودکار انتخاب کنید. حالت اولویت دیافراگم برای عکاسی روزمره عالی است، جایی که شما به ندرت نیاز به نگرانی در مورد تنظیمات دوربین به جز دیافراگم دارید. این چیزی است که در 95٪ مواقع حتی برای عکاسی حرفهای از منظره و پرتره استفاده میشود.
در حالت دستی، دیافراگم و سرعت شاتر را به صورت دستی انتخاب میکنید. (ISO دوباره میتواند دستی یا خودکار باشد.) حالت دستی زمان بیشتری میبرد و معمولاً نتایجی مشابه اولویت دیافراگم به شما میدهد. فقط در موقعیتهای خاصی که نیاز به نوردهی ثابت دارید، یا زمانی که سنج دوربین به هم میخورد، مورد نیاز است.
دیافراگم به وضوح یک ویژگی بسیار مهم در عکاسی است و احتمالاً مهمترین تنظیمات آن نیز هست. دیافراگم بر چندین قسمت مختلف عکس تأثیر میگذارد. برای خلاصهای سریع از تنظیمات دیافراگم بد نیز به موارد زیر نگاه کنید:
با کمی تمرین تنظیمات دیافراگم چیزی نخواهد بود که حتی لازم باشد برای استفاده به آن فکر کنید. شما همه چیز را به طور طبیعی به خاطر خواهید آورد. بنابراین لازم نیست برای این موضوع عجله کنید.